Werthervari aşk* sadist duygular içerir mi yoksa fedakârlığın zirvesi diyebileceğimiz kendisini feda etmek midir? Aşk iki insan arasındaki bütün duyguları tek bir bedende yaşatıyorsa; büyük ve ihtişamlı bir hayatın içinde aciz bir insan ölümü seçerse korkaklık mı yapmış olur? Yoksa gitmesi gerektiği için midir? Goethe bu kitabında bildiğimiz pek çok şeyi kalıpları kırarak yeniden yaşamamızı sağlıyor.
İmzasız bir önsözle başlayan kitap, mektup olarak bilinse de Werther adına günlük, anı, karalamalar da içeren bir kargaşa kitabı! Werther doğanın kudretini ve muhteşemliğini Welhaim’de karşılaştıkça insan ve insanın sınırın bir dağ, ağaçlar ve doğanın yanında aciz ve çaresiz olduğunu zamanla kavrar. Werther’in yaşadığı bu tasvir kendi duygu durumunun günden güne yansıması ve çaresizliğini kabul edişini adım adım yansıtmaktadır. Werther’in anlattığı Welhaim insanın sevdiğinin alınmasına üzülmesiyle günden güne güzelleşir ve Werther’de artarak acı ile yaşamaya başlar.
Werther’in, Wilhelm adlı kişiye yazdığı zaman zaman gün aşırı mektuplarla okuyucuyu saran bir kurgu söz konusudur. Kitabın hayali editörü gibi Wilhelm’in de birkaç tanesi haricinde cevap geldiği hatta gönderdiğini bile kabul etmenin bilinirliği hakkında bilgimiz sınırlı. Gerçek olarak ise Lotte’ye duyduğu aşk kadar samimi ve imkânsız olması ve pek çoğunun cevabı gelmeden ertesi gün yenisi yazdığı gerçeğidir. Werther’in taşma anı ve yaşadığı yasak aşkın Albert’e rağmen devam etmesi içten içe kendisini yiyen bir veba gibi Werther’i ölüme sürükler.
Lotte ve Albert’in aşklarının sıkı bir izleyicisi ve Lotte’nin koyu bir aşığıdır, Werther. Albert’in özellikleri olaylar, durumlar ve hissettikleri geniş bir tasvirle okuyucuya aktarılır. Yer yer Werther’in sıradan bir gününü anlattığı kesitte kendinize yer bulabilirsiniz. Mektup, anı, karalamalar ve fazlaca tasvir içeren şiire yakın bir tarzla oluşan kitap düşünceler kadar şekil olaraktan Werther’in durumunu anlatıyor. Tam bir karmaşa!
Bir diğer noktaysa Goethe’nin yaşamından gerçeklik payı taşıma olasılığıdır. Goethe’nin platonik bir aşkından esinlendiği söylenmektedir. Bu konuda da Wilhelm ve hayali editörümüzün varlığı hakkında sahip olduğumuz kadar bilgiye sahibiz. Lotte’nin kişisel varlığından ziyade Goethe’nin aktardığı acıysa bütün gerçekliğiyle okuyucuları etkilemektedir.
Albert’in varlığıysa Werther için ahlaki bir sorun teşkil etmemektedir. Kitabın pek çok yerinde Wilhelm’den çok Tanrıyla ahlak ve ilişkiler adına tartışmalara yer verilir. Werther yaşamını ve yaşadıklarını bir kaçış, sorgulama içinde anlamlandırmaya, anlatmaya çalışır. Werther’in bu mektupları gerçekle bağını koparmış suçluluk içerisinde şizofreni belirtileri göstererek ölümü bir çıkış yolu olarak görmektedir. Ve Albert’in varlığıysa onu rahatsız etmediğini defalarca söylese de Lotte ve iç dünyasında ki birkaç kişiden biridir.
