Ahmet Cemil ünlü edebiyatçı olma hayalleri kuran genç bir adamdır. Babasının ölümünden sonra ailesinin geçimini üstlenmiş bir yayınevinde çeviri yapmanın yanında özel dersler de verir. Her zaman ümidi kendi tabiriyle mai hayalleri vardır. Arkadaşı Hüseyin Nazmi’nin kız kardeşi Lamia’ya aşık olduğunu fark ettiğinde hayallerine ulaşmak için acele eder. Bir eser yazacak ve onu yayımlayarak ünlü olacaktır. Bu sayede kendisinden zengin olan Hüseyin Nazmi kız kardeşini Ahmet Cemil’e vermekten çekinmeyecektir. Tüm hayat gayesi budur fakat işler planladığı gibi gitmez. Önce kız kardeşi İkbal’i yayınevindeki dostu Ahmet Şevki Efendi’nin önerisiyle yayınevi sahibinin oğluyla evlendirir. Sonra eserini yazar ve Hüseyin Nazmi’nin evinde davetlilerin önünde okur. Yayınevindeki iş arkadaşı Raci dışında herkes beğenir hatta Lamia bile kimsenin olmadığı bir anda Ahmet Cemil’in defterine tebrik ederim yazar. Raci Ahmet Cemil’le iyi anlaşamadığı gibi ondan nefret ettiğini de her fırsatta belli eder. Karısı ve bir çocuğu olan Raci, gece hayatına ve alkole düşkün bir adamdır. Karısı sık sık gözü yaşlı yayınevine gelir kocasını sorar hatta oğlunu bile yayınevine eli iş tutsun diye çırak verir. Raci alkolden hastalanıp yataklara düştüğünde karısı yine de ondan vazgeçmez ve eldeki son paralarıyla Raci’yi tedavi ettirmek ister. Ahmet Cemil, Ahmet Şevki Efendi ve yayınevinden ayrılıp kırtasiye dükkanı açan Ali Şekip Raci’yi hasta yatağında ziyaret ettiklerinde doktor durumun kötü olduğunu söyler. Ahmet Cemil onu affettiğini söyledikten sonra oradan çıkarlar.
Ahmet Cemil’in mutluluğu kardeşi İkbal’in mutsuz evliliğinden dolayı çabuk söner. Yayınevi sahibi öldüğünde eniştesi artık yayınevinin yeni sahibi olur ve birçok yazar arkadaşının da işine son verir. Ahmet Cemil’le birlikte yayınevine baskı manikaları alır ve tüm bunların borcunu da Ahmet Cemil’in üstüne yapar. Eniştesi İkbal’e kötü davranıp bebeğinin düşmesine sebep olduğunda Ahmet Cemil derhal yayınevinden istifa etmeyi ve makinaları da almayı planlar. Fakat parası yoktur. İkbal çocuğunu düşürdükten kısa bir süre sonra vefat eder. Lamia’da bir başkasıyla nişanlanınca Ahmet Cemil tüm ümitlerini yitirir. Eseri de Raci’nin gazetede yayınladığı bir yazıyla herkesin diline düşünce öfkelenir ve defterini yırtarak yakar. Artık tüm mai hayalleri siyaha dönüşür. Annesini de alarak başka bir yerde hayatlarına devam etmeye karar verir. Hüseyin Nazmi’nin Avrupa’ya gideceğini öğrendiğinde kendisi de tayin ister. Hüseyin Nazmi başka bir gemiye kendisi de annesiyle başka bir gemiye biner. Hayallerine, umutlarına veda ederek uzaklaşır.
DEĞERLENDİRME
Batılı anlamda modern Türk romanının başlangıcı sayılan oldukça önemli bir eserdir. Halit Ziya’nın da en sevdiği eserleri arasındadır. Servet-i funûn yazarı olmasına rağmen sade ve tabi burada düzenlemesini yapan Şemsettin Kutlu’nun da hakkını vermek gerekir oldukça anlaşılır bir dili vardı. Ahmet Cemil’in psikolojisi varoluş sancısı başarıyla aktarılmıştı. Okurken insanı oldukça etkiliyor. Döneminin diğer eserleriyle kıyaslandığında konusuyla bile dikkat çekiyor. Mai gecenin hayalleri adım adım siyaha dönüşüyor ve bunu her satırda seziyorsunuz. Kesinlikle okunmaya değer bir eser. Uzun ya da sıkıcı bulunacağını düşünmüyorum çünkü hikayenin akışına kendinizi kaptırdığınızda elinizden bırakamıyorsunuz. Film seyreder gibi gözünüzün önünden akıyor kelimeler. Önceleri Türk klasik yapıtların ağdalı dilini ve uzun uzadıya anlatılan olaylarını sıkıcı bulurdum ve hepsinin de öyle olduğunu sanırdım. Şimdi ise kitaplığımda yer edinmiş bana iyi ki okumuşum dedirten Türk klasik eserleri, önyargılı olduğum yazarların elimden düşmeyen kitapları var. Bu yüzden her eser okunmayı hak ediyor en azından kötü olduğunu düşünmek için bile bitirmiş olmak gerekiyor. Halit Ziya Mai ve Siyahı ile bana tüm duyguları geçirdi. İçsel hesaplaşmayı Ahmet Cemil’le birlikte bende yaşamış kadar oldum. Kesinlikle okunmalı.
