Mensur Şiirler

Mensur Şiirler - Halit Ziya Uşaklıgil

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.6)	Editör (7)
Kitapevi (8)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Mensur Şiirler Özet

Aşk-ı Memnu ile tanınan Halid Ziya Uşaklıgil 1866 doğumlu, Türk edebiyatı için oldukça önemli bir cumhuriyet dönemi yazarıdır. Ayan meclisinde görev yapmıştır. En büyük nesir ustalarından kabul edilen ve servet-i Fünun sanatçılarından olan Halid Ziya Uşaklıgil yeniliğin savunucularındandır. Nitekim bu eserinde de bir ilk olan düzyazı şeklinde şiir eserlerini toplanmıştır. O dönemlerde Fransa’da görülen ve kabul edilmiş olan “poem en prose” yani, “düz yazı tarzında şiir” türünün ilk ve en bariz örnekleri Halid Ziya Uşaklıgil’e aittir. Aynı zamanda Halid Ziya Uşaklıgil Fransız edebiyatını birebir bildiği için, bu türü oldukça güçlü bir şekilde temsil etmiştir.

Mensur Şiirler Mezardan Sesler kitabının giriş kısmında bütün bu bilgiler özet şeklinde verilmiş. Ayrıca Mansur şiirin bir açıklaması da verilmiş. “His ve hayal dünyamızı etkileyebilecek bir konuyu kısa ve çarpıcı bir şekilde, şiirin cümle yapısını ve âhengini koruyarak şairâne bir eda ile vezne ve kafiyeye bağlı olmadan anlatan edebî bir türdür” diyerek okuyacağımız kelimeleri anlamamızı kolaylaştırmak istiyor. Bunun dışında kitabın girişinde yayın yönetmenin de bir notu bulunuyor. Gayet hoş bir dille yazılmış bu not şu cümle ile sonlanıyor: Çünkü şairin dediği gibi “Biz bu işin tadındayız/ Ne paraya çevrilmez, biz onun ardındayız”

Daha ileriki sayfalar ise biraz edebiyat dersi tadında ilerliyor. Türk edebiyatında mensur şiirin doğuşu ve gelişmesi gibi konu başlıklarına kısaca değiniyor. Ardından ise “Mansur Şiirler” bölümü başlıyor. Bu bölümde, kitabın bir sayfasında Halid Ziya Uşaklıgil’in mensur şiiri yazdığı dilde yani Osmanlıca Türkçesi, bir diğer sayfasında ise günümüz Türkçesi yer alıyor.

Daha ilk sayfada “Mansur Şiirler” diye bir başlık karşımıza çıkıyor. Burada Halid Ziya Uşaklıgil’in şu sözleri oldukça dikkat çekiyor: Bunlar kimse için yazılmamıştır, yazılmak için yazılmıştır, onun içindir ki şairlerinin takdiri, âdem-i takdiri onlar için ehemmiyetsiz kılmıştır. (Bunlar kimse için yazılmamıştır, yazılmak için yazılmıştır, onun içindir ki başkalarının beğenmesi ya da beğenmemesi onlar için önemsizdir)

Halid Ziya Uşaklıgil aynı yazıda bu kitaptaki eserlerin içerisinde 16 yaşından beri yazdığı eserlerin olduğunu da vurguluyor ve hatta onları pek beğenmese de derlemenin içine aldığını söylüyor. Yaklaşık 240 sayfalık kitabın içerisinde 26 ile 168 sayfalar arasında mensur şiirler yer alıyor. Kısa kısa olması özelliği ile anlaşılması daha kolay olan bu mensur şiirlerin ardından kitap içerisinde ki ikinci eser, yani “Mezardan Sesler” başlıyor.

Mezardan sesler Halid Ziya Uşaklıgil’in annesinin ölümünün ardından yazdığı bir eseri. Karamsarlık açısından bakıldığında ünlü “Makber” şiirini anımsatıyor ancak mezardan sesler eseri de mensur şiirler gibi yazılmış. Yine kitabın bir sayfasında Osmanlı Türkçesi, diğer sayfasında da gününüz Türkçesi yer alıyor. Bu kısmın mensur şiirler kısmından bariz olan farkı daha karamsar ve sayfalarının daha dolu olması.

Böyle bir kitap okumaya niyetlendiğinde insan biraz korkabiliyor. Çünkü oldukça kült ve dili ağır eserler olduğunu düşünerek, ya anlayamazsam endişesine kapılıyor. Zaten bu yüzdende birçok yayınevi bu tarz kitapları sadeleştiriyor. O yüzden pek Osmanlı Türkçesi bilmeyen bizler de kolaylıkla anlıyoruz. Halid Ziya Uşaklıgil’in dili genel yargıya göre daha sade. Ki zaten eserlerini verdiği dönem eski-yeni tartışmasının olduğu, dilde sadeleştirilmeye çalışıldığı bir dönem. Halid Ziya Uşaklıgil de bunu sadeleşmeyi çok iyi bir şekilde eserlerine yansıtabilmiş. Osmanlı Türkçesini okuduğunuzda böyle düşünmeyebilirsiniz ama günümüz Türkçesine baktığınızda kendinizden bir parça görebilirsiniz.

Mensur şiirleri, daha doğrusu yazarın şiir dili roman dilinden daha etkileyici… Ancak ne yazık ki şiire özel ilgisi olmayan bir insanın canını fazlasıyla sıkabilir. Bu kitabı okuyacak kişinin şiiri anlamış olması lazım ki şiirin tadını çıkarabilsin. Zira bu kitap şiirin tadını çıkartmak için.

Yazan: Senagül YILDIZ

Mensur Şiirler Soruları ve Cevapları

Mensur Şiirler Yorumları