Ezilenler

Ezilenler - Dostoyevski

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.8)	Editör (8.5)
Kitapevi (8)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Ezilenler Özet

Nikolay Sergeyeviç İhmenev ailesinden kalan İhmenevka Köyünde eşi Anna Andreyevna Şumilova’yla birlikte çiftlik işleriyle uğraşmaktadır. Kızları Natalya Nikolayevna’dan (Nataşa) üç yaş büyük olan öksüz İvan Petroviç’in (Vanya) de hamiliğini üstlenen çift, dürüstlükleri ve çalışkanlıklarıyla da çevrelerinde nam salmışlardır. Söylenenleri işiten ve yaptığı gözlemler sonucu bunlara hak veren Prens Pyotr Aleksandroviç Valkovski, sahibi olduğu Vasilyevskoye Çiftliğinin idare müdürü olması için Nikolay Sergeyeviç’le anlaşır. Gözü arkada kalmadan Petersburg’a dönen Valkovski’nin önlenemeyen hırsı hakkındaki dedikodulara kulak vermeyen İhmenevler 15 yıl boyunca Prense bağlılıklarını sürdürürler. Öyle ki Prensin, oğlu Aleksey Petroviç’i (Alyoşa) çevresinden uzaklaştırmaktan için çiftliğe göndermesi üzerine onu öz oğullarıymışçasına sahip çıkarlar. Ancak Prens bu sahiplenmeyi Nataşa’yla Alyoşa’yı evlendirme planı olarak algılar, bununla da yetinmeyerek aralarına nifak tohumu ekmeye çalışanlara uyup Nikolay Sergeyeviç’i hırsızlıkla suçlayarak mahkemeye verir. Nikolay Sergeyeviç bazı evrakların ve kendisini koruyacak güçlü ahbapların eksikliği nedeniyle davayı kaybeder, çiftliği haczedilir. İhmenevler de davayı yakından takip etmek için Petersburg’a taşınırlar.

O esnada üniversite eğitimini tamamlayan İvan Petroviç de ilk romanını yeni bitirmiş, hayata tutunmaya çalışmaktadır. İhmenevlerin şehre gelmesiyle Nataşa’ya olan tutkusu yeniden alevlenir. Nataşa da Vanya’nın hislerine karşılık verince İhmenevler evlilik için en uygun zamanın bir yıl sonrası olacağına karar verirler. Bu zaman zarfında Petroviç’in sağlığına, paraya ve şöhrete kavuşması ailenin beklentileri arasındadır. Genç Prens Alyoşa Petersburg’da da aileyi ziyaret etmeye devam eder. Baba Volkovski’nin durumdan haberdar olması sonucunda kızılca kıyameti kopar ancak aldığı hiçbir önlem Alyoşa ile Nataşa’yı birbirinden uzaklaştıramaz. Valkovski’nin oğlu Alyoşa’yı Kontes Zinaida Fyodorovna’nın üvey kızı Katerina ile evlendirmek istemesinden dolayı da Nataşa ailesini bırakarak Alyoşa’ya kaçar. Vanya aşkını kalbine gömerek hem yaralı aileyle hem de genç çiftle görüşmeye devam eder.

