Oktay Rifat, I. Yeni ve II. Yeni akımının öncü şairlerindendir. Yazar toplumcu, bireyselci anlayışla küçük insanların büyük umutlarını şiirin merkezine oturtmuştur. Günlük konuşma dilinin akıcılığının yanı sıra deyiş ve mecazlardan da faydalanmıştır. Şiirlerinde o dönemde özgürlük ve geçim sıkıntısı yaşayan insanlar yer almıştır. Oktay Rifat, dili sade olmakla beraber kelimelerden yeni imgeler yaratmaya çalışmıştır. İnsanların bilinçaltındaki gerçekliğe yaslanan şiirleri hem toplumsal hem de bireysel olma farkındalığı kazanmıştır. Şiirlerinde toplum ve insan kol kola yürümektedir. Toplum, insanı etkiler dolayısıyla Oktay Rifat’ı da etkilemiştir. Bu durum şiirlerine kaynak oluşturmuş ve şiirlerini insan toplum çerçevesinde yazmıştır. Ona göre şiir; küllerinden yeniden doğan “Phoenix” kuşuna benzer. Şiir düzyazı gibi durağan değildir. Şiirde dans, ahenk vardır. Şiir okundukça çoğalmalıdır. Bu da şairin yarattığı imgelerle sağlanır.
YAŞAYIP ÖLMEK AŞK VE AVARELİK ÜZERİNE ŞİİRLER
1-Vazife
Şair, bu şiirinde toplumdaki aksaklıkları eleştirir. Karınca, ceylan, kumru, Şahin, kırlangıç hayvanlarla çeşitli insan karakterlerini ortaya koymaya çalışmıştır. Karınca, bir işçiye benzetilir. Burada işçi hakkına bir gönderme olduğunu söyleyebilirim. Ceylanın kandırılması, şahinin kırlangıcı avlaması bozuk düzene işarettir. Gücü yeten gücü yeteni kandırmaktadır. Son dörtlükte ise şair bunun sebebini düşünmeyi kendine ödev edinir.
AŞAĞI YUKARI’DAN
2-Sabah Türküsü
Şiirde her gün başlayan bir rutinden bahsedilir. Sabah insanların işe koyulduğu, kuşların uyandığı, ölülerin toprağa kavuştuğu anlatılır. Şiirde uyanmasını söylediği bir dilber vardır. Uyanmak mecaz olarak kullanılmıştır. Anlatılmak istenen insanın yaptığı işin bilincinde olmasıdır.
3-Ağıt
Şiirde eskimek, yaşlanmak anlamında kullanılmıştır. İnsan yaşadıkça eskir, eskidikçe hatırlanması zorlaşır.
ÂŞIK MERDİVENİ’NDEN
4-Güz Türküsü
Şiirde birçok imgelerden yararlanılmıştır. Bu imgeler; “Badem gözlü gemiler, el mavisi, uzun saçlı yel değirmenleri” dir. Şiirdeki çağrışımı arttırarak ahenk kazandırmıştır. Şiirin konusuna baktığımızda şiirde ayrılık, eksiklik, terkedilmişlik hakimdir. Genel olarak sonbahar mevsimini anlattığını söyleyebiliriz.
ELLERİ VAR ÖZGÜRLÜĞÜN’DEN
5-Elleri Var Özgürlüğün
Şiirde özgürlük, emek, yasak, eşitlik, kardeşlik gibi anahtar kavramlar kullanılır. Şiirde bozuk bir düzen ve bu düzene çanak tutan emek hırsızı insanlardan bahsedilir. Şiirin çekirdeğinde toplumsal olaylar varken bir yüzü bireysel sorunlara döner.
6-Homeros İçin
Şiirde Homeros ve onun ete kemiğe bürünmüş evrenselliği anlatılır.
7-Agamemnon
İnsanın tabiatta tüketici olduğu kadar üreticidir. Üreticiliğindeki payına düşen haksızlık bozuk düzenin sonucudur. Şair bu şiirinde insanın tabiat ile olan ilişkisini ve uyumunu sorgular.
8-Az Gelişmiş
Şiirde, toplum ve doğa ilişkisi çerçevesinde aksaklıklardan bahsedilir. Şiirde mecaz ve devamında halk söyleyişinden faydalanılmıştır.
ŞİİRLERDEN
9-Gündüze Geceye Özlem
Şiirde bozuk bir düzen ve bu düzenin hep gitmeyeceği anlatılır. İdealize edilen bir düzen vardır. İşçinin alın terinin karşılığını alabildiği, yeryüzünden gökyüzüne kadar bir düzenin ineceği anlatılır.
10-Bayraklarımı Çektim
Bayrak, özgürlüğü simgeler. Şiirde topluma bir düzenin geldiğini görürüz. Bu düzene şairin idealize ettiği bir kent diyebiliriz.
11-Emine
Şiirin başında Emine ile kuş arasında bir bağlantı kurulur. Kuşlar özgürlüğü simgeleyen hayvanlardır. Kuşlar, Oktay Rifat’ın çoğu şiirlerinde karşılaştığımız bir motiftir. Şair, Emine üzerinden bireysel bir yönden yaklaşırken Emine’nin hayatını şekillendiren şehir ve köy yaşamı anlatılır. Şiirin üslûbuna baktığımızda geçmişe özlem ile yazılmış mecazlarla taçlandırılmıştır.
YENİ ŞİİRLER’DEN
12-Nara Benzerdin
Şair, bu sefer tarihi de işin içine katarak insanın tarih ve doğa ilişkisini anlatır.
13-O Semtler
Semt ve mahalle yaşamı betimlenir ve anlatılır.
14-Yaz Yağmuru
Eskiye duyulan özlem anlatılır.
15-Ve İhtiyar Yalının
Yalının betimlemesi üzerinden geçmişin izleri anlatılır.
16-Fatih'in Resmi
Şair, betimlemeleriyle Fatih Sultan Mehmet hakkındaki görüşünü anlatır.
DEĞERLENDİRME
Oktay Rifat, edebiyatımızda şair kimliğiyle bilinir. Kendisi aynı zamanda roman ve tiyatro yazarıdır. Garip Akımı’nın kurucularından olan Rifat, daha sonra II. Yeni Akımı’na yönelmiştir. Onun şiirlerindeki dili sadedir. Bunun yanı sıra mecaz, deyiş, imgeler onun şiirlerini süsleyen sanatlardır. Elimizdeki bu şiir kitabı, şairin kendi sesinden şiirlerini dinleme imkânı sunmaktadır. Oktay Rifat’ın oğlu Samih Rifat gitarıyla şiirlere eşlik ederek benzersiz bir şölen yaratır. Şiirler kalın.
Yazan: B. Öğretmen
Bayraklarımı Çektim Soruları ve Cevapları
Bayraklarımı Çektim kimin eseri?
Oktay Rifat
Bayraklarımı Çektim türü nedir?
Şiir
Bayraklarımı Çektim kaç sayfa?
76
Bayraklarımı Çektim Yorumları
arkadaş tavsiyesi üzerine aldım daha önce hiç oktay rıfat ismini duymamıştım içinde güzel şiirler var
21-10-2021 16:18
yel değirmenleri ve eskiye özlem şiirleri çok güzeldi aşk ve avarelik üzerine şiirleri de okumaya değer