Kuyucaklı Yusuf

Kuyucaklı Yusuf - Sabahattin Ali

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (6.8)	Editör (8.5)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Kuyucaklı Yusuf Özet

Aydın’ın Kuyucak köyünde eşkıyaların saldırması sonucunda evli bir çift öldürülür. Davadan sorumlu kaymakam Salahattin Bey olay yerini incelemeye geldiğinde çiftin oğulları Yusuf’u anne babasının başında beklerken bulur. Çocuğun soğukkanlılığından etkilenen ve onun için üzülen kaymakam Yusuf’u alıp kendi evine götürür. Karısı Şahinde Yusuf’un varlığından hiç hoşlanmaz. Fakat zamanla Yusuf kaymakamın küçük kızı Muazzez ile çok iyi anlaşır ve Şahinde her seferinde Muazzez’i Yusuf’la bırakıp gezmeye gider. Yusuf Salahattin Bey’i ve Muazzez’i çok sever. Zeytinliklerdeki işin başında durmaya başlar. Zaman geçer hem Yusuf hem Muazzez büyür hatta Muazzez’e görücü gelmeye başlar. Hilmi Bey’in oğlu Şakir için isterler ama Yusuf Şakir’in iyi biri olmadığını bildiği için onaylamaz. Hilmi Bey kaymakamı oyuna getirip kumar masasında borçlandırır. Kaymakam borcu ödeyemeyeceği için kızını vermek zorunda kalır fakat Yusuf yakın arkadaşı bakkal Ali’den parayı borç alıp Şakir’e öder. Bunun karşılığında Muazzez’i Ali’ye vermeyi düşünür. Tüm aile buna razı olurken bu kez de Muazzez istemez. Yusuf’a aslında Ali’yi değil onu istediğini ima eder. Yusuf bunun üstüne aslında kendisinin de Muazzez’e hisleri olduğunu fark eder. Ne Ali’ye ne de kaymakama yanlış yapmak istemez bu yüzden de hiçbir şey olmamış gibi davranmaya başlar. Bu süreçte Ali mahalleden arkadaşının düğününde Şakir’in silahla ateş etmesi sonucunda ölür. Şakir babasının zenginliği ve nüfusu sayesinde ceza almaktan yırtar. Yusuf Ali’nin ölümünü öğrendikten sonra Şahinde’nin Muazzez’i Şakirlerin evine götürdüğünü duyar. Muazzez’in Şakirle evleneceğinden korkup gözünü karartır. Şahinde ve Muazzez gezmeye gittikleri gün peşlerinden gider. Muazzez’i alıp kaçırır. İki sevgili yakınlardaki köyün birinde misafir olurlar. Nikahları kıyılır ve Kaymakam Salahattin Bey’e haber verilir. Kaymakam onları bulup Edremit’e tekrar evlerine getirir. Yusuf evlatlık olarak alındığı eve bu kez damat olarak girer. Kaymakam kalp rahatsızlığı yaşar ve son günlerini evlatlarıyla mutlu geçirmek ister. Kendisi öldükten sonra da kızının iyi bir hayat yaşaması için Yusuf’u belediyede işe alır. Onu katip yapar. Bir süre sonra kaymakam vefat eder. Yerine yeni bir kaymakam alınır ancak o da Yusuf’u katiplik işinden alıp icra görevine verir. Yusuf artık köy köy gezip para toplayacaktır. Bunun için de Muazzez’den sık sık ayrı düşmek zorunda kalır. Başlarda Muazzez geçim sıkıntısını çok dert etmez ve sadece kocasını özler ancak sonrasında annesi Şahinde’nin aklına girmesiyle tekrar gezmelere gider. Bu kez işin rengi değişir ve anne kız evinde sofra kurup erkekleri ağırlamaya başlarlar. Bu erkeklerin içinde Şakir ve yeni kaymakam da vardır. Muazzez ilk kez rakı içmeye başlar. Başlarda Yusuf’un öğrenmesinden korkarken sonrasında bunu yapmaya mecbur olduğuna kendini inandırır. Yusuf mahalleliden duyduklarıyla Şahinde’yi kenara çekip sorar. Onu açık açık tehdit eder. Tekrar iş için yola çıktığında bu kez beklenenden çabuk bir şekilde eve döner. Döndüğünde evde kurulan masayı içkileri, kaymakamı, Şakir’i görür. Tüm öfkesiyle tabancasını çıkarıp ateş açar. Kurşunlardan biri gaz lambasına geldiği için etraf karanlık olur ancak Yusuf buna rağmen her yere ateş açmaya devam eder. Kurşunları bittiğinde Muazzez’i alıp evden çıkar.

