Gurbet Kuşları

Gurbet Kuşları - Orhan Kemal

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.5)	Editör (9)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Gurbet Kuşları Özet

İflahsızın Memed, iflahsızın Yusuf’un büyük oğluydu. Annesi kısa bir süre önce vefat etmişti. Babası İflahsızın Yusuf, aslen bir duvar ustasıydı. Çukurova da çalışıyordu. Mesleği de Çukurova da bir ustadan öğrenmişti. Şimdi büyük oğlu Memed’de bir baltaya sap olsun istiyordu. Karısının köyden uzaktan bir akrabası vardı. Adı Gaffur’du. Gaffur İstanbul’a gitmiş, orada kabzımal olmuş, parayı bulmuştu. Daha önceden mektup salıp Memed’i de yanına istemişti ancak anası yaşı küçük deyip göndermemişti. Hem babası da o zamanlar Çukurova’da çalışıyordu. Memed evin erkeği konumundaydı. Ancak artık babası da evde oturduğuna göre Memed’in gitmesinde sakınca görmüyordu. Böylece Memed’in cebine yol parasını koyup eline de yıl önce Gaffur’dan gelen mektubu verip İstanbul’a yolladılar. Memed ilk defa köyden ayrılıyordu. Şehre indiğinde bir tuhaf hissetti kendisini. İstanbul’da kendisi gibi köyden gelip iş bulma telaşına düşen çok fazla insan vardı. Ancak yerli halk onlarla sürekli dalga geçiyor, küçük görüyor, şehirden gitmelerini istiyorlardı. Ancak herkes kendi ekmeğinin peşinde koşuyor, kimse söylenilenleri takmıyordu.

İflahsızın Memed, zar zor vapuru buldu. Gaffur ağasının kabzımal olduğunu söyleye söyleye Yemiş’e vardı. Sora sora Gaffur ağasını buldu. Ancak Gaffur ağası, o eski Gaffur değildi. Tüm köye dükkan onun gibi anlatmıştı ancak Memed gördü ki dükkan bir başkasının Gaffur ise çalışan. Gaffur okuma yazmam var demişti ancak gördü ki katip diye başkası çalışıyor. Her şeyin bir yalan olduğunu anladı. Gaffur da Memed kendisini yerinden eder korkusuyla Memed’i yanına almadı. Ancak dükkânın hamallarından Veli, Memed’i alarak Hacı efendinin yerine götürdü. Kalacak yeri ayarlanmıştı. O yerde herkes Memed gibi köyden gelmiş çalışıyor geceleri de orada uyuyorlardı. Hacı efendi birkaç gün içinde kendisine bir de inşaat işçiliği bulmuştu. Parası da iyiydi. Memed orada çalışırken kendisini kısa sürede herkese sevdirmeyi başardı. Çalışkan çocuktu. Orada Kastamonulu biriyle tanıştı. Artık okuma yazma da öğrenecekti. Kastamonulunun babasından duvar işçiliği de öğrenecekti. Para biriktirip babası ve kardeşlerini de yanına alacak böylece rahat edeceklerinin hayalini kuruyordu sürekli.

Gaffur’un dükkanının sahibi bayağı zengin bir adamdı. Gaffur da onun konağında yaşıyordu. Patronu kabzımal Hüseyin bey, şimdiki eşinin eski kocasının yanında çalışıyordu. Sonradan kocası ölünce Hanımefendi ile kendisi evlenmiş hem siyasetle uğraşıyor hem de bu tür işlere bakıyordu. Ancak yoğun olarak Hanımefendinin isteği üzerine Siyasete odaklıydı. Zaten tüm ortamlara eşi sokuyor, her şeyi o ayarlıyordu. Hüseyin bey, Hanımefendinin kuklası rolünde oynuyordu. Zaten hanımefendi Hüseyin bey’i aldatıyor, Hüseyin bey ise zenginliğinden ödün vermemek için sesini çıkarmıyordu. Bir de evlerinin hizmetlisi Ayşa vardı. Ayşa, ablası Hatice gibi delikanlı bir adam bulup onunla yuva kurmak istiyordu. Gaffur kendisiyle evlenmek istiyordu. Ama Gaffur kendisinin istediği gibi bir adam değildi. Tam bu sıralarda karşıdaki inşaata yeni işçiler geldi. Her gün su istemeye geldiklerinden Ayşa hepsini tanıyordu. Ancak o gün biri gelmişti ki öyle kibar, öyle beyefendi, utangaç biriydi. Tam Ayşa’nın istediğiydi. Memed’de onu beğenmişti. Biraz böyle konuştular. Ardından birbirlerine açılıp, evlenmeye karar verdiler.





Gaffur bu sıralarda, dükkandaki katibi bıçaklayıp hapse girdi. Bunu fırsat bilen Ayşa, hemen Memed’i Gaffur’un yerine işe girmesini sağladı. Memed, babası ve kardeşlerini de çağırdı. Ancak babası Yusuf geldikten sonra gelini hakkında ileri geri konuşmaya, Memed’i beğenmemeye başladı. Böyle baba-oğul tartışmaları başladı. Ayşa ve Memed başka bir yere taşındı. Memed inşaata, Ayşa da fabrikaya işe girdi. Sonradan bir de arsa alarak kendi gecekondularını dikmek istediler. Ancak Gaffur hapisten çıkınca buna izin vermedi. Memed’den intikam alabilmek için gecekondularını yıktırdı. Böylece intikamını almıştı.

DEĞERLENDİRME:

Orhan Kemal’in halkı anlattığı bir eseri daha önümüzde duruyor. O zamanlardaki parti ve particilik anlayışını, zengin – fakir arasındaki ayrımı, çok iyi bir üslup ile önümüze sunuyor. Orhan Kemal’in en sevdiğim eserleri arasındaki yerini aldı.

Yazan: Senanur KARAKUZULU

Gurbet Kuşları Soruları ve Cevapları

Gurbet Kuşları Yorumları