Miskinler Tekkesi

Miskinler Tekkesi - Reşat Nuri Güntekin

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (7.7)	Editör (7.5)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Miskinler Tekkesi Özet

Miskin; tembel, uyuşuk anlamlarına gelir. Tekke, tarikat üyelerinin ibadet yaptığı yerdir. Miskinler Tekkesi, İstanbul’da Karaca Ahmet Mezarlığı’ndadır. Burada cüzzamlı hastalar kalmıştır. Roman, kahraman bakış açısıyla anlatılmıştır. Geriye dönüş tekniği kullanılarak olaylar aktarılmıştır. Olaylar, Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e uzanan bir zaman diliminde geçer. Belli bir tarih olmamakla beraber zaman, dönem olarak belirtilmiştir. Kahraman; tembel, miskin, kendini yormak istemeyen bir karakterdir. Olaylar, çocukluk, gençlik ve yaşlılık dönemlerini kapsar. Kahraman, Kocabaş Kazasker’in torunudur. Başının büyük olmasını ilk zamanlar kafasına takmasa da ara ara bu durum onu rahatsız eder. Romanda kahramanın ismi geçmemektedir. Kahraman anlatıcı, miskinliği çocukluğundan beri huy edinmiştir. İşten kaçan, hazıra konan bir çocuktur. Sokakta çocuklar ile oynarken diliyle akranlarına istediğini yaptırır. Arkasından büyükleri, büyüdüğünde bu çocuktan dinlenci olacağı söylenir. Aksaray’da yaşadıkları dönem konak yanar ve başka bir konağa taşınırlar. Burada komşu kızı Mesrure’ye aşık olur. Koca olan kafasını pek kafasına takan kahramanımız kızın dikkatini çekmek için planlar kurar. Bu kıza kendini beğendirmenin yollarını düşünür. Ud dersleri alır ve kızın duyacağı bir yerde udunu çalar. Mesrure’nin babasının adı Mesut Paşa’dır. Dayısı ile arkadaş olan Mesut Paşa’nın ilgi alanını öğrenir. Onu güzel yazısıyla ve şiir okuyarak etkilemeye çalışır. Anlatıcı kahramanın bu çabaları da netice vermez. Anlatıcı kahraman, okulunu bitirdikten sonra Evkâf-ı Hümâyun Nezâreti’de çalışmaya başlar. Bu kurum vakıflardan sorumlu bir kurumdur. Günümüze uyarlarsak Vakıflar Genel Müdürlüğü de diyebiliriz. Burada çalışırken tek yaptığı pencereden dışarı bakmaktır. Meşrûtiyet’in ilanıyla hem ailesi parçalanır hem de işinden olur. Daha sonra siyasete karıştığı gerekçesiyle Sinop’a sürgün edilir. Sinop’ta üç yıl kalır ve burada dilekçe yazarak hayatını idame ettirir. Üç yıl sonunda İstanbul’a döner. Tek arkadaşı olan Talat sayesinde özel bir okulda yazı işlerine bakmak için işe başlar. Okuldaki sistem öğrencilerin babalarından okula para sızdırmaktır. Anlatıcı kahraman bu okulda para toplama işleri yapar. Maddi durumu olmayan ve şehit ailelerine para toplar. Anlatıcı kahraman Halep’e askere çağrılır. Burada da yazı işlerine bakmakla mükelleftir. Halep’te savaş çıkmasıyla anlatıcı kahraman İzmir’e kaçar. Yokluğa düşen anlatıcı kahraman İzmir’de hastaneye gider. Üstüne kıyafet verirler. Tedavi olur ve sokağa düşer. Geceyi Yahudi mezarlığında geçirir. Yokluğa düşen anlatıcı kahraman bir gün caminin önünde beklerken bir kadın ona para verir. Dilenciliğe alışmaya başlar. Gün geçtikçe dilencilikten ciddi paralar kazanır. İzmir’de bir mahallede ev tutar. Mesule Bacı adında bir kadını eve yardımcı olarak alır. Bu kadın İsmail adında bir çocuğun da bakıcılığını üstlenir. Anlatıcı kahraman eğitimi için İsmail’e yardımcı olacağını söyler. Ardından İstanbul’a taşınırlar. İstanbul’da da dilencilik yaparak geçimini sağlar. Dilenciliğin bütün kurallarını biliyordur. Dostu Talat ile bir araya gelirler. Talat’a dilencilik yaptığını anlatır. Talat, ilk duyduğunda arkadaşını garipser. Talat’ın eşi ölünce düzeni bozulur. Talat da anlatıcı kahraman ile yaşamaya başlar. İki dostun arası eskisi gibi olur. Dilenciliğin tüm inceliklerini Talat’a anlatır. Dilenciliğe düşmesini meşrutiyete bağladığı bile olur. Dilenciliği bırakmaya karar verir. Talat ile birlikte küçük bir kırtasiye açarlar. İstanbul'da kendine de bir ev alır ve İsmail’i okula yazdırır. Ardından İsmail okur ve mimar olur. Anlatıcı kahraman bu haberleri gazeteden öğrenir. Vefalı İsmail, anlatıcı kahramanı eşiyle ziyarete gelir. Anlatıcı kahraman çok gururlanır. Aldığı en güzel sadaka olduğunu söyler. Roman bu şekilde sona erer.