DEĞERLENDİRME

Sabahattin Ali ve onun meşhur eseri Kürk Mantolu Madonna’nın bendeki yeri çok başkadır. Kuyucaklı Yusuf’unu okurken yolda bir tanıdığa rastlamış gibi hissettim. Aynı naif anlatım aynı duygu derinliği vardı. Yusuf’un bir ölüm sonucu başlayan yeni hayatının yine bir ölümle sonlanması etkileyiciydi. Sıcak samimi bir öyküydü. Mahalle ve orada yaşayan insanları günlük hayattaki gibi birebir yansıtmış. Gerçekçi önemli ve başarılı bir Türk klasiği.

Yazan: Leyla Nur Sarı

Kuyucaklı Yusuf Kitap Özeti

1907-1948 yılları arasında yaşayan Sabahattin Ali’nin kaleme aldığı Kuyucaklı Yusuf, Aydın’ın Kuyucak ilçesinde doğan ve 10 yaşlarında öksüz kalıp bir kaymakam tarafından evlat edinilen Yusuf’un hikâyesini konu alır. 1903 yılından itibaren 10-15 yıllık bir zaman dilimini kapsayan roman, oldukça acı bir şekilde başlar ve bir o kadar hatta daha acı bir şekilde sona erer. Kitapta Yusuf’un yanı sıra Kaymakam Salâhattin Bey, Salâhattin Bey’in karısı Şahinde, kızı Muazzez, arkadaşı Hulusi Bey, Kübra ile annesi, Yusuf'un arkadaşı Ali, Şakir ile babası Hilmi Bey, Hacı Etem ve yeni kaymakam gibi pek çok önemli karakter bulunur.

İlk kez Kasım 1936-Ocak 1937 tarihleri arasında Tan Gazetesinde tefrika edilen roman, yine 1937 yılında Yeni Kitapçı tarafından kitap hâlinde basılır. Daha sonra pek çok yayınevi tarafından yayımlanan eserin Yapı Kredi Yayınlarındaki ilk baskısı ise 1999 yılında yapılır. Kitabın YKY baskısının sonunda Ahmet Oktay’ın “Bir Yetimin Romanı” başlığıyla kaleme aldığı değerlendirmesi bulunur.

Kuyucaklı Yusuf Özeti

10 yaşlarında bir çocuk olan Yusuf, bir gece eşkıyaların hem annesini hem babasını öldürmeleri sonucunda öksüz kalır. Başka kimsesi olmadığı için de anne ve babasının öldürülmesiyle ilgili olarak evlerine gelen Kaymakam Salâhattin Bey tarafından evlat edinilir. Yalnızca küçük yaşlarda bir tanecik kız evladı bulunan Kaymakam Salâhattin Bey, Yusuf’u öz oğlu gibi sever. Karısı Şahinde’nin Yusuf’u istememesine ise hiç aldırmaz. Böylece Yusuf aileden biri olur ve Muazzez ile birlikte Kaymakam’ın oğlu olarak büyür.

Bir bayram günü Yusuf, kardeşi Muazzez ve arkadaşı Ali ile bayram yerine gider. Ali ile Muazzez salıncağa binip sallanırlar. Yusuf da bir köşede durup onları izler. Bir süre sonra Şakir ile Hacı Etem de Yusufların bulunduğu yere gelir ve sallanmaya başlarlar. Bu sırada Şakir, Muazzez’e meyleder ve böylece Yusuf’u hiddetlendirir. Yusuf, Muazzez’i korumak için Şakir’e saldırır ve o gün aralarındaki düşmanlığın tohumları atılır.

Bu olaydan sonra Şakir, Muazzez’e göz koyar. Ne yapıp edip onunla evlenmek ister ve bunun için de babasıyla birlikte Kaymakam Salâhattin Bey’e bir tuzak kurarlar. Böylece bir içki masasında Salâhattin Bey’e kumar oynatıp onu kendilerine epey borçlandırırlar. Bir süre sonra da Muazzez’e talip olup Kaymakam’ı sıkıştırırlar. Tüm bunlar olurken Kaymakam’ın zeytinliklerini işleten Yusuf da zeytinlikte gariban bir ana-kızla karşılaşır. Eskiden Hilmi Beylerin evinde çalışan bu ana kızın Aydın-Çineli olduklarını öğrenince de onlara ayrı bir yakınlık duyar.