Yazan: Leyla Nur Sarı
Mai ve Siyah Konusu
Halit Ziya Uşaklıgil’in 1889 yılında yayınlanan en önemli eserlerinden biri olan Mai ve Siyah ya da günümüz Türkçesi ile Mavi ve Siyah dönemin sanatçılarını anlatmaktadır.
Kitabın ana karakteri olan Ahmet Cemil ünlü bir yazar olmak ümidi ile Mülkiye’de okur. Hayallerinin peşinden giderken hayattan ilk darbeyi babasının ölümü ile alır. Babasının ölmesi ile birlikte annesi ve kız kardeşi İkbal’e bakma görevi de ona kalır. Buna rağmen hayalinden vazgeçmez ve okuldan sonra geçinebilmek için çalışmaya başlar. Kitapçılarda hikaye çevirmenliği yapan, arada da zengin çocuklara özel dersler veren Ahmet Cemil, kendi hayallerine kavuşmanın zorluklarını görürken bolluk içinde yaşayanların hayatlarını sıkıcı bulur. Sevmediği işleri yapmak zorunda kalmasına rağmen hayalleri için buna katlanmaya devam eder.
Ahmet Cemil, dönemin gazetesi olan Mir’at-ı Şuun gazetesine başvurur ve roman çeviricisi olarak gazetede işe başlar. Bu onun umudunu daha da arttırır. Gazetede çalışırken aynı zamanda yakın arkadaşı olan Hüseyin Nazmi’nin kız kardeşi Lamia’ya aşık olur fakat bir türlü açılamaz.
Ahmet Cemil’in hayatında tam her şey yolunda giderken çalıştığı gazetenin sahibi ansınız ölür ve yerine oğlu Vehbi Efendi geçer. Saygısız ve umursamaz bir adam olan Vehbi Efendi, Ahmet Cemil’in kız kardeşi İkbal’e göz koyar ve onunla evlenir. Evlendikten sonra da ona şiddet uygulaması sonrası Ahmet Cemil daha fazla dayanamaz ve kardeşini yanına alır. Fakat yediği dayakların etkisi ile kardeşi daha fazla dayanamaz ve hayata veda eder. Bunun acısını çekerken Ahmet Cemil, Vehbi Efendi tarafından gazetedeki işinden kovulur.
Hem işsiz kalan hem de kardeşini kaybeden Ahmet Cemil’i bir acı daha beklemektedir. En yakın arkadaşı olan Hüseyin Nazmi kariyerinde başarılı olmuştur ve İstanbul’dan ayrılacaktır. Dahası kız kardeşi Lamia da bir subaya aşık olmuş ve onunla nişanlanmıştır. Bu haberleri duyunca Ahmet Cemil’in hayatı daha da kararır ve tüm hayallerinden umudunu keser.
Hayattan hiçbir umudu kalmayan Ahmet Cemil, uzun süredir üzerinde çalıştığı eserini ateşte yakar ve İstanbul’dan ayrılmak üzere ayrılır.
Mai ve Siyah Soruları ve Cevapları
Mai ve Siyah kimin eseri?
Halit Ziya Uşaklıgil
Mai ve Siyah türü nedir?
Yerli Romanlar
Mai ve Siyah kaç sayfa?
