Nağme-i Seher

Nağme-i Seher - Recaizade Mahmud Ekrem

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (8.7)	Editör (8)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Nağme-i Seher Özet

NAĞME-İ SEHER

Recaîzade Mahmut Ekrem’in “Nağme-i Seher” adlı ilk şiir kitabı 1871 yılında yayımlanır. Nağme-i Seher, “sabah ezgisi” anlamına gelir. Şiirler çeşitli konularda yazılmış ve dili oldukça ağırdır.

Mukaddeme

Nağme-i Seher’in şiirlerden önce yer alan şairin ilk sözüdür. Burada Rezaîzade Mahmut Ekrem, şiirlerinin durumu hakkında bilgi vermektedir.

Tevhîd

Bildiğimiz üzere “Tevhîd” Allah’ın varlığına, eşi ve benzeri olmadığına inanmaktır. Recaîzade Mahmut Ekrem de bu konuyu şiirinde işlemiştir. Şiir anlam bakımından ağdalı olmak ile beraber yazar beyitler arasında ahenk tekrarlara yer vermeyi ihmal etmemiştir.

Na’t

Na’t, Hz. Muhammed (s.a.v ) efendimizi öven edebi türe verilen isimdir. Yazarın bu şiirinde peygamber efendimize övgüler yer almaktadır.

Diğer

Recaîzade Mahmut Ekrem’in bu şiirinde de Hz. Muhammed (s.a.v ) Efendimiz’e övgü yaptığı manzumesi yer almaktadır.

Sitâyişler

Şitayiş, övgü anlamındadır. İsimden de anlaşılacağı üzere dönemin ileri gelen şairlerine ithaf edilmiştir. Şiir kitabında toplam altı adet şitayiş bulunmaktadır. İlk şitayişi ânı uyaklıdır. İkinci şitâyiş âdır uyaklıdır. Üçüncü şitâyiş âl uyaklıdır. Dördüncü şitayiş em,am uyaklıdır. Beşinci şitâyiş, an uyaklıdır. Altıncı şitayiş üzre rediflidir.

Tarihler

Bu bölümde sekiz adet şiir vardır. Bu şiiler de övgü nitelikli manzumelerdir. “Târih-i Velâdet” adlı şiiri ân uyaklıdır. İkinci aynı ismi taşıyan “Târih-i Velâdet” adlı şiiri ak uyaklıdır. Üçüncü aynı ismi taşıyan Târih-i Velâdet âyişe uyaklıdır. “Konak Tarihindir”adlı şiiri na uyaklıdır. “Tarih-i Mansıb” adlı şiiri ay uyaklıdır. Bu bölümde son üç şiiri aynı adı taşır. “Târih-i Vefât” ilki az , ikincisi â, üçüncüsü er uyaklarından oluşur.

Terkîb-i Bend-i Nâ – Tamam

Dini, yaşamın kadraja giren ani karelerini yakalayan Recaizâde Mahmut Ekrem bu şiirinde topluma ve yaşama ait yergileri işlemiştir. Manzume bentlerle kuruludur. Tamamlanmamıştır.

Terci-i Bend-i Latîfe – Âmiz

Recaîzade Mahmut Ekrem’in bu şiiri diğer şiirlerine nazaran daha sade bir dilde yazılmıştır. Toplumdaki aksaklıkları, şikayetleri bu şiirinde görebilmek mümkündür.

Hikâyet

Bentlerden oluşmaktadır. Hikâyet, öykü anlamına gelmektedir. Beyitler olay olarak ilerlediği için öyküyü andırır. Bu yüzden böyle bir isim verilmiştir.

Arz-ı Sitem

Beyitler dil olarak diğer manzumelerden daha akıcıdır. Şiiri okuduğumuzda bir matem, beklenti bizi karşılar. Şiirde aşıkın maşukuna olan aşk muhabbetine şahit oluruz. Bu aşk muhabbeti yalvarmaktan öteye geçemez.

Tahmîs-i Gazeller

Bu bölümde üç Tahmîs-i Gazel bulunur. İlki atı uyaklıdır. İkincisi hayf rediflidir. Üçüncüsü bu dem rediflidir. İlk Tahmîs-i Gazel’inde ayrılığı işleyen şair, ikincisinde pişmanlığı işler. Üçüncüsünde ise şair kendince anı anlamlandırmıştır.

Şarkılar

Bildiğimiz üzere Şarkı, divan edebiyatı nazım şekillerindendir. Bestelenmek için yazılan şiirlere şarkı denilmiştir. Bu bölümde Recaîzade Mahmut Ekrem’in on şarkısı bulunmaktadır. Sırasıyla şarkıları sürsün, söyle, hâtir-i zar, ferâg, gönül, yine, ıltıfâta, uyan, güldür, burada nakaratlarından oluşmaktadır. Şarkılar karamsar bir hava ile bizi karşılar. Ayrılık, hüzün, beklenti şarkılarının konusudur.

Gazeller

Bu bölümde Recâizade Mahmut Ekrem’in on yedi adet gazeli bulunmaktadır. Sırasıyla kafiyeleri; Elif, bâ, tâ, cim, ha, dâl, zâl, râ, zâ, şın, dâd, fâ, kaf, kâf, mim, nûn, yâ kafiyeleridir. Beyitlerinde toplumsal sorunlardan bahseder.

Metâli

Kaside ve gazellerin ilk beyitine metâli denmektedir. Şair, Allah’a inancını belirten bir beyite yer verir.

Müfredât

Bu bölümde de gazellerin ilk beyitlerine yer verilmiştir.

Âsâr-ı Nesriye

Bu bölümdeki mensur metinler ilk defa latin harfler ile yayımlanmış. Nağme-i Seher’in sonunda okuyucu ile buluşmuş. Bu bölümde denemeleri mevcuttur. Recaîzade Mahmut Ekrem’in edebi görüşleri belirtilmiştir. Kitapta ek olarak şairin diğer şiirlerine de yer verilmiş. Onlardan da genel hatlarla üzerinden geçmekte fayda olacağını hissediyorum.

YÂDİGAR-I ŞEBÂB

Gençlik anısı anlamına gelir. On lahndan oluşur.

ZEMZEMELER (I,II,III)

Bu bölümde aşk, hasbihal, çiçek, tevhid, gibi konularla ilgili gazelleri vardır.

NEFRİN

Recaîzade Mahmut Ekrem’in “Nefrin” isimli şiirini kapsar.

DAĞINIK ŞİİRLER

Şairin kitaplarında olmayan şiirleri kapsamaktadır. On dört şiirden oluşmaktadır. Şiirlerinde ölüm, toplumsal sorunlar, aşk gibi konularda şiirleri mevcuttur. Oğlu Nijad’a yazdığı bir şiir de bu bölümde okuyucu ile buluşmaktadır.

Değerlendirme

19. yüzyılın ünlü şairlerinden olan Recaîzade Mahmut Ekrem Tanzimat edebiyatının II. dönem şairlerindendir. “Ağıtlar Şairi” lakabıyla bilinir. Romantizm ve realizm onu etkileyen akımlardandır. Eserdeki şiirlerin bir hayli zengin bir üslûb ile yazılması beni etkiledi. Ve aynı anlamda bu zenginliğe yabancı oluşum üzdü. Çoğu günümüzde kullanılmayan kelimeler beni araştırmaya sevk etti. Şiirleriyle onu anlayabileceğiniz yegane bir eser. Kitapla kalın.

Yazan: B. Öğretmen

Nağme-i Seher Soruları ve Cevapları

Nağme-i Seher Yorumları