Elde Var Hüzün

Elde Var Hüzün - Attila İlhan

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.8)	Editör (9.5)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Elde Var Hüzün Özet

Attila İlhan, “Elde Var Hüzün” adlı kitabında topladığı şiirlerde insanın hüzün ve acı gibi duygularıyla beraber cinsellik dürtüsüne eğildiği gibi tarihsel konulara da odaklanır. Özellikle Osmanlı Devleti’nin sonu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş macerası Attila İlhan’ın ilgi alanına girer.

Attila İlhan, sosyalist bir şairdir ancak klasik Türk kültürüne sırt çevirmez. Divan edebiyatını önemser, bu edebiyatı bilip öğrenmeyi iyi bir şair olmanın gereği sayar. O, geçmişi günümüzle birleştiren, geçmişin temelleri üstünde yükselmeyi ayağı yere basan bir şiir oluşturmanın temeli sayan bir anlayışa sahiptir. Ne bazıları gibi divan şiirinin kopyalarıyla yetinmiştir ne de divan şiirinden birkaç öğe alıp şiirine koyarak geleneği modern şiirde devam ettirdiğine dair bir hisse kapılmıştır. O, geleneği kendi şiirinde kullanmıştır ancak yeni imgeler üretmesini de bilmiştir. “Elde Var Hüzün” adlı şiir kitabı bunun en güzel örneklerini içeren eserdir. Rubai ve gazel gibi divan edebiyatı şiir şekilleri Attila İlhan tarafından modern Türk edebiyatı çerçevesinde değerlendirilebilecek örneklerle tekrar yazılmıştır.

Şiir kitabı “Meraklısı İçin Notlar” kısmı bir kenara bırakılırsa toplam altı bölümden oluşmaktadır ve her bölümün başında klasik Türk edebiyatına ait birer beyit alıntısı bulunmaktadır. Böylece eser, klasik Türk edebiyatı ile modern Türk edebiyatı arasındaki devamlılığa bir başka şekilde daha dikkat çekmektedir. Kitabın ilk şiirleri çoğunlukla bireysel konulara ayrılmıştır ama toplumcu içeriğe rastlamak da mümkündür. “tut ki gecedir” şiiri gecenin kötülükleri örten yönüne dikkat çekmekte, pek çok gizli saklı işin bu vakitte yapıldığını söylemektedir. Şiirde yaklaşan bir tehlike, gizli bir takip, kaçıp kovalamaca, ihanet ve cinayet hisleri egemendir. “o vahim orospu” şiirinde pek çok şehirde, pek çok kişiyle farklı farklı isimler altında ilişki yaşayan bir hayat kadını konuı alınmaktadır. “kurtalan treni’ne gazel” bir trende unutulan bir kız çocuğuna dairdir. “rüya bu ya” adlı şiir üç kısma ayrılmaktadır. Her üçünün ortak noktası ise yalnızlık hisleri had safhada olan bir adamın, bir sevgili sahibi olma ve onunla zaman geçirme hayalleridir. Şiirin ilk kısmı bir yolculuk hayalidir. İkinci kısımda yalnızlık acısı çeken adamın hapishanede olduğu anlaşılır. Üçüncü kısımda ise mahkumun adı verilir: İbrahim. Hapisten çıkan İbrahim, mahkum iken hayalini kurduğu belirsiz kadını daha ilk anda bulmuştur ve ona arkadaşlık teklif eder. “gözleriyle cellat” şiiri bir tuvale resim çizermiş gibi yazılan ilginç bir şiirdir. Şair, sevgilinin gözünü cehenneme benzetir. Bu göz, âşığın idamına hükmeden acımasız bir gözdür. “zeynep beni bekle” kitaptan en sevdiğim şiirler arasındadır. şair mahkumdur, hem de ilk kez değil, bilmem kaçıncı kez… O, sevgilisine bir kez daha ümit verme çabasındadır. Geri geleceğini, hep onun yanında olduğunu, yarım kalan hayatlarına tekrar devam edeceklerini, başladıkları filmi beraber bitireceklerini söyler. Ama şiirin son mısrası, âşığın, söylediklerine kendisinin bile inanmadığını hissettirir. “yağmurda sis düdükleri”, akşam vakti şileplerin düdük seslerinin şairde uyandırdığı hislerle dairdir.

Kitabın “ayıp resimler” bölümü içerisinde, “rast zenci peşrevi” başlığı altında yer alan şiirler siyahilere dairdir ve genel itibarıyla cinsel içeriklidir. Bu bölümde zencilerin yamyamlığına dikkat çeken “bunlar insanı parçalar” şiiri, yapacağı eleştiriyi egemen sınıfın imgeleriyle vermektedir. “ayıp resimler” alt başlığında yer alan şiirler ise cinsel dürtülerle ilgili imgelerden oluşmaktadır.

“rubaiyat” ve “serbest gazeller” bölümü şairin klasik Türk edebiyatını modern bir şekilde ve kendi tarzında yorumladığı örnekleri içermektedir. “drang nach osten” bölümünde yer alan üç şiir ise Osmanlı’nın son dönemleri ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yılları hakkındadır. Şair ayrıca eserin sonuna “meraklısı için ekler” başlığı altında çeşitli yazılarını ve röportajlarını eklemiştir.

1950’li yıllardan itibaren Türk şiirinde önemli bir yeri olan ve Maviciler akımının öncülüğünü yapan Attila İlhan toplumcu gerçekçi bir şair olarak tarih, sosyoloji ve iktisat üçgeni çerçevesinde Marxist pencereden şiirler yazsa da bireysel konuları ihmal etmemiş, yalnızca bir propaganda şairi olmamıştır. Türk kültürünü bir bütün olarak değerlendiren şair divan edebiyatını da önemsemiş ve kendi sanatında bu geleneğin ürünlerini değerlendirmiştir. Onun bu kayda değer yaklaşımı kendisini modern Türk şairleri arasında ayrıcalıklı bir yere koymaktadır.

Editör: Murat ASLAN

Elde Var Hüzün Soruları ve Cevapları

Elde Var Hüzün Yorumları