Bu ana ile kızdan zaten pek iyi bilinmeyen ancak zenginlikleriyle her şeyi örten Hilmi Beylerin ne kadar kötü insanlar olduklarını iyice öğrenirler. Böylece Muazzez’i kesinlikle onlara gelin etmemeye karar verirler. Ancak Hilmi Beylerin ısrarından kurtulabilmek için onlara olan borçlarını ödemeleri gerekir. Küçüklüğünden beri Muazzez’i seven Bakkal Ali sayesinde bu borçtan kurtulurlar. Ancak borcu ödeyerek Muazzez’le evlenme hakkı elde etmek, Ali’ye çok pahalıya mal olur.

Fabrikatör oğlu olan Şakir, Muazzez’i Ali’ye kaptırdığı için kendini kaybeder ve İhsan’ın düğününde havaya ateş ederken kaşla göz arasında Ali’yi de vurur. Bu olay Ali’nin ailesini perişan etse de Kaymakam’ın ailesi tarafından çok da üzüntüyle karşılanmaz. Aksine Muazzez’in Ali’yle evlenmek istememesinden ötürü bu durum onlar için iyi bile olur. Muazzez Ali’yle evlenmek istemez, çünkü Yusuf’u sever. Ancak Yusuf da onu sevmesine rağmen onunla evlenme cesareti gösteremez.

Bir gün Muazzez’in biraz Yusuf’a ders vermek için biraz da annesinin zoruyla Hilmi Beylere gitmesi ise Yusuf’un kararını tamamen değiştirir. Yusuf hemen gidip Muazzez’i alır ve yakındaki bir köye kaçırarak nikah kıydırır. Daha sonra da Kaymakam’a haber yollar. Bu evliliğe kızmak şöyle dursun aksine bundan memnuniyet duyan Kaymakam da köye gidip Yusuf'la Muazzez’i alır ve Edremit’e döner. Böylece evlatlık Yusuf, damat Yusuf olarak Kaymakamın evinde yaşamaya devam eder. Bir süre sonra da Kaymakam sayesinde hükümette işe girer.

Bir süredir ciddi şekilde hasta olan Kaymakam’ın bir gece ansızın ölmesiyle Yusuf evin reisi olur. Ancak Salâhattin Bey’in yerine gelen yeni kaymakam, Hilmi Beylerin etkisiyle Yusuf’un görevini değiştirir. Yusuf’u “tahsilat memuru” yaparak evinden uzaklaştırır. Yusuf’un günler boyunca evinden uzak kalması, Şahinde’nin Muazzez’i de yeniden Hilmi Beylerle görüştürmesine fırsat verir. Böylece hem Hilmi Beyler hem de yeni kaymakam Muazzezlerin evine gidip gelmeye başlar ve bu ziyaretler sırasında da Muazzez’i epey rahatsız ederler.

Evinden uzak kalma pahasına çalışıp çabalasa da ailesini geçindirmekte zorlanan Yusuf, Muazzez’deki olumsuz değişimi fark etmekte epey gecikir. Ancak bu değişimi fark edip Muazzez’in itirafıyla her şeyi öğrendikten sonra son bir kez daha göreve çıkmak zorunda kalır. Yola çıktıktan kısa süre sonra derdinden ötürü hastalanıp yataklara düşer ve birkaç gün hasta yattıktan sonra kendini iyi hissettiği ilk anda atına atlayıp evine gider. Böylece gece vakti eve ulaşarak Şakir ve yeni kaymakamın da aralarında bulunduğu misafirleri evinde yakalar.

Öfkeden gözü dönen Yusuf, biricik Muazzez’ini çökerten bu adamları kırbaçlamaya başlar ve kırbacıyla yanlışlıkla lambayı düşürerek odayı karanlığa boğar. Etraf kararınca Şakir, silahını çıkarıp ateş eder. Bunun üzerine Yusuf da tabancasını çıkarıp rastgele ateş etmeye başlar. En sonunda da yaralanan eşi Muazzez’i alıp atına atlayarak oradan uzaklaşır. Uzun süre yol aldıktan sonra bir yerde konaklarlar. Sabah olduğunda ise Yusuf, Muazzez’in öldüğünü fark eder ve onu oracığa gömerek atına atlayıp içindeki dayanılmaz acıyla yeni bir hayata yelken açar.

Editör: Firdevs AÇAR

Kuyucaklı Yusuf Konusu

Türk edebiyatının en saygın isimlerinden biri olan Sabahattin Ali’in ilk romanı olan Kuyucaklı Yusuf 1931 yılında yazılmaya başlanmış fakat kitap olarak ancak 1037 yılında yayınlanabilmiştir.

Sabahattin Ali ilk olarak 1932 tarihinde Konya Yeni Anadolu gazetesinde kısa kısa eserini yayınlamaya başlamış fakat yaşanan anlaşmazlık nedeni ile devamını Tan gazetesinde yayınladı. Daha sonra kitap haline getirilen roman 1937 yılında okurların beğenisine sunuldu.

