Şevket Süreyya Aydemir’in Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatını tarafsız bir şekilde ele aldığı biyografi kitabı Tek Adam okurlara mükemmel bir eser sunuyor. Tek Adam toplamda üç kitaptan oluşuyor. Serinin 1. Cildi 1963 yılında yayınlandı. Daha sonra cilt 2 ve cilt 3 sırası ile 1964 ve 1965 yıllarında yayınlandı.
Tek Adam Cilt 1 kitabında Atatürk’ün doğum yılı olan 1881 yılından 1919 yılına kadar olan süreç anlatılıyor. Tek Adam Cilt 2 kitabında ise 1919 ile 1922 yılları arasında yaşanan Kurtuluş Savaşı dönemi ele alınıyor. Serinin son kitabı olan Tek Adam Cilt 3 kitabında ise 1922’den Atatürk’ün ölümüne kadar, 1938’e kadar olan dönem anlatılıyor.
Şevket Süreyya Aydemir Tek Adam kitabı ile şimdiye kadar sunulmuş en kapsamlı ve detaylı Atatürk Biyografisini sunuyor. Biyografi kitabı olmasının yanında içerdiği konular ile tarihi bir inceleme kitabı olarak da kabul ediliyor.
Tek Adam Cilt 1: Birinci kitap Mustafa’nın doğumu ile başlıyor. Ali Rıza Efendi ve Zübeyde Hanım çocuk sahibi olma konusunda pek şanslı sayılmazlardı. Üç çocukları da ölmüştü. Bu yüzden Mustafa’nın doğumu onlar için Allah’ın bir lütfuydu. Mustafa’nın kesin doğum tarihi halen bilinmemektedir. Genel olarak 1881 yılı kabul edilse de bazı kaynaklar da 1880 olduğu da iddia edilmiştir.
Ali Rıza Efendi tüccarlık yaparak geçimini sağlıyordu fakat Rum eşkıyalar yüzünden çok sıkıntılı bir dönem yaşıyordu. Bu onun sağlığı direk olarak etkiledi ve Mustafa daha 7 yaşında iken hayata veda etti. Ali Rıza Efendi’nin bu erken ölümü Mustafa’nın erken olgunlaşmasını sağladı. Artık annesi ile ilgilenmesi gereken kişi oydu.
Mustafa eğitim hayatına Şemsi Efendi okulunda başladı. Babasının ölümü ile eğitim hayatında da sorunlar yaşamaya başladı. Babasının ölümü sonrası okuldan ayrılmak zorunda kaldı. Eğitim alabilmesi için Mülkiye Rüştiyesine başladı fakat onun hayalinde Askeri Rüştiyeye gitmek vardı. Bunun üzerine annesinin ısrarına rağmen okuldan ayrıldı ve Askeri Rüştiyeye başladı.
Askeri Rüştiye ile birlikte Mustafa’nın adında da bir değişme oldu. Matematik öğretmeni Mustafa efendi isimleri aynı olduğu için Mustafa’ya bir de Kemal ismini verdi. O artık Mustafa Kemal’di.
Mustafa Kemal Askeri Rüştiyedeki başarısından sonra eğitimini tamamlamak için İstanbul’a Harbiye’li olmaya geldi. Fakat Harbiyenin durumu içler acısıydı ve öğrencilerin bilgiye ulaşması çok zordu. Bu Mustafa Kemal’e zorlukların üstesinden gelme konusunda iyi bir tecrübe oluyordu.
Mustafa Kemal 1902 yılında Harbiye’yi bitirdi ve Teğmen oldu. Teğmen olduktan sonra eğitime devam eden Mustafa Kemal diğer taraftan siyaset ile de ilgilenmeye başladı. 1905 yılında siyaset ile olan ilgisi yüzünden Suriye’ye göreve gönderildi. Fakat Mustafa Kemal burada da rahat durmadı ve Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu. Fakat Mustafa Suriye’de kalarak memlekete faydalı olamayacağını biliyordu. Bunun üzerine kaçarak Selanik’in yolunu tuttu. Burada İttihat ve Terakki cemiyeti ile tanıştı.