Vanya’nın başka sorunları da vardır. Sağlığı gün geçtikçe bozulmakta ve istediği büyük eseri bir türlü yazamadığından maddi sıkıntılarla boğuşmaktadır. Evinin rutubeti de sık sık öksürük krizlerine neden olduğu için yeni bir ev arayışındadır. Bütün gün kentte dolaşıp yeni bir daire aradığı bir akşam Miller Pastanesine giren yaşlı adamı ve en az onun kadar yaşlı köpeği Azorka’yı görür. Uzun süredir gözüne takılan bu garip çifti gözlemlemeye karar verir. İhtiyar Yeremia Smith’in boş ama sabit bakışlarından rahatsız olan Rigalı tüccar İvaniç Şultz tepki gösterince ihtiyar mekânı terk etmek üzere ayaklanır fakat sadık dostu oracıkta aniden ölmüştür. Vanya adama destek olmak isterken Yeremia’nın ağzından “Vasilyevski Ostrova…Altıncı Sokak…” kelimeleri dökülür ve tıpkı köpeği gibi o da birdenbire hayata gözlerini yumar. Genç yazar bu adresin ihtiyar adamın ev adresi olduğunu düşünse de gerçek hiç de öyle değildir. Smith’in defin işlemleri yapıldıktan sonra Vanya, Smith’in boşalan dairesine taşınır ancak aklını yaşlı adamın son sözleri olan adres kurcalamaktadır. Birkaç gün sonra dairenin kapısında dedesini aramaya gelen 14 yaşındaki Yelena (Nelli) belirir. Kızın kaçamak cevapları, esrarengiz tavırları nedeniyle Vanya kızın peşinden gider. Yelena Vasilyevski Ostrova, Altıncı Sokakta bir zamanlar veremden ölen annesiyle birlikte yaşamaktadır. Ancak annesini kaybettikten sonra ev sahibi Anna Trifonovna Bubnova, annenin cenaze masraflarını karşılaması ve kızı barındırması karşılığında kızı satmaktadır. Vanya, kızı lise arkadaşı Filip Filipiç Masloboyev’in yardımıyla kurtarır ve ona evini açar.

Vanya bir yandan Nelli’yle ilgilenirken bir yandan da henüz evlenmemiş olan Nataşa ve Alyoşa’yı ziyaret etmeye devam eder. Alyoşa artık Nataşa’ya olan ziyaretini azaltmış, vaktini çoğunlukla Katerina ile geçirmektedir. Nataşa bu durumu bir yandan cesurca kabullenmiş görünürken bir yandan da kendiyle savaşmaktadır. Nataşa’nın sevdiği erkeğe daha uygun olduğunu gün geçtikçe daha çok düşünür olmuştur. İhmenevler de açıkça göstermeseler de kızlarının bir gün kendilerine geri dönmesini gönülden istemektedirler. Yelena’nın kalbini doğuştan zayıf olması ve yakında ölecek olması, annesinin onu kandıran erkekle birlikte olmak için babasını bırakıp giderek yapayalnız öldüğünü öğrenmesi Nikolay Sergeyeviç’in kalbini yumuşatır, onu evlatlık olarak yanına almak ister. Bir yandan da kızına olan duyguları yeniden ortaya çıkar ve ona geri almaya karar verir. Ancak çıkarken büyük bir sürprizle karşılaşır. Nataşa evine dönmüştür. Masloboyev de Nelli’nin Pyotr Aleksandroviç’in öz kızı olduğunu öğrenmiştir. Nelli bunu bilse de bildiğini hiç kimseye sezdirmeden bu dünyadan ayrılır. Nelli’nin ölümü ihtiyar Nikolay’ı çok sarsar. Nataşa’ya da Vanya’yla evlenmemenin pişmanlığı kalır.

Tam adı Ezilmişler ve Aşağılanmışlar olan kitap Dostoyevski’nin Sibirya’daki sürgünden dönüşte yazdığı ilk roman olma özelliği taşır ve yazarın hayatından büyük izler taşır. İnsancıklar adlı kitabından söz etmesi, Eleştirmen Vissarion Grigoryeviç Belinski’nin söz konusu kitap hakkındaki yorumu, İvan Petroviç’in yaşadığı yaratış sancısı ve maddi sıkıntılar, ilk eşi Mari Dimitriyevna İssayev’in bütün kalbiyle Öğretmen Vergunov’a âşık olması ve Dostoyevski’nin bunu kabullenmesi hatta Vergunov’yla arkadaş olması bunların en belirgin olanlarındandır.

Editör: Pınar Tufanlı

Ezilenler Soruları ve Cevapları

Ezilenler Yorumları