Roman, ağalar arasındaki güç gösterilerini ele alır. Derviş Bey ile Mustafa Bey’in kavgaları, kan davaları romandaki asıl konudur. Derviş Bey ve Mustafa Bey eğitimli olmalarına rağmen kan davasını uzatırlar. Derviş Bey eğitimli, cömert, insani değerlere önem vermeyen bir ağadır. Ortaokulu bitirdikten sonra Adana’da hukuk okur ama eğitimini tam olarak bitiremez. Yabancı dil merakı vardır. Çanakkale’de gazi olmuş daha sonra Derviş Bey kendi çetesini oluşturmuştur. Derviş Bey, geçmişi yâd ederken dışarıda bir karartı dikkatini çeker. Bu karartı ses vermeden at üstünde bekliyordur. Dost olsa ses vereceğini düşünen Derviş Bey, sıkıntı içinde evde dönmektedir. Bu atlının başı önüne düşer. Bu kişi Sultan Ağa’dır. Durumu fark eden Derviş Bey adamı içeri götürtüp yaşlı kadına tedavi ettirir. Derviş Bey’in ağabeyi Cevdet Bey öldürülür. İntikam için kıvranan Derviş Bey, Murtaza’yı Kürt Mahmut’a öldürtür. Kürt Mahmut, Derviş Bey’in kapısında yetişmiş biridir. Adam öldürmeyi istemese de Derviş Bey için öldürür. Kürt Mahmut, öldürdükten sonra dağa kaçar. Dağa kaçmasını sağlayan faktör ölüm korkusudur. Mustafa Bey, kardeşinin öldürülmesinden sonra Derviş Bey’i öldürmek ister. Derviş Bey’i ölüm korkusu sarmaktadır. Çünkü öldürme sırası Mustafa Bey’e gelir. Kendi kendine bu kan davasını düşününce yanlış yaptıklarının farkına varır ama bunu Mustafa’ya diyecek medeni cesareti kendinde bulamaz. Mustafa Bey, öldürmesine Derviş Bey’i öldürecektir ama Derviş Bey’e bu ölüm bir türlü isabet etmez. Anası Karakız Hatun köyde çıkan dedikoduları bir bir Mustafa Bey’e sayar. Köylüler bir türlü dervişi vurmaya gücü yetmiyor diyerek laf ederler. İbrahim İbo adındaki adamı Derviş Bey’in sürekli tarlaya yalnız gittiğini söyler. Bunun üzerine Mustafa Bey derviş Bey’e pusu kurmaya karar verir. Gittikleri yerde çatışırlar. Derviş Bey, Mustafa Bey’in adamıyla gelmesini içerlemektedir. Mustafa Bey, Derviş Bey’e bir teklifte bulunur. Bu teklif Batıda gelenek olan düello yöntemine benzemektedir. İlk çıkan gördüğüne ateş açacaktır. İbrahim’i yakalayan Derviş Bey onu bırakır. Mustafa Bey’in bu ölüm kovalamacası uykusunu kaçırır. Uyurgezer bir şekilde kendini dışarı atar. Bu esnada bir atlı tarafından omzundan vurulur. Onu Kürt Cerrah Ağa yirmi beş günde iyileştirir. Sürekli pusular kursa da Derviş Bey’i bir türlü öldüremez. Halk bu ölümlere karşı çıkar. Mahir Bey araya kaymakamı sokar. Ona rağmen ikna edemezler. Mustafa Bey’in annesi olan Karakız Hatun, bu durumdan epeyce sıkılır. Derviş Bey’in öldürülmesini istiyordur. Oğlunu defalarca öldürmesi için uyarır. Duygu sömürüsü yapsa da Mustafa Bey, yorgun düşmüştür. Mehmet Ali, Mustafa Bey’in oğludur. Mehmet Ali, bir gün yarıcılığın tamamen biteceğini ve silineceklerini söylemesine rağmen babasının bunları düşünecek hali kalmamıştır. Mehmet Ali’nin mavi bir traktörü vardır. Bununla sürekli tarlaya gitmektedir. Bir traktörü bin insana bedel olarak görmektedir. Bunu babasına da söyleyince büyük tepki alır. Buna rağmen