Mustafa Kemal İttihat ve Terakki Cemiyeti içinde de pek umduğunu bulamadı. Görüşleri baştakilerden farklıydı ve bu yüzden sivrilmesi pek mümkün olmadı. Subayların hem ordu içinde hem de siyaset içinde aktif olmalarını uygun bulmuyor, bunu her seferinde dile getiriyordu. Tabi bu onun tekrardan sürgüne gönderilmesine neden oldu. Mustafa Kemal bu kez kendini Trablus’da buldu.
Bu sürgün Mustafa Kemal’in sivrilebilmesi için mükemmel bir fırsata dönüştü. Sorunlu olan Trablus cephelerindeki başarısı sayesinde sivrilmeyi başarmıştı. Artık tanınan biriydi ve İstanbul’a görü dönmüştü.
Bu sırada patlak veren Balkan harbi ve Birinci Dünya Savaşı Mustafa Kemal için de yeni bir başlangıç oldu. Mustafa Kemal ilk savaşını Çanakkale’de verdi ve Çanakkale Destanına imza attı. Artık o herkesin tanıdığı bir komutan haline gelmişti fakat İstanbul’da sözünü geçirmekte zorlanıyordu.
Mustafa Kemal ardından Diyarbakır’a gitti. Burada Tuğgeneral rütbesini aldı. Burada gösterdiği başarılar ile Rus ordusunu geri püskürtmeyi başardı. Mondros Antlaşmasının imzalanması ile birlikte İstanbul’a döndü. Bu Mustafa Kemal için asıl yol ayrımı oldu. İstanbul’a geldiğinde düşman gemilerini İstanbul semalarında görünce kararını vermişti.
Mustafa Kemal çareler ararken eline mükemmel bir fırsat geçti. Samsun’a Türkler ile Rumlar arasında sorun vardı ve acil olarak çözülmesi gerekiyordu. Bunun üzerine 16 Mayıs 1919 tarihinde Mustafa Kemal Samsun’a hareket etti. 19 Mayıs 1919 tarihinde de Samsun’a ayak bastı.
Tek Adam Cilt 2: Serinin ikinci kitabı Mustafa Kemal’in 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basması ile başlıyor. Mustafa Kemal’in amacı Türkler ile Rumlar arasındaki sorunu çözmek değil, Türkleri savaşı kazanabileceğine ikna etmekti. Bunun için Samsun, Havsa ve Amasya’da önemli görüşmeler yaptı. Ardından Erzurum’a gerçek anlamda mücadelenin başlangıcına imza attı. Ardından Sivas’a geçmiş, bildiriler yayınlamaya başlamış, milli mücadelenin öneminden bahsetmiştir. Mustafa Kemal’in söylemleri Anadolu halkı tarafından kabul görmüş, kurtuluş için bir umut olmuştur. Böylece Mustafa Kemal Ankara’ya bir coşku ile varmıştır.
Mustafa Kemal’in ilk işi egemenliği millete vermek oldu. Türkiye Büyük Millet Meclisini açmış, Anadolu’nun her köşesinden gelen milletin temsilcileri ile kurtuluş savaşını başlatmıştı. Artık İstanbul Hükümetini tanımıyorlardı ve onların yapacakları hiçbir anlaşmaya da onay vermeyeceklerdi.
Milli Mücadelenin siyasi tarafı tamamlandıktan sonra sıra savaş meydanlarına gelmişti. İngilizler Yunan ordusu araç olarak kullanıyor ve Ankara’nın üzerine gönderiyorlardı. 1. Ve 2. İnönü Muharebeleri ile ilk zaferler kazanılmış, Sakarya Muharebesi Yunan Ordusunun sonunun başlangıcı olmuştur. Bu zafer ile artık duramayacağını biliyordu ve ordusuna o ünlü sözü söylemişti. “Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri”. Bununla birlikte Yunan ordusu tamamen bozguna uğratılmış ve İzmir tekrar ele geçirilmişti.
