Çanlar Kimin İçin Çalıyor

Çanlar Kimin İçin Çalıyor - Ernest Hemingway

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (6.3)	Editör (7.5)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Çanlar Kimin İçin Çalıyor Özet

Çanlar Kimin İçin Çalıyor, Nobel edebiyat ödüllü Amerikalı yazar Ernest Hemingway'in ilk kez 1996 yılında yayımlanmış olan eseridir. "Tüm zamanların en iyi savaş romanı" olarak nitelendirilen Çanlar Kimin İçin Çalıyor, aynı zamanda bana göre Ernest Hemingway'in ustalık eseridir. Kitabın adı, şair John Donne'ın bir katedralde başrahip olduğu dönemdeki vaazlarından birinden alıntılanmıştır. Kitap yaklaşık beş yüz sayfa olduğundan okuması biraz zor olsa da, kanımca sonuna kadar gelindiğinde okuyucuda uzun süreli kalıcı izler bırakabilecek bir kitap. Kitabı okurken zaman zaman sıkılsam ve biraz kasvetli bulsam da, iyi ki okumuşum diyebileceğim bir kitap oldu benim için.

Kitapta İspanya'daki iç savaş sırasında dağlarda faşistlere karşı savaşan gerillaların yanında savaşan Robert Jordan vasıtasıyla savaşın anlamsızlığı, gereksizliği sorgulanır. Robert Jordan, Amerikalı bir İspanyolca profesörüdür. Fakat İspanya'da iç savaş çıktığında dağlarda gerillalarla beraber faşistlere karşı savaşa katılır. Görevi köprüleri, trenleri patlatmaktır. Aslında bir bombacıdır. Bu seferki görevi bir köprüyü bomba düzeneği kurarak patlatmaktır. Oldukça zorlu bir görevdir, General Golz onu bu göreve bizzat kendi seçmiştir. Üstüne üstlük dağlarda ağır bombaları sırtında taşımak zorundadır. Robert Jordan dağlarda yürürken kendisine rehberlik yapması için Anselmo adında yaşlı bir adamı tutmuştur. Anselmo oldukça yaşlı ve güvenilir bir adamdır aynı zamanda da dağları avucunun içi gibi bilmektedir. Görev sırasında kendisine yardım edecek olan çeteyi de iyi tanımaktadır Anselmo. Bu adamların çoğu işe yaramaz insanlardır fakat bir önceki tren işinde çok yardımları dokunmuştur.

Anselmo Robert'i köprüye götürdüğünde köprünün iki ucunda iki nöbetçinin bulunduğunu ve köprünün biraz uzağında bir karakolun bulunduğunu görürler. Her yeri iyice gördükten sonra onlara yardımcı olacak çetenin sığındığı mağaralar bölgesine doğru yola çıkarlar.

Çetenin yaşadığı yere vardıklarında, çete üyelerinin gerçekten de ne kadar işe yaramaz ve güvenilmez olduklarını görürler. Fakat Robert in başka çaresi yoktur. Çetenin lideri Pablo adında bir çingenedir ve eğer bu köprü havaya uçurulursa yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalacaklarının farkında olduğundan bu işi pek de desteklememektedir. Fakat kampta en az Pablo kadar sözü geçen bir diğer çingene olan Pilar Roberto'yu destekleyince diğerleri de onu desteklemiş, köprü işine yardım etmeye razı olmuşlardır. Diğer çete reisi olan El Sordo'nun desteğiyle birlikte Robert Jordan iyice tatmin olur. Fakat iş adam toplamaya gelince durumun iyi olmadığını görürler. Dağlarda o kadar adam olmasına rağmen kendilerine yardım edecek toplam ancak on sekiz kişi bulabilmişlerdir.

O gece Robert kampta konaklayacak, çingenelerin misafiri olacaktır. Güzel bir sofra hazırlanır ve yiyeceklerle donatılmaya başlanır. Hizmet eden kadınlardan biri de Maria'dır. Robert Maria'yı görür görmez çok beğenir. Birbirlerini ancak birkaç kez görürler fakat ikisi de birbirini çok severler. Pilar köprü işi bitince Maria'yı da alıp götürmesini söyler. Robert Jordan da bunu seve seve kabul etmiştir.

Akşama doğru bir Faşist süvarisinin ağaçların arasından onları izlemekte olduklarını görürler. Robert anında onu kalbinden vurur. Fakat geride başka süvariler de vardır. Kamptaki atları satmaya giden Pilar'ı takip etmişlerdir. Çok geçmeden diğerlerini de bulur ve onları da öldürürler. Köprü işi ertesi sabah hallolacaktır.

Yazan: Miraç Elif Kanbay

Çanlar Kimin İçin Çalıyor Kitap Özeti

Çanlar Kimin İçin Çalıyor Ernest Hemingway’in yaşanan iç savaşı takip etmek üzere İspanya’ya gittiği ve orada yazdığı bir romandır. Altı yüz otuz dört sayfalık bu romanın anlatısı her ne kadar bir kurgu olsa da içerisinde yer alan birçok olay yazarın orada deneyimlediği tecrübelerini ve hislerini gözler önüne sermektedir.

