Bit Palas

Bit Palas - Elif Şafak

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.4)	Editör (10)
Kitapevi (8)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Bit Palas Özet

Tıpkı insanların, eşyaların ve diğer her şeyin olduğu gibi evlerin de bir hikâyesi vardır. Bu roman, Bonbon Palas’ın hikâyesidir; çünkü eserde geçen karakterlerden daha çok, Bonbon Palas öne çıkmaktadır ve tüm insanlar onun merkezinde birleşip hikâyedeki yerini almaktadır.

1917’deki Rus Devrimi’nden kaçan Agripina Fyodorovna Antipova ve kocası General Pavel Pavloviç Antipov 1920 yılının sonbaharında İstanbul’a gelirler ve önceki müreffeh hayatlarının aksine, burada oldukça fakir ve imkanları kısıtlı bir yaşam sürmeye başlarlar. Ne yazık ki general, gururundan dolayı girebildiği tek işi kaybeder ve daha sonra hiçbir iş bulamaz; bundan dolayı eve ekmek getirme görevi Agripina Fyodorovna’ya düşer. İstanbul’da doğum yapan bu kadın, işte olduğu bir gün, bebeğini kaybeder. General Pavel Pavloviç’in, uyku esnasında, kucağında ölen bu bebek onların laneti olur. İstanbul’u gözünde karartan Agripina Fyodorovna buradan kaçmak ister. Nihayetinde Fransa’ya yerleşirler.

Yıllar sonra Agripina Fyodorovna ve Pavel Petroviç, parayı bulmuş bir şekilde İstanbul’a dönme ve burada bir ev yaptırma kararı alır; çünkü vefat eden bebeklerinin hatırası, yaşlılık günlerinde onların ruhunu rahat bırakmaz. Böylece 1966 yılında Bonbon Palas inşa edilir. Bu apartmanın inşa edildiği yerin arsası ise daha önce mezarlık olarak kullanılmaktadır. Ayrıca burada, tam da Bonbon Palas’ın bahçesinin yer aldığı yerde bir evliya mezarı da bulunmaktadır. Apartmanın 10 numaralı dairesinde yaşayan bu karı ile kocanın saadeti çok uzun sürmez; 1970’te Agripina Fyodorovna, 1972’de ise Pavel Petroviç vefat eder. Böylece Bonbon Palas’in mülkiyeti miras yoluyla Pavel Petroviç’in Fransa’da yaşayan gayrimeşru kızına kalır. Bu kız ise, İstanbul’a gelmeye ve evi görmeye bile tenezzül etmez ve derhal daireleri kiralamaya başlar. 10 numaralı daireyi ise Madam Teyze diye bilinen yaşlıca bir kadın tutar.

Bonbon Palas toplamda 10 daireden oluşmaktadır. 1 numaralı daire kapıcı dairesidir. Burada Musa ve Meryem çifti yaşamaktadır. Oğulları Muhammet, okuldaki arkadaşları tarafından her gün tartaklanan, bundan dolayı da cesaret sorunu yaşayan bir çocuktur. Aslında depo olarak inşa edilen ama daha sonra normal dairelerin yarısı fiyatına kiraya verilen 2 numarada ise bekar bir öğrenci olan Sidar, köpeği Gaba ile beraber yaşamaktadır. 3 numara, Celal ile Cemal adında, korkuları aynı ama huyları farklı ikiz kardeşlerin bayan kuaför dükkanı olarak tutulur. Zamanında babaları, annelerini terk edip Avustralya’ya yerleşmiş ve Cemal’i de yanında götürmüştür. Birbirinden ayrı büyüyen kardeşler yakın zamanda tekrar bir araya gelmişler ve bu dükkanı açmışlardır. 4 numaralı daire Ateşmizacoğulları’na aittir. Zemin katta ve girişin sağında kaldığı için apartman girip çıkanları gözetlemek hususunda ideal bir dairedir burası. Ateşmizacoğullarının en önemli meşgalesi de bundan ibarettir. 5 numarada Hacı Hacı ile onun oğlu, gelini ve torunları oturmaktadır. Gelini işe gidince Hacı Hacı, yaşları 5 buçuk, 6 buçuk ve 7 buçuk olan torunlarına ilginç hikayeler anlatır. Onlarla oyunlar oynar ve bu şekilde zaman geçirir. Gelini ise, çocuklarını kayınpederinden sakınır; Hacı Hacı’nın onlara hikaye anlatmasını istemez. . 6 numarada Metin Çetin ve karısı Nadya yaşar. Bir Rus olan Nadya Bonbon Palas’tan kurtulmak isteyen, ev hanımlığından sıkılan ve özgürlüğe susayan bir kadındır. 7 numara, bir akademisyen olan “Ben”dir. Karısı Ayşin’den yeni boşanmış, kadim arkadaşı Ethel ile zaman geçiren ve bir müddet sonra Bonbon Palas sakinlerinden Mavi Metres ile yakınlaşan; böylece içinde bulunduğu zor durumdan kurtulmaya çalışan birisidir. 8 numara, zeytinyağı tüccarının metresi olan Mavi Metres’in evidir. 22 yaşında olan Mavi Metres, lise birden terk, arada kalmış bir karakterdir. 9 numara, temizlik hastası Hijyen Tiyen ile onun Su adındaki kızının yaşadığı dairedir. Su’da bit çıkması ve bu nedenle bir süreliğine okuldan uzaklaştırılması, Hijyen Tijen’in temizlik konusundaki hassasiyeti düşünülünce, oldukça trajikomik bir hadisedir. 10 numara, evine kimseyi sokmayan, ayda yılda bir kardeşiyle dışarıda buluşan, yaşlı bir dul olan Madam Teyze’nin evidir.