tarlada çalışan işçileri kovar. Romanın sonunda Mehmet Ali, kan davasına dayanamayarak köyden kaçar. Derviş Bey’in adamı olan Mahmut Bey, dövülerek öldürülür. Bu kan davası yüzünden birçok suçsuz insan hayatını yitirir. Mustafa Bey, tüm bu olanların yanı sıra psikolojik olarak bunalımdadır. Derviş Bey’i öldürememenin bitmişliği içerisinde erimektedir. Kendisine beş gün içinde öldüreceğim diye söz verir. Ama kurduğu pusuda Derviş Bey onu soyarak evine yollar. Soğukkanlı ve acımasız bir kadın olan Karakız Hatun, Derviş Bey’in öldürülmesini istemektedir. Bunun için sürekli oğlunun aklına girmeye çalışsa da sonuç alamaz. Karakız Hatun, kınalanır. Atına biner. Derviş Bey’i öldürmek için konağa gider. Derviş Bey’i bulamaz. Yerine oğlu İbrahim’i öldürür. Eve gidemeden vurulur. Derviş Bey’in de Mustafa Bey’in oğlunu vurma sırası gelir. Mehmet Ali, en sevdiği traktörleri bile bırakarak kaçar. Romanın sonu kör bir noktada biter.
Değerlendirme
Demirciler Çarşısı Cinayeti, Akçasazın Ağaları serisinin ilk romanıdır. Eser, ağalık sistemini ve beraberinde gelen kan davalarını konu almaktadır. Bu eser Madaralı Roman Ödülü almıştır. Eser betimlemeler, diyaloglar ile örülmüş, Montaj, geriye dönüş, tasvir, iç monolog, diyalog tekniği bakımından oldukça güçlü bir romandır. "O iyi insanlar o güzel atlara bindiler.” Sözünün romanda sıkça tekrarlandığını görmekteyiz. Aslında bir bakıma ana düşünceyi sık tekrarlanan sözlerde aramalıyız. Cümlede ölüm, özlem temaları geniş yer kaplamaktadır. Ölümü ata benzetirsek bu insanlar ölüme doğru yolculuğa çıkarlar. Hem de bir hiç uğruna! Derviş Bey ve Mustafa Bey ağalık düzeninde yetişmiş son ağadırlar. Çocukluklarından beri kan kokusunun içinde yetişmişlerdir. Kan davalarıyla yok olan onca insan bir hiç uğruna ölmüştür. Eğitimli olan bu şahıslar olayın bilincinde olmalarına rağmen onlarda atalarından gördükleri törenin izinden gidiyorlardır. Ardından gelen makineleşme de romanda sözü edilen bir konudur.
İnsan neden başka bir canlıyı öldürür? Diye bir soru bu günlerde aklımı kurcalıyor. Bunu psikolojik, namus, töre gibi etkileri olduğunu sayabiliriz. Peki neden bunu adalete bırakmaz da kana susar gibi insan öldürür. Kan davalarının havanda su dövmek kadar boş bir çaba olduğunu roman bize kanıtlar. Yeni dünya düzenin kurulduğu yıllarda geçen bu roman bitmişliğin ve gerçekliğin romanıdır.
Yazan: B. Öğretmen
Demirciler Çarşısı Cinayeti Soruları ve Cevapları
Demirciler Çarşısı Cinayeti kimin eseri?
Yaşar Kemal
Demirciler Çarşısı Cinayeti türü nedir?
Yerli Romanlar
Demirciler Çarşısı Cinayeti kaç sayfa?
552
Demirciler Çarşısı Cinayeti Yorumları
yaşar kemalin neden çok iyi bir yazar olduğunu bu kitapta bir kez daha anlıyorsunuz vermek istediği mesajı mükemmel bir konu ile vermiş süperdi
20-05-2020 13:45
ağa çatışmaları o zaman bile varmış hala da var okurken dizi izliyorum sandım ben de bu kadar ağa dizisi nereden çıkıyor diye düşünüyordum kimin eseri ise senarist olsa bu kadar güzel yazardı konusu güzel hoşuma gitti