Cumhuriyet döneminin saygın yazarlarından Reşat Nuri Güntekin Yeşil Gece romanı ile Kurtuluş Savaşı döneminde bir öğretmenin yaşadığı bedeli anlatıyor.
Yeşil Gece kitabının ana karakteri olan Şahin Bey babasının ölümü sonrası çalışarak annesine bakmak zorunda kalmıştır. Çalışmanın yanında Medrese’ye giderek eğitimi tamamlamaya çalışır. Medreseyi bitirdikten sonra öğretmen olmaya karar verir. Buna karar verirken kendisinin gördüğü gerici eğitim onun çok canını sıkmıştır ve çocukların gerçek modern eğitimi sağlamak amacı ağır basmıştır.
Şahin Bey eğitimini tamamlar ve o artık Şahin Öğretmendir. Tayini Anadolu’ya ister ve sonunda amacına ulaşarak Anadolu’nun bir kasabasına öğretmen olarak atanır. Şahin Öğretmen Ege’nin yolunu tutar ve yeni görev yeri olan Sarıova kasabasına gelir. Burada cahillik ve fakirliğin gerçek yüzünü görür.
Şahin Bey Emir Dede okulunda görev yapacaktır fakat onun atanması hem bazı kasabalılar tarafından hem de öğretmenler tarafından pek hoş karşılanmaz. Şahin Bey’in görüşleri ile kendi görüşleri pek tutmamaktadır. Şahin Öğretmen ilk olarak harabe halindeki okulu yenilemek ister fakat karşısında buna karşı çıkan bir gurup bulur. Bunun üzerine okulu yenileme fikrini bir süre bekletmeye karar verir.
Şahin Efendi görev aldığı sürece cehalet ile mücadele etmeye devam eder. Bir keresinde bir yemeğe davet edilir ve yemekte hasta bir çocuk görür. Çocuğun hastaneye götürülmesi gerektiğini belirtir fakat ailenin bilmişleri önemli bir şey olmadığında ısrar eder. Çocuk aile içinde tedavi edilmeye çalışılır fakat birkaç gün sonra hayata veda eder.
Şahin Efendi bir de çocuklarını mektepten almaya çalışan aileler ile mücadele eder. Her seferinde bir aile okulun faydalı olmadığına inanarak çocuklarını okuldan almak ister. Şahin Efendi güçlükle onları ikna eder. Bunlardan bir tanesinde de aile çocuklarını hafız yapmak ister fakat Şahin Efendinin çabası ile bundan vazgeçerler. Fakat bu kasaba içinde duyulur ve halk Şahin Efendiye farklı gözle bakmaya başlar. Şahin Efendi onların gözünde dinsiz olmakla suçlanır.
Kasabanın en mübarek yeri kabul edilen Kelami Baba Türbesinde yangın çıkar. Bunun üzerine yangının nedeni olarak Şahin Efendi görülür ve o suçlanır. Bu kez de Şahin Efendi kendisinin suçsuz olduğunu kanıtlamak için mücadele verir. Fakat avukatlar da Şahin Efendiyi savunmaktan çekinir. Halkı karşılarına almaktan korkarlar fakat en sonunda Şahin Efendiyi savunacak bir avukat bulunur. Dava sonucunda Şahin Efendinin suçsuz olduğu anlaşılır.
Şahin Efendi kasaba halkının cehaleti ile uğraşırken kasaba Yunanlılar tarafından işgal edilir. Kasaba halkının bazıları kasabayı terk edip kaçarken Şahin Efendi ve arkadaşları mücadele etmeye karar verir. Bunun sonucunda Şahin Efendi en yakın arkadaşları olan Necip ve Rasim’i kaybeder.
Şahin Efendinin halk üzerinde göstermiş olduğu yönlendirme çabaları Yunanlıların da dikkatini çeker ve bu savaşta Yunanlıların yanında olması istenir. Şahin Efendi Yunanlılardan istihbarat sağlarım düşüncesi ile bunu kabul eder. Böylece Yunanlılar ile birlikte çalışmaya başlar ve her fırsatta kurtuluş mücadelesi verenlere bilgi aktarır. Fakat halkın gözünde artık bir vatan hainidir. Yunanlılar Şahin Efendinin gerçek amacını öğrenince onu sürgüne gönderirler. Böylece Şahin Efendinin sürgün hayatı başlar.
Kurtuluş Savaşı kazanılınca Şahin Efendi de büyük emek verdiği kasabaya geri döner. Fakat kasaba halkı vatan haini olarak gördüğü öğretmeni artık aralarında istemezler. Ne yazık ki Şahin Efendinin vatan için yaptıkları halk tarafından algılanmamıştır. Bunun üzerine Şahin Efendi üzgün bir halde Ankara’ya dönmek zorunda kalır fakat Kurtuluş Savaşı sonrası hayalini kurduğu inkılapların bir bir gerçekleştiğini görmek ona teselli olur.
Yeşil Gece Soruları ve Cevapları
Yeşil Gece kimin eseri?
Reşat Nuri Güntekin
Yeşil Gece türü nedir?
Yerli Romanlar, Tarihi
Yeşil Gece kaç sayfa?
264
Yeşil Gece Yorumları
çok güzel bir kitap cehalet ile savaşanı en güzel örneklerinden ne yazık ki çoğu öğretmen bu savaşı kazanmıyor
27-11-2016 21:08
çok güzel bir kitap okumanızı tavsiye ederim
27-11-2016 21:39
cok güzel bir kitap
15-03-2018 15:43
cok güzel
çok
23-04-2018 20:33
özet ödevi için okumak zorunda kaldım ama çok beğendim iyiki okumuşum dedim sizlere de tavsiye ederim bence okuyun siz de çok seveceksiniz çok güzel bir kitap
28-12-2019 21:22
özet iyi yardımı dokunda 90 aldım karakterleri biraz daha ekleseniz 100 alırdım konusunu güzel anlatmışsınız ama kahramanlar biraz cılız kalmış yine de sağolun sayenizde güzel not aldım
09-03-2022 16:09
özet için teşekkürler lütfen karakterleri de ekleyin öğretmenler artık karakter analizi de istiyor
19-06-2022 17:52
kısa özet olmuş tam istediğim gibi çok beğendim
27-11-2022 14:27
şahin hoca karakteri hakkında detaylı bilgi arıyorum