Sabahattin Ali daha çok romanları ve hikayeleri ile tanınmasına rağmen, edebiyat dünyasına 1924’te şiirleri ile giriş yapmıştır. Ancak şiirler onu hayata küstürmüştür çünkü yazmış olduğu şiirlerden biri Sabahattin Ali’nin hapse girmesine sebep olmuştur. Kalabalık bir ortamda okuduğu taşlamanın Atatürk’e hakaret etmek için okunduğu düşünülmüş ve ihbar edilmiştir. Oysa okunan şiirin Atatürk ile uzaktan yakından alakası yoktur, ki zaten şiirde Atatürk’ün adı da geçmemektedir. Ancak bu şiirin dolaylı yoldan cumhurbaşkanına hakaret ettiği gerekçesiyle Sabahattin Ali bir yıl hapse mahkum edilmiştir. Cumhuriyetin kuruluşunun 10. yılı dolayısıyla çıkan afla hapisten çıkan Sabahattin Ali iş bulamaz ve memurluk kaydı silinmiştir. Memurluk kaydının yeniden oluşturulması için kendisine yönlendirilen suçlamalardan kurtulması gerekmektedir. Bu suçlamalardan kurtulabilmek için yeni bir şiir yazan Ali, yeniden memur olarak göreve başlar. Gittikçe şiirden uzaklaşan Sabahattin Ali 1935’ten sonra şiir yayımlamaz.
Sabahattin Ali bu tarihe kadar yazmış olduğu şiirlerinin büyük bir çoğunluğunu hece ölçüsüyle yazmıştır. Ancak tek bir biçime bağlı kalmamış, farklı şiir biçimlerini de denemiştir. Şiirlerinde hep olumsuzluk vardır. Yalnızlık, umutsuzluk ve karamsarlık hakimdir şiirlerine. Aşk temasını da olumsuz işler çünkü aşkı karşılıksızdır. Sabahattin Ali şiirlerinde kendini, kendi iç dünyasını yansıtır. Şiirleriyle umutsuzluğunu, hayatla olan kavgasını gözler önüne serer. O halde onun şiirlerinde tüm insanlara rastlanır diyebiliriz, zira hayatla kavgası olmayan bir insanoğlu yoktur bu dünyada. Bütün insanlar ortak dertleri, ortak duyguları paylaşır aslında. Öyleyse herkes pay biçer kendine onun satırlarında.
Mesela Volkan Konak’ın Göklerde Kartal Gibiydim adıyla seslendirdiği şarkısı, Sabahattin Ali’nin hapishanedeyken yazdığı ve “Hapishane Şarkısı 1” başlığıyla yayımladığı şiiridir. Hangimize dokunmaz ki o şarkı? Ya da şiir mi demeli? Bu şiiri en derinlerde hissetmek için hapis yatmaya gerek var mıdır? Hissetmez mi her okuyan arasında sıkıştığı duvarları? Ne demiştik? Bütün insanlar ortak dertleri, ortak duyguları paylaşır. Şiirin yaptığı tam da budur. Okuyana ortak dertleri, ortak duyguları paylaştırmak. Sabahattin Ali de bunu en ustaca yapan şairler arasındadır.
“Dağ” Ali’nin şiirlerinde en sık kullandığı ifadedir. Dağları sığınılacak bir liman olarak gördüğü düşünülmektedir. “Dağlar” isimli şiirinde her kıtanın son satırında tekrar ettiği “Benim meskenim dağlardır.” dizesi bu düşünceyi doğrulamaktadır. Ayrıca “İstek” isimli şiirinin
Şeklindeki kıtası da bu düşünceyi desteklemektedir. Sabahattin Ali şiirlerinde dertlerini haykırmıştır aslında. Aşk temasını mutsuzlukla işlemesinden aşkının karşılıksız olduğunu anlıyoruz demiştik. Buna güzel bir örnek “Kara Yazı” isimli şiirinden verilebilir;
“Çiçekler açılmaz oldu,
Pınarlar içilmez oldu,
Yar bize bir gülmez oldu,
Böyleymiş kara yazımız.”
Sabahattin Ali’nin pek çok şiirine karamsarlık hakimdir. Bunun en güzel örneği “Melankoli” adlı şiiridir. Zira bu şiirinde Ali, sığınılacak bir liman olarak gördüğü dağların bile kendisini bunalttığını söyler. Hayata o kadar karamsar bakmaktadır ki kendisine nefes aldıran dağlar bile düşmanı olmuştur.
“Beni en güzel günümde
Sebepsiz bir keder alır.
Bütün ömrümün beynimde
Acı bir tortusu kalır.
Anlıyamam kederimi,
Bir ateş yakar derimi,
İçim dar bulur yerimi,
Gönlüm dağlarda bunalır.
Ne kış, ne yazı isterim,
Ne bir dost yüzü isterim,
Hafif bir sızı isterim,
Ağrılar, sancılar gelir.
Yanıma düşer kollarım,
Görünmez olur yollarım,
En sevgili emellerim
Önüme ölü serilir...
Ne bir dost, ne bir sevgili,
Dünyadan uzak bir deli...
Beni sarar melankoli:
Kafamın içersi ölür.”
Sabahattin Ali bir röportajında “Şiirin eskisi ve yenisi yoktur. Şiir insanda yarattığı lirik heyecanın derecesi kadar uzun ömürlü olur.” der. Onlarca yıl geçmiş olmasına rağmen bugün hala okuduğunuzda içinizde bir şeyler kıpırdıyorsa Sabahattin Ali haklı demektir. Şiirin eskisi yenisi olmaz. Şiir hissedildiği sürece şiirdir. Şiiri hissedilen yapan da ortak dertler ve duygulardır.
Bütün Şiirleri Soruları ve Cevapları
Bütün Şiirleri kimin eseri?
Sabahattin Ali
Bütün Şiirleri türü nedir?
Şiir
Bütün Şiirleri kaç sayfa?
161
Bütün Şiirleri Yorumları
kendisinin şiir yazdığını bilmiyordum öyküleri çok güzel şiirleri görünce şaşırdım
01-10-2021 19:50
sabahattin alinin öykülerini çok severim şans eseri bu kitabını gördüm ve şaşırdım şair yanını bilmiyordum toplumcu şiirleri ve özellikle atatürk şiiri çok güzeldi