Roman kısaca Robert Jordan isimli bir Amerikalının ve ona yardım eden bir gerilla takımının etrafında döner. Aslında İspanyolca profesörü olan Jordan patlayıcılar konusunda oldukça bilgili olduğu için savaş dönemlerinde farklı yerlerde patlatma görevi almıştır ve son olarak karşıt güçlerin ilerlemesini engellemek için bir köprüyü patlatma görevi alır. Bir çatışma ortasındayken köprüyü patlatmak tek başına yapabileceği bir iş olmadığı ve tam da ona söylenilen zamanda, üç gün sonra, patlatması gerektiği için bir gerilla grubuyla iletişime geçer. Grubun lideri Pablo, Jordan’ın niyetine sıcak bakmazken karısı Pilar yardımcı olabileceklerini söyler. Ertesi gün bölgenin önemli bir çete lideri olan El Sordo’yu görmeye gitmek üzere anlaşırlar. Bu sırada, Jordan gerilla grubuyla yaşayan Maria adlı bir kızdan etkilenir. Jordan o ana kadar aşka hiç önem vermeyen ve kadınlara bağlanma ihtiyacı duymayan birisidir. Ancak Maria -belki de o güne kadar tanıştığı kadınlar arasında en gösterişsizi olduğu halde- onun duygularını harekete geçirir.

Anlatının devamında ise Jordan El Sordo’dan köprüyü patlatmak için yardım sözü alır. Onu görmeye giderken ve sonrasında Maria ile geçirdiği gecelerde gerek savaşın asıl yüzüne gerekse çetedeki insanların hayatlarına dair birçok gerçek öğrenir. Örneğin; Pilar’dan bir köydeki faşistleri nasıl canice öldürdüklerini, köylülerin aynı gözü dönmüşlükle faşist olarak etiketlenen insanlara saldırdığını ve daha sonrasında faşistler köyü yeniden ele geçirdiğinde çok daha kötü şeyler olduğunu dinler. Benzer şekilde Maria faşistlerin ona, ailesine ve köydekilere yaptığı kötülükleri bütün gerçekliğiyle Jordan’a anlatır. Jordan duyduklarından sonra savaşa, körü körüne bağlanılan ideolojilere daha çok nefret beslemeye başlar ve tüm bunların bittiği, Maria ile evlenip mutlu olduğu günlerin hayalini kurar.

Romanın sonlarına doğru Jordan köprüyü patlatıp patlatmama konusunda çelişkiler yaşar. Görevi durdurmak amacıyla bağlı olduğu birime bir mektup yazar. Ancak birlikler arasında iletişimsizlik olduğu ve kimin gerçekten neyi amaçladığı bilinmediği için mektubu yerine çok geç ulaşır. Bu sırada karşı taraftan saldırı başlar, Jordan ve ona yardımcı olacak herkes köprüyü patlatmak için harekete geçer. Sonunda köprü patlatılır fakat El Sordo ve Jordan’ı gerilla grubuyla tanıştıran Anselmo gibi önemli karakterler ölür. Bacağından yaralanan Jordan da Maria’ya Pilar ile kaçmasını söyler ve onlar gittikten sonra düşmana esir düşmemek için kendini öldürür.

Kitabı değerlendirecek olursam; açıkçası İspanya İç Savaşı pek bilgili olduğum bir konu değilken bu kadar seveceğimi, etkileneceğimi ve akıcı bulacağımı düşünmemiştim. Roman sayfa sayısından dolayı göz korkutsa da ve başlangıçta yavaş ilerliyor gibi gözükse de oldukça doyurucuydu bence. Özellikle Pilar ve Maria’nın geçmişte gördüklerini ayrıntılı olarak anlatması romanın ana fikrine doğrudan hizmet ediyordu. Bahsettikleri her ne kadar İspanya tarihine dair sahneler olsa da tarihteki daha nice olayla benzerliklerini ve aslında dünyanın her yerinde savaşın sonucunun aynı olduğunu bizlere hatırlatıyorlardı mesela. Bu sebeple, okurken garipsemek ve anlatıda abartı bulmak yerine bildiklerimle bağdaştırabildim sanırım.

Hemingway’in başta neredeyse duygusuz sayılabilecek biri gibi olan Jordan’ın iç dünyasını yansıtış şekli de romanı okunur kılan bir durumdu diye düşünüyorum. Onun görev bilinciyle hareket ederken yavaş yavaş sadece bir araç olduklarını düşünmeye başlayışı, öldürdüğü herkesin gerçekten düşman olup olmadığını sorgulaması ve içinden kaçamadığı anlamsız bir durum için mücadele ettiğini anlaması birçok konuda empati kurmayı sağladı bence. Bu sayede, Jordan üzerinden böyle bir durumun içinde kalan veya kalmış olabilecek kimselerin varlığını ve onların hislerini okuyormuşuz gibi hissettirdi.

Kısaca her ne kadar uzun olsa da ve belki de birçok kişinin fazla hâkim olmadığı bir dönemi ele alsa da romanda altı çizilecek, üzerinde düşünülecek birçok konunun olduğu fikrindeyim. Sadece yazarın Maria ile Jordan arasında geçen sahneleri zaman zaman gereksiz uzattığını düşündüğüm; bunun dışında beni oldukça tatmin eden ve sıkmayan bir eser olduğuna ikna olduğum için on üzerinden dokuz puanlık bir kitaptı demek istiyorum.

Yazan: Rumeysa Nur Yıldırım

Çanlar Kimin İçin Çalıyor Soruları ve Cevapları

Çanlar Kimin İçin Çalıyor Yorumları