3. Richard

3. Richard - Shakespeare

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (6.3)	Editör (10)
Kitapevi (7)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

3. Richard Özet

Shakespeare’in III. Richard oyunu, taht için kendi kardeşlerini, dostlarını, yeğenlerini, hatta karısını öldüren hırslı bir adamın trajedisini konu almaktadır. Tarihsel olaylara dayanan bu hikâyeye göre Lancaster hanedanından VI. Henry ve onun oğlu, Edward tarafından katledilir. VI. Henry’nin karısı Margaret saraydan sürülür. Edward ise IV. Edward olarak İngiltere tahtına oturur. Onun ölümünden sonra taht, IV. Edward’ın oğlu V. Edward’a kalır. Ancak V. Edward’ın tahtında gözü olan biri vardır: kralın kardeşi, Gloucester Dükü Richard. Richard’ın tahtı ele geçirmek için yapmayacağı şey yoktur. Çirkin, kambur, eğri büğrü bedenli ve çirkin suratlı Richard, öncelikle muhtemel rakiplerini ortadan kaldırmayı amaçlar. Clarence Dükü olan kardeşi George’un üzerine iftira atar. V. Edward’a, George’un tahtı ele geçirme hazırlıkları içerisinde olduğunu söyler. Bunun üzerine kral, kardeşi George’u hapsettirir. Ne var ki kral çok hastadır ve ölmek üzeredir. Bir gün, ailesindeki tüm anlaşmazlıkları çözmek, barışı tekrar sağlamak üzere, aralarında husumet bulunan herkesi saraya çağırır. Richard da bu toplantıya davetlidir. V. Edward hapisteki kardeşi George’un da toplantıda olmasını arzular ama Richard, George’un çoktan idam edildiğini söyler. Kral, ilk emrinin ardından hemen ikinci bir emirle idamdan vazgeçtiğini bildirdiğini söyler. Richard ise ilk emrin vakit kaybedilmeden yerine getirildiğini, böylece ikinci emir ulaşmadan George’un öldürülmüş olduğunu ifade eder. Bu durum, kralı çok üzmüştür. Aslında George’un öldürülmesinde asıl rolü olan kişi, Richard’dır. Richard, kralın ilk emri hapishaneye ulaşmadan evvel, tuttuğu iki adama George’u öldürtmüş, böylece bir rakibinden kurtulmuştur. Barış toplantısı, bu sırrın gölgesinde devam eder. Daha önce saraydan sürülen eski kraliçe Margaret, bu toplantıda kendini gösterir. Odada bulunan herkesin suçlu olduğunu, kral IV. Henry ile oğlunu haksız yere öldürdüklerini, bundan dolayı Tanrı’nın lanetinin bu odadakilerin üzerinde olacağını söyler. Kimse bu yarı delirmiş yaşlı kadının dediklerine aldırmaz. Arada –görünüşe göre- bir barış kurulmuştur ama bu sözde barış Richard’ın hırsı dolayısıyla bozulacak ve Margaret’in kehaneti gerçeğe dönecektir. Çok geçmeden V. Edward ölür. Kral IV. Edward’ın küçük oğlu olan York Dükü Richard, tahtın varisi olarak taç giymek üzere Londra’ya gelir. Taç giyme töreninden evvel Gloucester Dükü Richard, kendi taraftarlarının desteğiyle York Dükü’nü ve onun destekçilerini öldürtüp tahtı ele geçirir. York Dükü’nün destekçilerinden biri de V. Edward’ın küçük oğlu Grey’dir. V. Edward’ın büyük oğlu Lord Dorsey ülkeden kaçıp kurtulur. III. Richard olarak taç giyer. Kardeşi VI. Edward’ın çocuklarının gayrimeşru olduğu ve tahtta hak sahibi olamayacakları dedikodusunu İngiltere’ye yaymaya başlar. Böylece onların tahtta hak iddia etmelerinin önüne geçmeye çalışır. Ancak halk, bu dedikoduya inanmaz. Eli iyice kana bulanan III. Richard, kendi karısı Anne’yi öldürür ve V. Edward ile Elizabeth’in kızı olan genç Elizabeth ile evlenmek ister. Bu sırada, III. Richard’ın en önemli yardımcılarından biri olan Buckingham Dükü, yardımları karşılığında kendisine vadedilen toprakları talep eder. Kral ise onu tersleyerek huzurundan kovar. Dük, kendisinin de tehlike altında olduğunu anlayınca III. Richard’a karşı olan gruba dâhil olur. III. Richard’ın muhalifleri, nihayet kralın zulümlerine dayanamaz ve ona karşı ayaklanır. Kral, kendi ordusuyla isyanı bastırmak üzere sefere çıkar. Bu savaşta öldürülür. Onun yerine, isyancıların lideri olan Richmond Kontu Henry, VII. Henry adıyla tahta çıkar. Böylece İngiltere’de tekrar barış dönemi hâkim olur.

III. Richard tragedyası, zorbalıkla ele geçirilen taht ve tacın aynı şekilde kaybedileceğini, kimsenin âhının kimsede kalmayacağını, zulmün yine dönüp dolaşıp zalimin başına bela olacağını anlatır. Tahtı ele geçirmek üzere yapılan yolsuzluklar, hileler ve cinayetler; asla ebedi bir mutluluk getirmez. Aksine, cinayetlerle ve hilelerle ele geçirilen taht, aynı şekilde tekrar kaybedilir. Dünyada ebedi olan şey onur, adalet ve dürüstlük gibi erdemlerdir. Bu erdemlere sahip olan kişiler bazen zulme uğrasalar da en sonunda yine onlar galip geleceklerdir. III. Richard gibi bir zorba, kötülükler ederek ele geçirdiği tahtı, bir savaş meydanında canını vererek kaybetmiştir. Tahtı ele geçirmek üzere yaptığı zorbalıklar ona karşı bir birliğin oluşmasına neden olmuş, bu birlik de III. Richard’ın hükümdarlığını ortadan kaldırmış, onun yerine daha adaletli ve barışsever olan VII. Henry’nin tahta çıkmasını sağlamıştır. Bu eser, insanın yazgısını onun eylemlerine bağlayan bir anlayışın eseridir. Kötü eylemler, kötü yazgıya neden olur. İnsan, kendi sonunu kendi hazırlar. İyi bir hayat ve iyi bir son ancak iyi eylemler ortaya koyan kimselerin hakkıdır. Bunun aksine, kötü eylemlerle hayatını harcayan kişi asla huzur bulamaz ve kötü bir sonla hayata veda eder. III. Richard, bunun en çarpıcı örneklerinden biridir.

Editör: Murat ASLAN

3. Richard Soruları ve Cevapları

3. Richard Yorumları