Kuyucaklı Yusuf romanında Yusuf ile Muazzez’in aşkları anlatılmaktadır. Hikaye Yusuf’un çocukluğundan, 1903 yılında başlar. Anne ve babası öldürülen Yusuf daha dokuz yaşında iken yetim kalır ve Salahattin Bey tarafından evlat edinilir. Yeni anne babasının sorunlu evliliği nedeni ile anne baba sevgisini tam olarak tadamayan Yusuf yine de hayatına devam eder.

Yusuf’un hayatı 19 yaşına geldiğinde tamamen değişir. Kaymakamın kızı olan Muazzez’e aşık olur ve bu aşk onun başına her türlü belayı da getirir. Muazzez ile kasabanın en zengini olan Hilmi beyin oğlu Şakir arasında bir sürtüşmeye dahil olan Yusuf bir anda hedef tahtası olur. Şakir bu sinir ile bir süre sonra Kübra adında bir kıza tecavüz eder ve bu tecavüzü de intikam olarak kullanmak ister. Babasının gücünü kullanarak tecavüz suçunu Yusuf’un üzerine yıkmaya çalışır fakat Yusuf’un Kübra ve ailesini koruması sonucu bu planı suya düşer. Fakat bu olay Şakir’in öfkesini daha da arttırmış ve intikam yolları aramaya itmiştir.

Şakir bunun üzerine Yusuf’un aşık olduğu Muazzez’i hedef seçer ve onunla izni olmadan evlenmenin planlarını yapmaya başlar. Hilmi bey gücünü kullanarak Kaymakamı iyice borç içine sürükler ve bu borcu karşılığında da kızı Muazzez’i Şakir ile evlenmeye zorlar. Fakat Yusuf yine işin içine girer ve arkadaşı Ali’den aldığı borçlar ile Kaymakamın borcunu ödeyip Muazzez’i evlenmekten kurtarır. Fakat Muazzez bu kez borcu ödeyen Ali ile evlenmek zorunda kalır. Muazzez Yusuf’u aşık olduğu için Ali ile evlenmek istemez fakat borç nedeni ile de elinden bir şey gelmez. Fakat imdadına bu kez de düşman bildiği Şakir yetişir ve Şakir, Ali’yi herkesin içinde öldürür. Parasını kullanarak da kasaba halkının konuşmasını engeller ve cinayeti tüm kasaba örtbas etmeye başlar.

Şakir’in Muazzez ile evlenebilmek için yaptıklarını gören Yusuf, ondan kurtulamayacağını anlayınca Muazzez’i kaçırır ve evlenir. Şakir bunu bir türlü kabullenemez ve çifte hayatı zindan etmeye kararlıdır. Yusuf kaymakamlıkta işe başlar ve geçimini kazanmaya çalışır fakat Kaymakamın ölmesi ile çiftin hayatı iyice zorlaşır çünkü tek destekleyenleri de artık hayatta değildir. Yeni atanan kaymakam da Hilmi beyin parasının oyuncağı olunca Yusuf ayak işleri yapmak zorunda kalır. Şakir’in planları sonucu da Muazzen zenginlerin hayatına giriş yapar ve alkol bağımlısı yapılır. Yusuf ayak işleri ile uğraşırken karısını bu durumda görünce kendini iyice kaybeder ve silahını alıp istemese de Muazzez’i vurur. Hemen pişman olan Yusuf Muazzez’i de alıp dağlara kaçmaya başlar fakat Muazzez yolda ölür. Bunun üzerine de Yusuf bağlara çıkar ve eşkıya olmaya karar verir.

Sabahattin Ali aslında Kuyucaklı Yusuf romanını seri haline getirmeyi düşünüyordu fakat ölümü nedeni ile bunu başaramadı. Serinin ikinci kitabı tecavüze uğrayan ve Yusuf’un koruması altına alınan Kübra’nın hikayesini anlatacak olan Çineli Kübra olacaktı. Serinin üçüncü kitabında ise Yusuf çıktığı dağdan inecek ve bürokrasi ile yüzleşecekti.

Kuyucaklı Yusuf romanı genel olarak bir aşk hikayesinden yola çıkarak zengin fakir ayrışmasını, zenginlerin bürokrasiyi kullanarak oluşturdukları adaletsizliği anlatır. Romanın diğer bir özelliği de eşkıya kavramını Türk edebiyatına sokan ilk roman olmasıdır.

Kuyucaklı Yusuf Soruları ve Cevapları

Kuyucaklı Yusuf Yorumları