400
Mai ve Siyah Yorumları
tavsiye edilen kitaplardan bir tanesiydi ben de okumaya akrar verdim fakat dili çok ağır öyle böyle değil bir sayfayı bazen 5-10 dakika okumak zorunda kaldım hayatımda ilk kez kitap okurken türkçe sözlük kullandım bu kadar ağır yazılması anlamsız bence edebiyatçı değilseniz okumanızı tavsiye etmem
18-12-2014 19:46
dili gerçekten çok ağır okurken çok zorlandım çoğu yeride anlamadım o yüzden buradaki mai ve siyah özet çok yardımcı oldu anlamamı kolaylaştırdı
14-12-2015 09:33
okumaya çalışıyorum ve resmen ağlayacağım hiç birşey anlamıyorum o yüzden özetini bulmaya çalışıyorum bu kadar ağır bir kitap olamaz mai ve siyah roman incelemesi çıkartmam gerekiyor ama takılıp kaldım
21-12-2015 20:32
edebiyat öğrencisiyim ama ben bile okurken zorlandım gençler için kitabın daha sadeleştirilmiş hali yapılması gerekiyor bunun dışında roman oldukça güzel karakterler çok güzel tanımlanmış konusu sürükleyici olay örgüsü de çok iyiydi dili sade olsa herkese tavsiye ederdim
06-11-2016 00:01
çok sıkıcı bir roman mai ve siyah konusu beni hiç sarmadı ilk 10 sayfadan sonra okumayı bıraktım belki ilerde tekrar denerim ama pek okunacak gibi değil
11-11-2016 22:21
katılıyorum. dili çok ağır bir kitap kaçıncı sayfaya kadar okuduğumu hatırlamıyorum ama gerçekten anlaşılmıyor orta halli insanlara değil daha elit bir tabakaya hitap ediyor.
15-11-2016 12:13
okunacak bir kitap değil
16-11-2016 18:53
kitap berbat okumayın!!! dili çok ağır hiç bir şey anlamadım
04-02-2017 13:59
bence dili agir ama kendinizi kitaba kaptirirsaniz cok guzel bir kitab oldugunu anlarsinizz
10-04-2017 22:31
kitabı bir türlü okumayadım inanılmaz zor yazılmış bu ne yaa millet nasıl okuyor nasıl anlıyor bu kitabı hayret ediyorum
14-06-2017 20:04
harikaaa! tam okunası bir kitap..tavsiye edrim.
26-10-2017 19:51
mai ve siyah cok guzel bir kitap cok duygusal bazi sayfalarda o kadar agladim ki kitap hayal ve gercek kavramlarini cok guzel ele almis dili cok agir degildi benim icin uzun zamandir evdeydi ve ben okumasitim nasil olurda boyle etkileyici bir kitabi okumadim diye cok pismanlik duydum hatta bu yorumu yazarken kitap aklima geliyor ve gozlerim doluyo ahmet cemil sizi o kadar saracak ki anlatamam.ayrica bu kitabin dili agirdir diye bir edebiyatci olmaniz gerekmiyor şahsen ben on beş yaşimda olmama ragmen rahatca okudum yani anlayan anliyor.benim icin murekebi kurumayacak bir kitap
30-01-2018 19:51
yorumlara katılıyorum kitabın dili çok ağır lise öğrencisine okutulacak türde bir kitap değil bir çok arapça yada ne olduğu belirsiz kelime var ingilizce kitap okurken bile bu kadar zorlanmıyorum ya sadeleştirsinler ya da böyle kitaplar vermesinler
09-01-2019 00:03
kitap inanılmaz sıkıcı ve okuması zor o yüzden ben de herkes gibi mai ve siyah romanının özeti için geldim bu kitap okunmaz yada biz gerçek türkçe bilmiyoruz demektir
19-06-2019 19:52
okuması inanılmaz zor ve karmaşık bir kitap bir lise öğrencisine dili bu kadar ağır bir kitap neden verilir anlamıyorum geniş özet çıkartıcaz diye bu kadar saçma bir kitap okumak ağır geldi ben de internetten buldum insanları kitap okumaktan soğutmayın lütfen
27-12-2019 22:15
özür dilerim ama bu kitap öyle herkesin okuyabileceği bir kitap değil ödev veren öğretmen gerçekten kendisi okumuşmu merak ediyorum dili çok ağır sözde türkçe yazılmış ama benim bile bilmediğim anlamadım çok fazla kelime var dahası kitap çok uzun ve kalın bu ağır dil ile böyle bir kitabı okuyup özetini çıkartmak pek mümkün değil öğretmenler lütfen kitap seçerken öğrencisi düşünerek seçsinler kitap listesinde gördüklerini direk vermesinler
16-03-2022 15:13
kısa özet yok mu biraz fazla uzun öğretmen kısa istiyor
06-08-2022 11:23
okuması çok zor bir kitap 10 sayfa bile okuyamadım özet için teşekkürler iki tane eklemişsiniz oradan bari konusunu biraz anladım
05-01-2023 22:50
ayrıntılı özet olmış yazana teşekkür ederim
01-07-2023 22:45
bana tek paragraflık çok kısa özet gerekiyor nettekilerin hepsi çok uzun
06-01-2024 22:19
yarım kaldı buradan özet yazdım okuması çok zor konusunu anlayamıyorum
02-04-2024 17:21
özeti buradan yazacağım okumaya başladım ama çok zor anlamadım çok da sıkıcı okunmuyor
07-07-2024 13:16
sadeleştirilmiş halini okuyun orjinalini herkes okuyamaz