Kerem İle Aslı

Kerem İle Aslı - İsa Öztürk

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (6.5)	Editör (8)
Kitapevi (9.9)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Kerem İle Aslı Özet

2017’de kaybettiğimiz Köy Enstitülerinin değerli mezunlarından, eğitimci, çevirmen, yazar İsa Öztürk, Kerem ile Aslı adlı halk öyküsünün en yaygın iki versiyonunu (Anadolu ve Azerbaycan) bu eserde bir araya getirmiştir.

Anadolu versiyonu şu şekildedir:

Rivayetlere göre Isfahan Şahının ve eşinin çok istemelerine rağmen çocukları olmamaktadır. Şah, bu elemini kendisiyle aynı kaderi paylaşan hazinedarına anlatır. Ermeni bir keşiş olan hazinedarı ona, hiçbir yerde görülmemiş, eşsiz bir bahçe yaptırıp orada hoş vakit geçirirse derdini unutabileceğini söyler. Bu fikirden hoşlanan Şah hemen harekete geçerek dillere destan bir bahçe yaptırır. Şahın ve kesişin karısı bu bahçede gezerken ihtiyar bir adamla karşılaşırlar. Adam, şahın refikasına iki fidan verir. Elma fidanını hanım sultan, ayva fidanını keşişin karısı diker. Uzun bir vakit fidanlar meyve vermez. Bu duruma için için üzülen Hanım Sultan, bir gece rüyasında ihtiyar adamı görür. Adam ona üzülmemesini, fidanının meyve verdiğini, bu meyveyi yerse muradının gerçekleşeceğini söyler. Kadın uyanınca hemen düşünü kesişin karısına anlatır ve beraber bahçeye giderler. Bir de bakarlar ki ağaç gerçekten elma vermiş. İkisi bir elmayı ortadan ikiye bölerek paylaşırlar ve birbirlerine söz verirler. Eğer sultananın bir oğlan çocuğu, kesişin karısının da bir kızı olursa onları evlendireceklerdir. O gece ikisi de hamile kalır ve zamanı gelince dilekleri gerçekleşir. Şah oğluna Ahmet Mirza, hazinedar da kızına Kara Sultan ismini koyar.

Zaman geçtikçe keşiş, verdikleri sözü tutmak zorunda kalacaklarından kaygı duymaya başlar. Ne de olsa onlar Hristiyan, şah ise Müslümandır. Bunun için şaha kızlarının öldüğünü söyler ve hazinedarlıktan affını ister. Şahtan biraz dünyalık alır ve Zengi köyüne yerleşir.

Şahın oğlu Mirza Bey 12-13 yaşına geldiğinde düşünde Kara Sultanın kendisine bade sunduğunu görür. Rüyasında âşık olduğu bu kızı düşünmekten perişan olur, yemeden içmeden kesilir. Hava değişimi için yardımcısı Sofu ile Zengi’ye gider. Burada rüyasında gördüğü kızla karşılaşır. Kız da Ahmet Mirza’ya âşık olur. Birbirlerine Kerem ile Aslı ismini verirler. Isfahan’a döndükten sonra Kerem derdini sazla babasına anlatır. Şah keşişi çağırtır ve çocukların nişanlanmasını ister. Keşiş söz vermiş görünse de Zengi’ye döner dönmez ailesini alıp kaçar. Durumu öğrenen Kerem, Sofu ile birlikte Aslı’yı aramak için yollara düşer. Sırasıyla Hoy, Gence, Revan, Acuz, Çıldır, Ahıska, Serki, Orhon, Gürcistan, Kelbe, Kars, Oltu, Narman, Bayazıt, Erciş, Van, Tiflis, Ahlat, Muş, Çanlı Kilise, Mazgirt, Pasin Ovası, Uzunahmet, Onluk Kalesi, Hasankale, Erzurum, Varbik, Tercan, Cincibeli, Sarılar, Eşkat, İrbit, Engürü, Ayaş, Zile, Sivas, Ürgüp, Parmak Ovası’nda senelerce kızın izini sürerler. En sonunda Aslı Hanı Kayseri’de bulurlar. Aslı, Kerem’i tanımaz. Kerem de Aslı’nın annesinin mahallede dişçilik yaptığını öğrenince ona otuz iki dişini birden çektirir. Çektikleri karşısında da aşkının üçte birinin Aslı’ya verilmesi için dua eder. Duası kabul olur. Aslı, Kerem’e yeniden âşık olur. Aslı, Kerem’e kaçacakken Kerem, Kayseri Beyinin adamları tarafından yakalanarak hapse atılır. Kerem’i buradan Beyin kardeşi Hasene Hanım kurtarır. Hasene Hanımın ricasıyla Bey, keşişten gençleri evlendirmesini ister. Keşiş ailesiyle yeniden kaçarak Teke ve Karapınar’ı geçip Halep’e varır. Halep’te başka bir keşişin yardımıyla Aslı’yı Ermeni bir gençle nişanlamaya karar verirler. Kerem, Halep Paşasının yardımıyla Aslı’yı kaçırır. Paşa, keşişten Aslı ile Kerem’in evlenmesine izin vermesini ister. Keşiş bakar ki artık kaçış yok buna razı olur. Tek şartı kızı Aslı’nın düğün elbisesini kendi elleriyle dikmektir. Düğünden sonraki ilk gece Kerem, Aslı’nın elbisesinin düğmelerini bir türlü açamaz çünkü keşişin diktiği elbise sihirlidir. Düğmeler açıldıktan sonra kendi kendine tekrar iliklenir. Sabaha karşı bir ah çeken Kerem, ağzından çıkan ateşle yanar. Aslı kırk gün Kerem’in külünün başında bekledikten sonra külleri saçıyla süpürürken tutuşarak ölür. Halep Paşası keşişi öldürür. Sofu ile de Hasene Hanımı evlendirir.

Azerbaycan versiyonundaki farklılıklar ise şu şekildedir:

Gence şehri hanı Ziyad ile hazinedar Kara Keşiş çocukları olursa birbirleriyle evlendireceklerine ant içerler. Kerem’in esas adı Mahmut, Aslı’nın esas adı ise Meryem’dir. Kerem’in annesinin adı Kamerbanu olarak belirtilmiştir. Sofu, Kerem’in lalasıdır. Çocuklar on beş yaşına geldiklerinde birbirlerini görüp âşık olurlar. Ziyad Han, keşişe birbirlerine verdikleri sözü hatırlatınca aile kızlarını alıp kaçar. Kerem’in Sofu ile birlikte Aslı’yı aradığı yerler Gürcistan, Tiflis, Çaloba, Kars, Beyazıt, Van, Ardahan ve Kayseri’dir. Kerem, Aslı’nın annesine tüm dişlerini çektirmez. Kayseri Paşasının adı Süleyman Paşa, kız kardeşinin adı ise Hüsniye’dir. Kerem, Aslı’nın düğün elbisesindeki düğmelerinden birinin çıkardığı ateşle yanar. Halep Paşası hem keşişi hem de karısını öldürtür. Sofu ile Hüsniye Hanım evlenmez.

Editör: Pınar Tufanlı

Kerem İle Aslı Soruları ve Cevapları

Kerem İle Aslı Yorumları