Leyla ile Mecnun

Leyla ile Mecnun - Aziz Nesin

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (6.1)	Editör (7)
Kitapevi (7.9)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Leyla ile Mecnun Özet

Aziz Nesin’in Leyla ve Mecnun adlı eseri aslında telif değil çeviridir. Yazar bu eseri meşhur şair Fuzûlî’nin aynı adlı mesnevisinden birebir çevirmiştir. Buna dair bilgi kitabın iç tarafında yer almaktadır. Oysa kitap kapağında Fuzûlî’ye ya da bu eserin dil içi bir çeviri olduğuna dair hiçbir işaret yer almaktadır. Bilindiği üzere Leyla vü Mecnûn ilk olarak Genceli Nizâmî tarafından kaleme alınan bir halk öyküsüdür. Ondan sonra pek çok divan edebiyatçısı Nizâmî’ye nazire olarak Leyla vü Mecnûn adlı mesneviyi kaleme almış ve her biri orijinal eserler ortaya koymuştur. Modern dönemde de Leylâ vü Mecnûn adıyla eserlerin yazıldığı görülmektedir. Bunun en bilinen örneklerinden biri Sezai Karakoç’un Leylâ ve Mecnûn’udur. Okuyucu, kitabın kapağını görünce Aziz Nesin’in de Leylâ vü Mecnûn kaleme aldığını düşünse de kitabın iç sayfalarını karıştırınca hayal kırıklığına uğramaktadır. Üstelik okuyucu Fuzûlî’nin Leylâ vü Mecnûn’unu orijinal hâlinden okuduysa Aziz Nesin’in kitabı büsbütün tatsızlaşmaktadır. Buradaki temel problem Aziz Nesin’in hazırlamış olduğu Leyla ve Mecnun adlı eserin kapağında, bu esere dair eksik bilgi verilmiş olmasıdır.

Fuzûlî’nin kaleme aldığı, Aziz Nesin’in ise dil içi çevirisini yaptığı Leyla ve Mecnun adlı eserin konusu ana hatlarıyla şu şekildedir: Leyla ile Kays okulda birbiriyle tanışan iki arkadaştır. Bunların arkadaşlığı zamanla aşka dönüşür. Ne var ki Leyla’nın ailesi bu ilişkiye olumlu bakmazlar ve Leyla’yı okuldan alırlar. Kays’ın ailesi Leyla’yı istese de Leyla’nın ailesi kızlarını Kays’a vermezler. Aşk acısıyla derbeder olan Kays delirir ve halk arasında Mecnun adıyla anılmaya başlar. Pek çok kişi ona Leyla’dan umut kesmesini tavsiye etse de Mecnun onların hiçbirine kulak asmaz. Aşkla yanar, yanar ve nihayet çöllere düşer. Bir gün babası Mecnun’u bu hâlde görünce üzülür, belki kendine gelir diye onu hacca götürür. Mecnun ise Kabe’de “Allah’ım! Sen aşkımı arttır!” diye dua eder. Yani, değil kendine gelmesi, birazcık olsun iyileşmesi bile mümkün olmaz. Aksine Mecnun daha da delirir. Bu arada Leyla’nın ailesi kızlarını İbn Selam adlı biriyle nikâhlar. Leyla’nın gönlü Mecnun’dadır. Yine de İbn Selam’la evlenmek zorunda kalmıştır. İbn Selam artık onun kocası olsa da Leyla İbn Selam’ı yatağına yanaştırmaz. Zamanla Mecnun’un âhı İbn Selam’ı tutar. Leyla’nın da ısrarları sonucunda İbn Selam bu evliliği bozar. Leyla için artık Mecnun’a varma konusunda bir engel kalmamıştır. Nihayetinde o dul bir kadındır ve dul kadınlar Ortadoğu’da pek makbul sayılmazlar. Bu sebeple Leyla çöle gider. Mecnun’u bulur. Mecnun o kadar kendinden geçmiş ve benliğini yok etmiştir ki vahşi hayvanlarla gezmektedir. Kuşlar ise Mecnun’un başına yuva yapmışlardır. Bir deri bir kemik kalmış olan Mecnun aşk ile sarhoş bir hâldedir. Leyla, artık kavuşmalarının önünde bir engel olmadığını, hâlâ bakire olduğunu ve Mecnun’u çok sevdiğini söyler. Mecnun ise beşeri aşktan geçip ilahi aşka ulaştığını, bu saatten sonra Leyla ile kavuşmalarının imkânsız olduğunu dile getirir. Sonuç olarak hikâye beşeri düzeyde kavuşmayla son bulmaz ancak tasavvufi açıdan bakılırsa Mecnun hakikate erer.

Eser, başta da ifade edildiği üzere, Aziz Nesin’in değil 16. Asır Türk şairi Fuzûlî’nindir. Fuzûlî’nin bu eseri hakkındaki yargıyı da zaten tarih vermiştir. Bugün mesnevi denilince ilk akla gelen eserlerden biri onun yazdığı Leylâ vü Mecnûn’dur şüphesiz. Aziz Nesin ise bu mükemmel eseri halkın okuyup anlayacağı bir şekilde günümüz Türkçesine aktararak önemli bir hizmette bulunmuştur.

Editör: Murat ASLAN

Leyla ile Mecnun Soruları ve Cevapları

Leyla ile Mecnun Yorumları