DEĞERLENDİRME

Reşat Nuri Güntekin’in ilk romanı Miskinler Tekkesi, 1946’da yayınlanır. Romanda anlatıcı kahramanın iyi bir aileden gelmesine rağmen dilenciliğe nasıl düştüğü anlatılır. Anlatıcı kahramanın dilenciliğinin sebebini; soyaçekim, tembellik talihsizlik olarak söyleyebiliriz. İç monolog, geriye dönüş teknikleri fazla kullanılmıştır. Romanın dili akıcı, dili sadedir.

Yazan: B. Öğretmen

Miskinler Tekkesi Konusu

Reşat Nuri Güntekin'in en kaliteli eserlerinden biri olan Miskinler Tekkesi, büyüklerinden kalma bir meslek olan dilenciliği seçmiş bir karakterin hayatını bizlere anlatıyor. Yazarın büyük bir özenle yazdığı bu kitap okurlarına güzel bir hikaye sunuyor.

Karakterimizin küçük yaşlardan itibaren yaptığı taklitlerle dilenciliğe özentiliği vardır. Daha küçük yaşlarda iken oyun oynamak yerine oturmayı tercih eden miskin bir karakterdir. Gençlik yıllarına ulaştığında ise havalı, cesaretli bir insana dönüşür. Gördüğü rüyalar da daha da cesaretlenmesine sebep olur. Bir gün mahallelerinde bulunan bir evde yangın çıkar. Karakterimiz bu yangını söndürmek için eve gitmek ister ama bacısı izin vermez. Evde hiçbir şeyden habersiz oyun oynarlarken arada birileri yukarı çıkıp yangının durumuna bakarlar. Ancak bu umursamaz davranışları sonucu evleri yanar ve evsiz kalırlar. Daha sonra başka bir eve taşınırlar. Karakterimiz bu evden pek hoşnut kalmaz. Ancak komşu evin kızı Mesrure'ye gönlünü kaptırır. Mesrure'ye aşkını itiraf etmek ister ama edemez. Çünkü karakterimizin yüzü güzel olmasına rağmen kafası oldukça büyüktür. Başka yollar aramaya başlar. Bazen akşamları Mesrure'lere gider, şiirleri çok seven babasıyla tanışır. Mesrure'nin babası şiirleri çok sever. Babası ondan çok etkilenir. Sonunda karakterin teklifi bir şekilde Mesrure'ye ulaşır ve Mesrure kabul eder. Ancak meşrutiyet yıllarında dayısı yüzünden evleri dağılır. Karakterimiz, büyükannesi ve bacısı başka bir eve taşınırlar. Babaannesi ölür, bu sırada Talat adındaki bir memurla tanışır. Talat ona eğitim görmesi için bir yer önerir, o da oraya başlar. Bazı nedenlerden dolayı Sinop'a gider, köylü mektupları yazmaya başlar. Mecbur İstanbul'a gider. Talat'la karşılaşır. Talat ona tekrar yardımcı olur, karakterimiz bir mektepte katip ve yazı hocası olarak işe başlar derken askerlik çağı gelir. Ancak kafasının büyüklüğünden dolayı durmadan ertelenir, sonunda alınır. Ancak yol sırasında kargaşadan dolayı geri döner. İzmir'de tedavi olmaya gider, ancak parası olmadığından taburcu olamaz. Taburcu olduğunda ise dilencilik yaparak ilk parasını kazanır. Dilenciliği baya geliştirerek zengin olur, iş aramaya başlar. Sonunda kendi parasını kendi kendine kazanır ve buna çok sevinir.

İnsanoğlunun kişisel özellikleri değişemeyebilir, ailesel bir özellik olabilir ya da bir alışkanlık olabilir. Ancak önemli olan bu kötü alışkanlıkları uymak değil, bunlardan kurtularak yeniden kişilik sahibi olmaktır. Demek istediğim buradaki kitap karakterimiz gibi sonradan da olsa en erken vakitte kötü alışkanlıklarımızdan kurtulmaktır asıl önemli olan.

Şahsen Miskinler Tekkesi kitabın gerçekten okunması gereken, kitaplıklarda bulunması gereken bir eser olduğuna inanıyorum. Güzel dersler veren bu kitap, miskin karakterimizin hayatıyla bizi farklı bir eser sunuyor. Çok başarılı bir hayatı olan yazar Reşat Nuri Güntekin kitaptaki olayları, karakterleri, yaşananları oldukça gerçekçi bir biçimde vermekle beraber okurları sıkmamakta, gayet akıcı ve olağan bir kitap ele almıştır. Kitap zaman olarak karmaşık bir zaman diliminde yazıldığı için karakterimiz de kitapta bu olaylardan etkilemekte, bu da tarihi olayların edebiyata olan etkisini göstermektedir.

Kısacası önemli olan; gereksiz bir hayat sürmektense kaliteli bir hayat sürmek için kötü alışkanlıklardan kurtulmak sizin için güzel bir adımdır, sizi bir adım öne taşımakla beraber anlamlı bir hayat sunar. Farklılıklar zenginliklerimizdir...

Miskinler Tekkesi Soruları ve Cevapları

Miskinler Tekkesi Yorumları