Hikâye 2002’de geçmektedir. Birbirinden ayrı hikâyelere sahip apartman sakinlerinin tümünü tek bir hikâyede birleştiren mesele, Bonbon Palas’ın çöp kokma sorunudur. Aynı Bunun sebebi ise, mahalle sakinleri tarafından Bonbon Palas’ın bahçesinin çöplük olarak bellenmiş olmasıdır. Apartman sakinleri bahçeye çöp dökülmesini engellemek için ellerinden geleni yapsalar da yine sonuç alamazlar.

Çöpten kaynaklı olsa gerek, Bonbon Palas’ı bir de hamam böcekleri istilâ eder.

Hikâye, Bonbon Palas sakinlerinin zamanla ve çeşitli vesilelerle birbirine yakınlaşmasıyla devam eder. “Ben”, Mavi Metres’le yatmaya başlar ve Hijyen Tijen’in kızı Su’ya özel ders verir. Su ise, evine hiç kimseyi sokmayan Madam Teyze’ye misafir olarak gitmeye ve bu yaşlı kadınla sütlü kahve içmeye başlar. Meryem, Hijyen Tijen’e temizliğe gider. Mavi Metres’le de sohbet eden Meryem, ona evliyalara çaput bağlama ile alakalı başından geçen bir hikayeyi anlatır ve eğer herhangi bir dileği varsa evliyalar vasıtasıyla onu gerçekleştirebileceğini söyler. Bunun gibi yakınlaşmalar neticesinde, Bonbon Palas’ın çöp kokma ve hamam böcekleri tarafından içgal edilme sebebinin, mahalle sakinleri tarafından bahçeye dökülen çöplerden kaynaklanmadığı ortaya çıkar.

Güzel bir romanı bitirdiğimizde onu iki elimiz arasına alıp mutluluk hisseder, bir yandan da romanın bitişine üzülürüz. Bu romanı bitirdiğimde hissettiğim de aynısıydı. Yazarın günlük hayata dair gözlemleri ve bunu romanda oldukça güzel bir üslupla kullanışı hayranlık bırakan derecededir. İnsanlar arasındaki ilişkilerin karmaşıklığı, karakterlerin çıkmazları, geçmişleri ve problemleri oldukça başarılı bir şekilde romana yerleştirilmiştir. Birbirinden kopuk tespih halkaları gibi duran küçük hikayelerin daha sonra tek bir hikâye hâline gelişi de okuyucuyu şaşırtan ve eserin akıcılığını sağlayan temel unsurlardan biridir. Bu sebeplerden dolayı Bit Palas, okunmayı, hatta defalarca okunmayı hak eden son derece başarılı edebi eserler arasında yerini almaktadır.

Editör: Murat ASLAN

Bit Palas Soruları ve Cevapları

Bit Palas Yorumları