Kitap Türü:Çocuk KitaplarıOrjinal Adı:The TwitsÇeviren:Roza Hakmen
Puan Tablosu
Bay ve Bayan Kıl Özet
Roald Dahl’ın yazdığı Bay ve Bayan Kıl, ilk kez 1980 yılında yayımlanmış bir çocuk kitabı. Orijinal adı “The Twits” olan kitabın Türkçe çevirisinin ilk baskı yılı ise 2007. Roza Hakmen çevirisiyle Can Çocuk tarafından Türkçeye kazandırılan kitap, yayınevinin Çağdaş Dünya Edebiyatı dizisinde yer alıyor. Quentin Blake’in çizdiği siyah beyaz resimlerle süslü kitapta 84 sayfa bulunuyor.
8 yaş ve üzerindeki okurlara hitap eden kitabın konusu, birbirinden pis ve acımasız insanlar olan Bay ve Bayan Kıl’ın hayatı. Kitapta Bay ve Bayan Kıl’ın yanı sıra Tombilik Kuş ve Şaklabani Maymunlar ile yardımcı karakter olan çeşitli kuşlar da yer alıyor. Bir maymun ailesi olan Şaklabani Maymunlar; baba maymun Şaklabani ile eşi ve iki yavrusundan oluşuyor.
Bay ve Bayan Kıl ile Tombilik Kuş ve Şaklabani Maymunların hikâyesi, farklı konularda pek çok mesaj taşıyor. Acımasızlığın bedeli ve kötülerin sonu hakkında okurlarına güzel mesajlar veren kitap, içki içmek gibi kötü örnek oluşturabilecek davranışlar da içeriyor. Ayrıca hikâyenin kötülüğe kötülükle karşılık vermek üzerine kurulu olması da dikkat çekiyor.
Bay ve Bayan Kıl Özeti
Kitabın başında yazar, okurlarının Bay ve Bayan Kıl’ın nasıl insanlar olduklarını anlamaları için onlara Bay ve Bayan Kıl hakkında pek çok şey anlatıyor. Bunlar; Bay Kıl’ın yiyecek artıklarıyla dolu sakalı ve bıyığı, eskiden güzel bir kadın olan Bayan Kıl’ın düşünceleri çirkinleştikçe kendisinin de çirkinleşmesi, Bayan Kıl’ın cam gözünü Bay Kıl’ın birasının içine atması, buna karşılık Bay Kıl’ın Bayan Kıl’ın yatağına bir kurbağa koyup onu kandırması, Bayan Kıl’ın Bay Kıl’a solucanlı makarna yedirmesi, Bay Kıl’ın Bayan Kıl’ın bastonuyla sandalyesinin boyunu uzatıp onu boyunun kısaldığına yani kendisine kısal geldiğine inandırması, iyileşmesi için gerilmesi gerektiğini söyleyip onu bahçede ayaklarından demir bir halkaya ve kollarından da bir sürü uçan balona bağlayıp gerdirmesi, sonra halkaya bağlı ipi kesip Bayan Kıl’ın uçmasına sebep olması, Bayan Kıl’ın balonları tek tek patlatıp aşağı inmesi.
Yazar; Bay ve Bayan Kıl’ı iyice tanıttıktan sonra onların penceresiz evlerinden, yabani otlarla dolu bahçelerinden ve bahçelerindeki kafeste yaşayıp Bay Kıl yüzünden sürekli tepetakla durmak zorunda kalan Şaklabani Maymunlardan bahsediyor. Ayrıca Bay Kıl’ın her salı akşamı bahçedeki Büyük Ölü Ağaç’a Sıkısarıl Yapışkan Tutkal sürüp bir sürü kuş avladığını ve ertesi gün Bayan Kıl’ın bu kuşlarla Kuş Böreği yaptığını anlatıyor. Daima bahçede olan Şaklabani Maymunlar, her hafta kuşları kurtarmak için onlara ağaca konmamalarını söylüyorlar. Ama kuşlarla aynı dili konuşmadıkları için onların ağaca konmalarına bir türlü engel olamıyorlar. Böylece her hafta tekrar tekrar bu acımasızlığı izlemek zorunda kalıyorlar. Ancak bir gün memleketleri Afrika’dan Tombilik Kuş’un gelmesiyle işler değişiyor.
Şaklabani Maymun, Tombilik Kuş’u durumdan haberdar ediyor. Yabancı dil bildiği için diğer kuşlarla anlaşabilen Tombilik Kuş da diğer kuşları tutkallı ağaç hakkında uyarıyor. Böylece kuşlar ağaca değil de maymunların kafesine konuyor ve Tombilik Kuş’un geldiği hafta çarşamba günü Bay Kıl ağaçta hiç kuş bulamıyor. Ancak bu durumu fark edince maymunların kafesini de tutkallıyor. Tombilik Kuş bu kez hem ağaca hem kafese konmamaları için kuşları uyarıyor ve ertesi sabah Bay Kıl ağaçta da kafesin üstünde de hiç kuş olmadığını görüyor. Kuşların bu iki tutkallı yere değil de evin çatısına konduklarını fark edince de Bayan Kıl’la kendisine birer silah almaya karar veriyor ve fikrini ona da anlatıyor. Bayan Kıl bu fikri çok beğeniyor ve tüfek almak için birlikte kasabaya gidiyorlar.
Bay ve Bayan Kıl’ın uzun süre evde olmayacağını anlayan Şaklabani Maymun hem ailesini hem de Tombilik Kuş’la çevredeki diğer kuşları bir araya toplayıp Bay ve Bayan Kıl’a bir ders vermeyi planlıyor. Böylece tüm hayvanlar birlik olup Sıkısarıl Yapışkan Tutkal sayesinde Bay ve Bayan Kıl’ın evindeki tüm eşyaları tepetakla hâle getiriyorlar. Bay ve Bayan Kıl eve geldikleri zaman bu durum karşısında epey şaşırıyorlar ve şaşkınlıklarından dolayı iki kuşun kafalarının üzerine tutkal sürdüğünü bile fark etmiyorlar. Az sonra da kendilerinin tavanda ters durduğuna inanıp düz hâle gelmek için amuda kalkıyorlar ve tutkalın etkisiyle kafalarından yere yapışıyorlar. Böylece bir süre sonra ikisine de kısal geliyor ve önce kafaları, sonra boyunları, sonra gövdeleri, sonra bacakları ve en son da ayakları kısalıp birbiri içine gömülüyor. Sonunda Bay ve Bayan Kıl yok olurken Şaklabani Maymunlar da Tombilik Kuş sayesinde vatanları Afrika’ya dönüyor.