Tek Adam Cilt 3: Kurtuluş Savaşının kazanılması ile birlikte asıl mücadele de başlamış oluyordu. Savaş meydanlarında kazanılan zafer artık masa başında da kazanılması gerekiyordu. Savaş sonrası bitkin olan yeni bir toplum için bu pek de kolay bir şey değildi. Fakat Mustafa Kemal’in savaş meydanlarındaki başarısı burada da devam edecekti.
Mustafa Kemal verdiği ilk sözlerden bir tanesi olan egemenliği kayıtsız şartsız halka vermenin önündeki en büyük engel olan saltanatı ve halifeliği kaldırdı. Böylece İstanbul Hükümeti tamamen ortadan kalmış oldu. Lozan Anlaşması ile de batı dünyasına Osmanlı olarak değil Türkiye Cumhuriyeti olarak kendini kabul ettirdi.
Mustafa Kemal’in halifeliği kaldırması Anadolu’da Şeyh Sait İsyanı gibi bazı ayaklanmalara neden oldu. Bunların bastırılması fazla uzun sürmedi ve İstiklal Mahkemeleri kuruldu. Bununla birlikte Laiklik ilkesi de açık olarak yeni devletin temelini oluşturdu.
Mustafa Kemal’in bir sonraki adımı inkılaplardı. Modernleşmek için yapılan inkılaplar da bazı kesimlerde rahatsızlık yarattı. Öyle ki Mustafa Kemal’e suikast girişiminde bulundular fakat başarısız oldular.
Mustafa Kemal inkılaplar konusunda kararlıydı. Yeni alfabe kabul edildi, Türk Dil Kurumu kuruldu ve okur yazar sayısında artışa geçildi. Devletçilik ilkesi ile ekonomik kalkınmalar gerçekleştirildi.
Mustafa Kemal Cumhuriyetin kurulması ile tüm hayatını inkılaplara ayırdı ve her seferinde bazı kesimler ile uğraşmak zorunda kaldı. Sonunda bu sağlığına yansıdı ve karaciğer yetersizliği nedeni ile hayata veda etti.
Tek Adam Soruları ve Cevapları
Tek Adam kimin eseri?
Şevket Süreyya Aydemir
Tek Adam türü nedir?
Biyografi
Tek Adam kaç sayfa?
382
Tek Adam Yorumları
atatürkün hayatını çok detaylı ve kusursuz bir şekilde anlatmış çok beğendim
13-12-2016 20:44
ilk kez bu kadar ayrıntılı okudum yine hayran kaldım atam bir tane
18-12-2016 12:09
tek kelimeyle mükemmel anlatılmış
22-03-2017 15:03
ataturk un adını anarken bıle aglıyorum ...okudugum butun yasınlerde , butun dualarda o ve sılah arkadasları vardır ...... bu sevgi bitmez ... asla bitmez .... onu anlatan kıtapları okuyorum ...okumaya devam edecegım ....
29-08-2017 15:38
tek adam kimin eseri acaba yazar hakkında daha fazla bilgi verebilir misiniz?
31-05-2019 17:23
inanmıyorum yaa "tek adam kimin eseri" diye sormuş biri yuh diyorum kitabın üzerinde yazıyor burada yazar diye belirtilmiş zaten bu kadar mı körsünüz yaa anladık tek adam kitabını okumuyorsunuz da kitabın kapağını da mı okumuyorsunuz bu nasıl bir zihniyettir
05-10-2019 15:50
tek adam kimin eseri arkadaşlar şevket süreyya aydemir hakkında tek paragraflık bir bilgi verebilir misiniz
10-12-2019 10:36
şevket süreyya aydemirin mükemmel eser ders kitabı olabilecek nitelikte