Kendine Ait Bir Oda

Virginia Woolf Kendine Ait Bir Oda

Kaç tane cinsiyet vardır bu dünyada? Biri birinden üstün mü, yoksa sadece üstün mü olmak istiyor? Hangi özellikleri onları birbirlerinden ayırıyor, hangisi diğerlerinden daha fazla zülüm görüyor?

Virginia Woolf, feminizmin en sağlam kalemlerindendir. Yazdığı eserler yaklaşık doksan yıldan beri ses getirmekte, cümleleriyle ufukları genişletmektedir.

Kendine Ait Bir Oda denemesinde ise ; ‘Bir kadın eğer kurmaca yazacaksa, parası ve kendine ait bir odası olmalı’ diyerek tek cümleyle o dönemin koşullarını anlatmaya çalışıyor.

Bir kadının yazı yazması için, evet her şeyden önce kendine ait bir odaya ihtiyacı var. Çünkü dışardaki o yobaz insanlar ‘kadın sadece ihtiyaçları gidermek için vardır’ düşüncesiyle davranıyorlardı. Kadınlar çimlere basamaz, kadınlar kömür işçisi olamaz, kadınlar yazamaz, kadınlar düşünemez, kadınlar kadınlar kadınlar…

Bizse üniversite kampüsünde doluşan genç bir kızın düşüncelerini okuyarak öğreniyoruz her şeyi. Shakespeare’e hayali bir kız kardeş yaratmış ve eğer o kız kardeş olsaydı başına gelebilecekleri anlatıyordu. Kızın da aslında abisi kadar yetenekli olduğunu ama etrafındaki insanların bunu görmek istememeleri hakkında kurmaca bir hikâye oluşturmuştu şahıs. Jane Austen ve Charlotte Bronte’nin neden Savaş ve Barış yazamadığını sorguluyordu.

Kadın sadece bir et parçası değildi. Namus ve ahlak kavramları bir tek kadın için geçerli değildi. Kadın sanki başka bir türü daha varmış gibi KIZ ve KADIN olarak ayrılmamalı. Kadın sadece kadındır.

Düşene bilmeyi bilen sadece erkekler değildi. Kadınlarda düşünebilir ve düşündüklerini istediği gibi farklı kaynaklara aktarılabilirlerdi.

Önyargılar, ego, bencillik ve hor görme hemen hemen her dönemde bulunmuş ve bu hissiyatlar kendilerini farklı konularda farklı şekillerde kendilerini göstermişlerdir. Ama hepsinin ortak olduğu yer Kadında bitiyor. Tüm bu aşağılık ve insanlık dışı duygular kadınlar üzerine yoğunlaşıyor.

Özellikle ‘medeniyet toplumuyuz’ diye bağıranlar en başta yobaz insanlardı. Medeniyet kadın haklarını kısıtlamak ve onları hor görmek değildir. Shakespeare’ ın kız kardeşi de şair olabilirdi. Yani önemli olan aslında cinsiyet değil ruhtur.

Sonuçta tüm insanlığı yetiştirenler annelerdir aslında. Ve insanlık kadına bu kadar şey borçluyken onu hor görmesi bir kere insan haklarına uymuyor. İkincisi cinsiyetler arasında her ne kadar fizyolojik farklar olsa da birbirlerini dengeleyen ve kusurlarını kapatan iki parçadır; kadın ve erkek. Herhangi biri için birisi daha üstün veya diktatör o olmak zorunda diyemeyiz.

Tıpkı kanunların önünde olduğu gibi gerçekte de kadın ve erkek eşittir. Erkek ne yaparsa, aynısını kadın da yapabilir. Sonuçta mesleklerin, renklerin, düşüncelerin… Cinsiyeti yoktur.

Ve yazımın başında da söylediğim gibi Woolf, feminizmin en büyük savunucularındandır. Ve kalemi de bir o kadar sağlamdır. Aşağı sizlere kitaptan en sevdiğim bir alıntıyı bırakıyorum ve her şeyden önce; kendi kültür ve zihin seviyenizi geliştirmek adına sizlere bu kitabı okumayı tavsiye ediyorum.

“Bütün bu yüzyıllar boyunca kadınlar, erkeği olduğundan iki kat büyük gösteren bir ayna görevi gördüler, büyülü bir aynaydı bu ve müthiş bir yansıtma gücü vardı. Böyle bir güç olmasaydı dünya hala bataklık ve balta girmemiş ormanlardan ibaret olurdu. Savaşlarda zafer kazanıldığı duyulmazdı… Çar ve Kayzer ne taç giyerler ne de tahttan inerlerdi. Uygar toplumlarda hangi işe yararlarsa yarasınlar, bütün şiddet ya da kahramanlık eylemlerinde aynalar gereklidir. İşte bu yüzen Napolyon da Mussolini de kadınların erkeklerden aşağı olduğunda bu kadar ısrarcıdırlar, eğer onlar aşağıda olmasalardı kendileri büyüyemezlerdi.”

Yazar: Selin Gürcüoğlu