Werther’in yaşama sevgisini ve onu öldüren gücüde Werther Lotte’den almaktadır. Werther ahlaki sorunlar yaşayan içinde ölüm yaşam arasında bir nesne temsilidir. Seçimini ise kendisi ölümden yana kullanır. Werther’in cehennemi Lotte tarafından yaratılsa da bir bedenden fazlasını yazdıklarında bırakır.
Genç Werther’in Acıları kitabı Goethe’nin dönemine damgasını vurmuş ve döneminin özelliklerini gösteren bir başyapıttır. Dönemde halk arasında akımlar ortaya çıkmasını sağlamış bir çeşit hastalıklı ruh halini başarıyla anlatır. Yoğun anlatımıyla ve akışın yavaş olması nedeniyle zaman ayırıp dikkatle okumanız gerektiği için yorucu bir kitaptır. Mektup vb. türdeki kitaplarda her bölüm büyük bir zaman dilimini kapsadığı için insanı geniş bir yolculuğu çıkartabilir. Bu yüzden dikkatiniz dağılması durumunda hikâyenin bir bölümünü kaçırmış olabilirsiniz. Edebi bir keyif için dönemine damgasına vurmuş bu kitabı hala okumadıysanız, üzülerek söylüyorum bu deyişi hiç anlayamayacaksınız:
- (Anna Karenina) Vronski’nin annesinin Anna’nın aşkı için "Bu normal bir sevgi değil, Werthervari bir aşk."*
merhaba, benim yazımdan yapılan atıfı burada görünce gururlandım, çok güzel yazmışsınız, tebrik ederim :)
13-08-2015 10:06
güzel bir roman bir de genç wertherin acıları kitap özeti olsaymış daha güzel olurmuş
13-08-2015 21:55
sıkıcı geldi özetini okudum yetti bana teşekkürler
26-12-2015 01:36
bu kitabı buldum ve okudum cidden mütiş
07-06-2016 02:05
sıkıcı bir kitap bekliyordum ama çok hoşuma gitti güzel anlatılmış
20-11-2016 21:11
mükemmel bir roman okunması gerekli kitapalrdan elinizden bırakamayacaksınız
26-11-2016 08:19
kitapta anlatılan ana fikir ne arkadaşlar tüm kitabı okumak istemiyorum
14-02-2017 19:40
bu kitap bende var ilk okuduğunda sıkıcı geliyo ama partiye gidip lotteye aşık olduğu için aslında o zaaman hikaye başlıyo arkdşlar çok iyi bi kitap herkeze tavsiye ederim
17-03-2017 08:01
werther analizi gerekiyor anafkir ile birlikte bunu söyleyebilecek biri var mı?
26-05-2017 20:22
etkileyici bir kitap adamın hikayesini okurken kendinizi buluyorsunuz
03-08-2017 22:43
sıkıcı bir kitap beklerken oldukça sürükleyici çıktı konusu etkielyici ben çok beğendim
11-11-2018 18:17
kitap baya iyi bir kerede okudum sayılır verdiğiniz paraya da değiyor konusu da oldukça akıcı bazı karakterlerde kendinizi buluyorsunuz bence okunması gerek
29-12-2018 17:07
allahtan kitap kısa yoksa okunmaz öğretmen genç wertherin acıları özet ödevi verdi o yüzden okudum kısa olduğunu görünce ne kadar sevindim bilemezsiniz böyle kitapları öğrencilere neden okutuyorlar onu da anlamıyorum
15-05-2019 19:15
öğretmenler bu kitabı neden beğeniyor anlamadım herkes gibi ben de özet çıkartmak için okudum aslında okumazdım ama kitap kısa olunca okudum konusu fena değil ama abartılacak bir kitap değil klask falan diyorlar değil bana pek hitap etmedi kısa olmasına rağmen okumanızı da tavsiye etmem burada güzel özet yazılmış onu okuyun yeter
28-11-2019 21:39
goethenin faust ile birlikte mükemmel eseridir goethe okuyanların hayata bakış açısı değişir zaten bu kitap ile de değişiyor felsefe açısından çığır açan bir kitap mutlaka okunması gerekir