Ey Yeni Turan, sevgili ülke
Söyle, sana yol nerde?
Hamdi Paşa eşinin ölümünden sonra kendini tamamen parti çalışmalarına verir. Önce Muhalifler olarak adlandırılan partinin en büyük isimlerinden olur, ardından da Yeni Osmanlılar Partisinin başkanı seçilir. Asım da Siyasal Bilimleri Fakültesinden mezun olduktan sonra amcasının sağ kolu olarak siyasete atılır.
Amca-yeğeninin en büyük rakibi yeni kurulan Yeni Turan Partisidir. Hamdi Paşa bu partiyi egale etmek için her yola başvurur. Dâhiliye Nazırlığının kendisine sunduğu imkânları kullanarak Yeni Turan’ın Genel Başkanı Oğuz’u idam cezasıyla yargılamak üzere tutuklatır. Kaya, eski adıyla Samiye, teyzesinin oğlu Oğuz’un tahliyesini talep etmek için babası Lütfi Beyin bir zamanlar en yakın arkadaşı olması nedeniyle Paşayı ziyaret eder. Paşanın bunun için tek koşullu vardır: Kaya’nın Paşayla evlenmeyi kabul etmesi. İdealleri ve hayatı arasında sıkışan Kaya, kendini feda ederek teklifi kabul eder.
Oğuz tahliye edilir, Kaya ile Paşanın da nikâhları kıyılır. Kaya, Paşaya herhangi bir düşmanlık ve hırçınlık göstermez. Evin kurallarına uyar ancak benimsemez. Kendi ideallerini, bulundukları mahallenin fakirlerinin ihtiyaçlarını karşılayarak gerçekleştirir. Bir gün gazetelerden biri Kaya’nın yardımseverliğiyle Yeni Osmanlıların adeta bir amili olarak lanse edince zaten sağlığı bozuk olan Kaya daha da rahatsızlanır. Kaya’nın onu terk etmesinden korkan Paşa, Asım’ı haberi tekzip etmek için hemen gazete idaresine gönderir.
Bu arada Oğuz, Kaya’nın evliliğini haber aldıktan sonra yaşadığı hayal kırıklığıyla kısa bir süre ortadan kaybolur. Ardından kendini toplayarak partisinin iktidara gelmesi için olağanüstü bir çaba gösterir.
Yapılan seçimler Oğuz’un zaferiyle sonuçlanınca Paşa belli bir süre siyasetten uzaklaşır ve Kaya’nın iyileşmesi için onu Avrupa’ya tatile çıkarır. Bu tatilin verdiği boşluğu etkin bir şekilde kullanan Oğuz, fikirlerini uygulamak için yoğun bir şekilde çalışır ve başarılı olur. Tatilden dönüşte durumu öğrenen Paşa, Oğuz aleyhinde yoğun propagandalara girişir. Bu durum Kaya’yla aralarının yeniden bozulmasına neden olur.
Dört yıl süren bu çekişmenin sonunda Asım bir gece bir telefonla uyanır. Oğuz, bir deli tarafından yatsı namazı çıkışı Fatih Camii’nin kapısında vurulmuştur. Paşa yıkılır, artık Kaya’nın yanında kalması için bir sebep kalmamıştır. Bunu engellemek için hemen bir plan yapar. Bu haber kesinlikle Kaya’ya verilmeyecektir. Asım, Oğuz’u ölüm döşeğinde ziyaret ettiğinde Oğuz, Kaya’nın Paşa’yla evlenmesinin asıl nedeni sorar. Asım bir şey bilmediğini söyler. Gazetelerin Kaya’nın eline geçmemesi için her türlü tedbir alınır ancak ertesi gün buna kimse mani olmaz. Kaya, Oğuz’un katilinin o olduğunu, yaptığı propagandalarla Oğuz’u açık hedef haline getirdiğini, Oğuz’a olan aşkını ve ideallerini bırakmak zorunda kalıp ona dört sene boyunca tahammül etmek zorunda kaldığını Paşa’nın yüzüne haykırır. Paşa, onu terk etmemesi için ayaklarına kapanır. Onunla birlikte Yeni Turan için hiç durmadan çalışacağına söz verir ancak Kaya onu dinlemez ve terk eder.
Asım, Oğuz’a doğruyu söylememesinin vicdanını rahatsız etmesinden dolayı tüm bu yaşananları ayrıntılarıyla anlatan itirafnameyi ölüm döşeğindeyken kaleme alır.
Yeni Turan romanı 1912’de Tanin Gazetesinde tefrika edilmiş, ertesi yıl da basımı yapılmıştır. Yazıldığı dönemin 20 sene sonrasını ideolojik ve siyasi olarak resmetmesi nedeniyle ütopik bir roman olarak sınıflandırılır. Tarih ve Türklük bilinci, kadın hakları, eğitim, kültür, ahlak kavramlarını politik bir düzlemde aşkla harmanlayarak veren yazar, bu eserinde birebir tanıştığı Ziya Gökalp’in fikirlerinden yoğun olarak etkilenmiştir.
Yeni Turan Kurtuluş Döneminin en önemli yazarlarından bir tanesi kabul edilen Halide Edib Adıvar'ın eseridir.
Yeni Turan Yorumları
sıkıcı bir kitap bekliyordum ama bu kadarını da beklemiyordum konusu hiç anlayamadım zor bitirdim
01-11-2018 05:38
kitabın ana fikri ne bunu bilsem yeter bana
02-12-2018 00:09
arkadaşlar hocamız yeni turan kimin eseri diye sormuş yazar hakkında tek paragraf yazmamızı istiyor ne yazmam gerekiyor?
13-06-2019 22:54
hocamız yeni turan kimin eseri diye sormuş halide edip diye yazsak yeterli mi yoksa açıklamamız mı gerekiyor anlamadım
21-08-2019 15:25
okuduğum en güzel romanlardan bir tanesi genelde halide edipin kitapları bana pek hitap etmeş sıkıcı bulurum ama yeni turan romanı güzel olmuş
07-10-2019 15:52
okuyucu yorumlarını görünce halide edib adıvarın kemikleri sızlıyordur sanırım anladık kitabı okuyup özet çıkartmaya üşeniyorsunuz da kimin eseri diye soruyu cevaplamak mı zor anlamadım insan halide edibi tanımaz mı
05-12-2019 14:04
halide edip yeni turan ile ne anlatmak istemiş kitabın ana fikri ne acaba yazarmısınız
24-02-2020 23:51
halide edip sürekli aynı türde romanlar yazıyor çoğu roman kendi içinde parça parça kendini tekrar ediyor buna rağmen öğretmenler neden kitaplarını okumaya zorluyorlar birini okuyorsun sonra diğerini veriyorlar karakterler değişiyor yer değişiyor ama anlatılan hep aynı
27-03-2022 23:27
roman tahlili ile özet aynı mı değilse yazacak var mı