Abdullah Efendi'nin Rüyaları

Abdullah Efendi'nin Rüyaları - Ahmet Hamdi Tanpınar

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (7.5)	Editör (9)
Kitapevi (9.2)	Sosyal Medya

Abdullah Efendi'nin Rüyaları Özet

Eserimizin türü hikâyedir. İçerisinde birçok öykü bulunmaktadır. Ben hikâyelerin içerisinden beğendiklerimin özetinden bahsedeceğim. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın kalemi bir okunuşta anlaşılacak tarzda değil diye düşünüyorum, özetinden bahsedeceğim bu eseri de sindirerek okunacak türden bir eser. Başlangıçta anlatmak istediği olayları hemen kavranamayabiliyor sonrasında yavaş yavaş okunduğu takdirde enfes hikâyelerin tadına varabiliyorsunuz.

Abdullah Efendi’nin Rüyaları

Abdullah Efendi kırk yaşını çoktan geçmiş bir adamdı. Hayatının hiçbir anını boşa geçirmemiştir. Çok sıkıntılar, badireler görmüştür. Ama bu sıkıntılarına rağmen hayata bir şekilde tutunmaya ayakta kalmaya çalışmıştır. Hikâyenin asıl kısmı Abdullah Efendi’nin arkadaşlarıyla bir akşam eğlenmek üzere içkili bir mekâna gitmeleriyle başlar. Abdullah Efendi rutin hayatından uzaklaşmak, kafasındaki sıkıntıların kendinde yarattığı etkileri azaltmak ve kurtulmak için arkadaşlarıyla gece içkili bir mekânda kafa dağıtmayı planlayıp bu davete katılır. Gece başladığında yavaş yavaş içki içildikçe Abdullah Efendi’nin kafasında sürekli gördüğü rüyaların etkileri ortaya çıkmaya başlar. Karşısında oturan çiftlerden kadın olan dikkatini çeker onun üzerinden düşüncelere dalar. Mekanın her bir tarafına baktıkça rüyasında gördüğü, kafasında sürekli kurduğu durumlar hayalinde canlanır kendisini başka alemlere götürür. Kendi kafasında kurduğu bu hayal dünyası onu içinden çıkılmaz bir hale büründürür. Bu durumlar yaşanırken arkadaşları mekândan ayrılmanın vaktinin geldiğini söylerler. Mekândan çıkınca da kadınların olduğu bir mekâna giderler. Abdullah Efendi burada bir kadınla vakit geçirmek için odaya girer. Kadın odaya gelmeden önce odada ilginç bir şekilde hayalet tarzında kişiler görür. Gördüklerinin etkisiyle odadan nasıl çıktığını bilmeden oradan uzaklaşır. Abdullah Efendi bu gece boyunca acayip şeyler yaşar, görür. En sonunda da ıssız bir ev ilgisini çeker oraya girer. Orada da bir çocuk karşısına çıkar. Kendisine olmadık bir terslik yapar. Bunun etkisiyle bir anda her şeyin kendi kafasında kurduğu hayal dünyası olduğu kanısına varır.

Geçmiş Zaman Elbiseleri

Genç bir adam Keti isimli bir bayanla buluşma planı yapar. Bu plan arkadaşının eğlence daveti üzerine zaman olarak aksar. Arkadaşı kendisini kumar oynanan bir mekâna götürür. Kumar öyle bir bataklık ki adamı içerisine çektikçe çeker. Keti ile buluşmaya geç kalır. Bu buluşma aklına gelince kumarı bırakmak ister fakat etrafındakiler onu rahat bırakmaz. İlla kumar oynamaya devam etmesi için baskı yaparlar. Genç adam baskılara dayanamayıp kumara devam eder. Bir süre daha oynadıktan sonra bırakmak zorunda olduğunu söyleyip mekândan ayrılır. Mekândan ayrılınca Keti ile buluşmak için aceleyle araba bulmaya çalışırken kaza geçirir. Bu sırada kendisine yaşlı adam ve kadın yardım edip evlerine alırlar. Uyandığında evin kadını genç adamın odasına gelip ona babasının kendisini evden hiç çıkarmadığını, tutsak bir hayat yaşadığını anlatır. Adam da bu duruma şaşırıp ona yardımcı olmaya çalışayım derken evin sahibi adam genç adama karısının hafıza kaybı yaşadığını yanlış şeyler anlattığını söyleyip adamı sakinleştirir. Bu olay üzerine sabah olmadan evin sahipleri evi terk edip kaçarlar. Adam bu olayın etkisinden bir süre çıkamaz.

