Ecinniler

Ecinniler - Dostoyevski

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (6.1)	Editör (9.5)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Ecinniler Özet

Stepan Trofimoviç Verhovenskiy, üniversitede ders verdiği dönemde Slavcılara yönelik sert tarizler içeren konferans konuşmasıyla kürsüsünü kaybetmesinin ardından yaptığı bazı çalışmalar nedeniyle Çarlık polislerince izlendiği evhamına kapıldığı esnada imdadına Varvara Petrovna Stavrogina yetişir. Bir tümgeneralin eşi ve çok zengin bir mültezimin tek kızı olan Varvara Petrovna, Stepan Trofimoviç’ten 8 yaşındaki oğlu Nikolay Vsevolodoviç Stavrogin’in eğitimini üstlenmek üzere Skvoreşniki’ye gelmesini rica etmiştir. Stepan Trofimoviç daha önce birkaç kez daha yenilenen bu teklifi bir sürgün edasıyla kabul ederek malikaneye yerleşir. Nikolay Stavrogin’in 16 yaşına girip liseye başlamasından sonra bile Varvara Petrovna’nın hamiliğinde yaşama devam eder. Liseyi bitirmesinin ardından annesinin isteğiyle subay olan Nikolay Stavrogin, Petersburg’da karıştığı birtakım olaylar neticesinde emekliye ayrılarak şüpheli bir hayata atılır. Annesinin yoğun ısrarıyla 25 yaşında kente dönen “Prens Henry’nin” kısa sürede sosyetede yarattığı skandallar buzdağının sadece görünen yüzüdür. Varvara Petrovna’nın evlatlığı olan Darya Pavlovna’yla olan gönül macerası, akıl sağlığı yerinde olmayan Marya Timofeyevna Lebyadkina ile sırf kendini cezalandırma arzusuyla yaptığı gizli nikah, İvan Şatov’un Cenevre’deyken iki hafta evli kaldığı eşi Marya İgnatyevna Şatova’yı hamile bırakması, 10 yaşındaki Matryoşa’yla yaşadığı cinsel ilişki sonrası kızın intihar etmesine göz yumması Nikolay Stavrogin’in zamanla karşımıza çıkan karanlık sırlarından bazılarıdır. Stepan Trofimoviç’in 16 yaşına kadar görmediği oğlu Pyotr Stepanoviç Verhovenskiy’nin de bu gizemli adam hakkında farklı planları vardır. Koyu bir nihilist olan Pyotr Stepanoviç geniş çaplı bir ihtilalle Çarlık Rusya’sının yönetim şeklini değiştirip Rus toplumunu körleştiren Tanrının yerine Nikolay Stavrogin’i koymak için Avrupa menşeili olduğunu iddia ettiği beşli bir grup kurar. Ancak Darya’nın ağabeyi İvan Şatov’un bu gizli örgütten ayrılmak istemesi hedefine gidecek yolda karşısına çıkan ilk engel olur. Bu soruna çözüm olarak da Şatov’u öldürdükten sonra, ölümü yenmek ve Tanrı’ya dönüşmek amacıyla intihar etmeyi planlayan 27 yaşındaki İnşaat Mühendisi Aleksey Niliç Kirilov’u fail olarak göstermekte bulur. Kirilov için de ardında itiraf mektubu bırakmak sorun değildir. Ancak Krilov’un “sebep olduğu” tek cinayet Şatov’unki değildir. Pyotr Stepanoviç’in kaçak bir kürek mahkûmu olan Fyodor Fyodoroviç Fedka’yla yaptığı kilise soygunu sonrası yarattığı tehdit de Krilov’ın itiraf hanesine eklenmiştir. Ancak Şatov’un öldürülüp havuza atılmasının ardından kısa bir süre sonra diğer örgüt üyeleri suçlarını itiraf eder. Kent bu haberle çalkalanırken Nikolay Stavrogin’in boşanmaya yanaşmadığı Marya Timofeyevna Lebyadkina ile bu evlilikten çıkar sağlayan ağabeyi İgnat Lebyadkin’in yanarak ölmesinin suçlusu halkın gözünde Nikolay Stavrogin’in müstakbel eşi Lizaveta Nikolayevna Tuşina olarak görüldüğünden kentteki korkunç ölümlere bir kurban daha eklenmiş olur. Tüm bu olaylardan sonra kenti terk edenler sadece Nikolay Stavrogin ve Pyotr Stepanoviç değildir. Bir inanç arayışına giren Stepan Trofimoviç de ilerleyen yaşında bir duvar dibinde kendisine yaraşır soylu bir ölüm tatmak için yollara düşer. Ancak bu yolculuk onu günden güne tüketmiş, son saatlerine yetişen Varvara Petrovna’nın yanında ölüme gitmiştir. Stepan Trofimoviç’in defninden sonra kente geri gelen Nikolay Stavrogin de boynuna bağladığı ilmekle hayatına son vererek kentteki ölüm zincirinin son halkası olur.

Dünya edebiyatının siyasi başyapıtlarından biri olan Ecinniler, Sergey Genndiyeviç Neçayev’in kurduğu Halkın İntikamı (Narodnaya Rasprava) Örgütüne ters düşen üyelerden biri olan genç üniversite öğrencisi İvanov’un öldürülmesinin kurgusal arka planı niteliğindedir. Bu geniş kapsamlı romanın kahramanları arasında gerçek dünyadaki karşılığı olan sadece Neçayev ve İvanov değildir. Anlatıcı olan Anton Lavrentyeviç G. de Dostoyevski’nin düşüncelerinin sonraki yıllarda geçirdiği hızlı evrimde önemli bir payı olan Eleştirmen Apollon Grigoriev’in bir yansıması olarak düşünülebilir. Liberal Batıcılığın önemli sözcülerinden biri olan ve Stankeviç Çevresi adı verilen aydınlar grubunun eski bir üyesi, Moskova Üniversitesi Tarih Profesörü Timofey Granovski de karşımıza Stepan Trofimoviç Verhovenskiy kimliğiyle çıkar. Usta yazarın, yine yazar kimliğiyle yer verdiği Semyon Yegoroviç Karmazinov da Turgenyev’den başkası değildir.

Albert Camus tarafından tiyatroya, Andrzej Wajda tarafından da sinemaya uyarlanan bu dev eser, Dostoyevski’nin Sibirya sürgünü dönüşü düşüncelerinde oluşan değişikliklerin göstermesi açısından da önemli bir kaynaktır.

Editör: Pınar Tufanlı

Ecinniler Soruları ve Cevapları

Ecinniler Yorumları