Yalan

Yalan - Tahsin Yücel

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (7.5)	Editör (7.5)
Kitapevi (9.9)	Sosyal Medya

Yalan Özet

Roman, hakîm bakış açısı ile yazılmıştır. Yusuf Aksu’nun çevresini ve onun haksız şöhretini anlatır. Annesi Refika Hanım, öğretmendir. Yusuf da annesinin iş yaşamından dolayı olsa gerek okulu güvenli bir yer olarak görmüştür. Öğrencilik yıllarında disiplinli, hoca ile yarışan bilgilere sahiptir. Bu yüzden de arkadaş ortamından hep dışlanır. Arkadaşları ona kötü şakalar yapar. Buna rağmen beyefendiliğini koruyarak onlara cevap vermeyerek uzaklaşır. Arkadaşları Yusuf’tan bir tepki alamayınca bir daha ona şaka yapmazlar. Yusuf Aksu, romanın daimi ve aynı zamanda kendini başkalarında bulan bir kahramandır. Kendi kişiliğini yalan olarak görür. Bir gün okula yeni bir öğrenci gelir. Bu öğrencinin adı, Yunus’tur. Yunus, ilk geldiğinde heyecanlıdır. Kendini ifade edemez. Yusuf, bunun farkındadır ve ona sahip çıkar. Teneffüste onunla dolaşır. Hatta yatakhanede ranzaları yan yanadır. Yusuf ile Yunus sanki daha önce tanışıyorlarmış gibi birbirlerine ısınırlar. Yusuf ve Yunus’un yalnızlıkları onları birleştirmiştir belki de. Her şeye Yunus’un bakış açısıyla bakar. Onu ruh eşi olarak görür. Yunus, sözcükleri kekeleyerek konuşmaktadır. Okula gelmeden her şeye gülümsemeyi öğrenmiştir. Bir gün derste anlatılanlara itiraz eden Yunus, dilin yazıdan çıktığını savunur. Öğretmeni ise Hristiyanların kutsal kitabından söz ederek önce sözün olduğunu söyler. Tarih öğretmeni sinirlenerek yumruğunu masaya vurarak Türk dil kitaplarının böyle yazdığını söyler. Yunus, bütün kitapları okuyup okumadığını sorar. Tarih öğretmeni sinirlenerek Yunus’u sınıftan kovar. Sınıftan çıktıktan sonra müdür ile karşılaşır. Müdür neden derste olmadığını sorar. Yunus ise bunu öğretmene sormasını ister. Müdür de ona hiçbir öğretmen ile zıt gitmemesi gerektiğini öğütler. Bugünden sonra Yunus ve Yusuf’un hayatında farklı bir dönem başlar. Hafta sonları, Tarih öğretmenini ile girdikleri sözlü münakaşadan haklılıklarını ispatlayacak bilgiler araştırırlar. Yunus, kekemeliğini içgüdüsel bir bilinç olarak görür. Kekemelik bir kusur değil dilin kökenine inilecek bir kuyudur. Dil araştırmalarına merak salan Yunus, arkadaşlarının alay konusu olur. “Kekeme bir dilci” diyerek Yunus ile alaycı konuşurlar. Yusuf, Cazibe Çelebi’ye aşık olur. Arkadaşına özenen Yunus da Canan adında bir kızı sever. Bir gün Yunus, Yusuf’a eve tek başına gitmek istediğini söyler. Yusuf da onun dediğini yapar. Yunus, bileğini keserek intihar etmiştir. Cenazede, gülmeyi öğrendiği arkadaşına tabutu başında durmadan ağlar. Yusuf, Yunus’un tesiri altında kalır. Her şeyini arkadaşının kekemesine göre ayarlayan ve sabırlı dinleyici olan Yusuf’un gülüşü de silinmiştir. İnsanlar ile konuşmak, yüzlerine bile bakmak istememektedir. Artık kendisini eskisinden daha yalnız hisseder. Yunus’un babası Enis Bey ile Yusuf’un annesi Refika Hanım sessizce evlenirler. Enis Bey, Yusuf’u nüfusuna alır. Yusuf ise babasının Enis Bey olduğu için kendisini nüfusuna aldırdığını düşünür. Gerçek babasının Enis Bey olup olmadığına karşın kesin bir bilgi yoktur. Enis Bey ve Refika hanım öldükten sonra Yusuf Aksu, daha da yalnızlaşır. Bu arada Nejla adında sahte bir aşk yaşar. Bu aşkta uzun sürmez. Dille ilgili kuramını ortaya atmak için dilbilim günlerine katılır. Ölen arkadaşı Yunus’un dil teorisini kendisinin gibi insanlara tanıtır. İnsanlardan aldığı tepki onu daha da yalnızlaştırır. Yusuf Aksu, topluma açtığı bu kuramının büyük bir tepkiye yol açması diğer bir deyişle toplumun bu görüşünü onaylanmaması kuramından şüphe duymaya iter. Yusuf, Cazibe Çelebi ile karşılaştığında duyguları yeniden alevlenir. Onunla bir süre vakit geçirir. Evlenme teklifi yapar. Evlenme teklifine olumsuz bir cevap alan Yusuf, burada da kendini gerçekleştiremez. Arkadaşı Yunus’un ölümü ile ilgili şüphelerini çevresindekilere dile getirir. Yunus’un yatağına yatar. Onu düşünür. Yatakta burnu kanayarak ölür. Yusuf Aksu, ölümünden sonra gazete ve dergilerde büyük bir dilbilimci olarak anılır. Ölümünden sonra kıymetli olur. Ortaya attığı bu kuram bir yalan olarak ölümünden sonra da devam eder.

DEĞERLENDİRME

Tahsin Yücel, Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde doğmuştur. “Yalan” adlı kitabı 2003’te Asım Aksoy Roman Ödülü ve Yunus Nadi roman ödülü almıştır. Yusuf Aksu, romanın daimi kahramanıdır. Geçmişi ile geleceği uzun uzadıya yalan, yalnızlık ve şüphe ile dolu bir adamdır. Öyle ki babasının bile kim olduğunu bilmemektedir. Arkadaşı Yunus, hayatına büyük bir tesir bırakmıştır. Onunla gülmeyi öğrenmiştir. Onun çıkardığı dilbilim kuramını kendisinin gibi insanlara sunmuştur. Bu da onun hayatındaki büyük yalanlarından biridir. İnsan, kendisi için bir şeyler yapabildiği zaman gerçektir. Bir başkasının arkasına saklanıyor bir başkasının fikri ile yaşıyor ise yalandır. Yaşamak aslında bir yalandır. Ölüm tek gerçek olandır. Romanda dikkatimi çeken bazı noktalardan biri de kadın kahramanların birçoğunun erkeklerin gölgesinde kalmasıdır. “Erkek Cemile” erkek lakabıyla anılan bir kadındır. “Cazibe Çelebi” Çelebi erkek ismi olduğundan erkeksi bir bakış kazanmıştır. Kadınlar silik ve sessiz olarak verilmiştir. Yusuf Aksu’nun içine kapanık olması, sosyalleşememesi düşüncelerini söylememesi toplumsal olarak dışlanacağına inanmasından kaynaklanır.

Yazan: B. Öğretmen

Yalan Soruları ve Cevapları

Yalan Yorumları