Bir Yol

Hikâyenin de isminden anlaşıldığı üzere bir yolun adam üzerinde etkisi anlatılmıştır. Adamın biri çocuğunu yakın zamanda kaybetmiştir, karısı hastadır. Bu sıkıntı ve kederlerle belli bir nedenden ötürü yaşadığı şehir olan İstanbul’dan ayrılır. Bu ayrılık esnasında geçtiği yolun kendisinde bıraktığı tesirleri bizlere öyle etkileyici betimlemelerle sunmuş ki hayran kaldım. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın eşya ve zamana dair gözlemlerini etkileyici bir üslupla anlattığı kanısı hemen aklınıza geliveriyor. Adam bizlere bu yol üzerinden çıkışını yaparak kendi hayat eksenindeki sorgulamalarını bizlere anlatıyor. İnsanın asıl kendisi olduğu başka bir yüzü olduğunu, bu benliğinin nasıl ortaya çıkabildiği hakkında bilgiler vermiş.

Erzurumlu Tahsin

Tahsin Efendi, Erzurum’un sayılı ailelerinden birinin oğludur. Tahsilini hukuk alanında yapmış, birkaç yerde memuriyet görevinde bulunmuş. Balkan Harbinde gönüllü askerlik yapmış. Harbin sonunda birden her şeyi terk edip ortadan kaybolmuştur. Tahsin Efendi’nin hikâyesi dilden dile etrafta dolaşırmış. Ailesi onu çok aramış ama ne yaptılarsa bulamamışlar. Bir gün ansızın çıkıp gelmiş ama bir gün bile kalmadan yine ailesini terk etmiş.

Evin Sahibi

Hastanede bulunan bir defterin okunması üzerine bu hikâye mevcudiyet kazanmıştır. Bir gencin hastane köşesinde çektiği acıların etkisiyle geçmişinin harmanlanması bu defterde anlatılmış. Raif Paşa isimli dedesi vardır. Bu Paşa ailesi ile konakta yaşarmış. Bu gencin annesinin başına evde bir yılanın musallat olmasıyla beraber hayatları zindan olmuş. Annesi evlendiği halde bu yılan onu evinde boğarak öldürmüştür. Bu olaydan sonra herkes Raif Paşa ailesinden kaçar olmuş. Bu durum Raif Paşa’nın canını çok sıkar, torununun eğitim hayatı için bu şehirden, evden ayrılmaları gerektiği kanaatine varır. Tam bu karar alınır ki Raif Paşa sabahına vefat eder. Genç adamın yaşadığı talihsizlikler kat be kat artarak devam eder.


DEĞERLENDİRME

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın kaleminde zaman ve eşya kavramı üzerine yoğunluklu betimlemeler mevcuttur. Özellikle bu iki kavramın insan üzerinde yarattığı etkiyi yazar bu kitabında enfes bir şekilde işlemiş. Her bir betimleme, tasvir de hayranlığım katlanarak arttı. Ben kitapları kolay okunmayan yazarları severim. Bu kitapta hemen anlaşılan, kolay okunan bir eser değil bunu bilerek kitabı temin edip okumanızı tavsiye ederim.

Yazan: Fatma Özdemir

Abdullah Efendi'nin Rüyaları Soruları ve Cevapları

Abdullah Efendi'nin Rüyaları Yorumları