Yazar Mary Wollstonecraft Shelley kimdir? Öncelikle olarak kitabı daha iyi anlayabilmek açısından bu soruyu cevaplayarak başlamamız gerektiğini düşünüyorum. Çünkü her şeyin başlangıcını anlamlandırabilmek için bu çok önemli. Özellikle sanatında ya da karakterlerinde babası filozof William Godwin ve eşi Percy Bysshe Shelley ‘nin izleri görülmekte.
1797 Londra doğumludur. Ailenin tek kızıdır. Annesi doğumundan kısa bir süre sonra ölen Mary babası ve babasının ikinci eşi tarafından büyütülmüştür. Çocukluğu hem eğitimli bir aileden gelmesi hem de kendisinin merakı neticesinde okuyarak, hikayeler yazarak geçmiştir. Ünlü filozoflar, yazarlar ve şairlerden alıntılar yapması Mathilda’ da en güzel örnektir. Mary 1814 yılında daha 17 yaşındayken evli adam olan Percy ‘e aşık olur. Babası tarafından onay verilemeyen bu ilişkiden vazgeçmeyen aşıklar birlikte kaçarlar. Bir süre kaçak hayat süren ikili 1816 da Percy ‘nin eşinin intiharı sonrası evlenirler. Birkaç doğum yapan Mary ‘nin çocukları ne yazık ki kısa bir süre sonra hayata veda ederler. Yaşama tutunan tek çocukları Percy Florence olur. Mary’nin eşi Percy 1823 ‘te bir tekne kazası sonucu hayatını kaybeder. Mary 1851 yılındaki ölümüne kadar yazarlığına devam eder. Ve edebiyat tarihinde büyük ses getiren, dönemindeki en genç gotik yazar özelliğine sahip olan Mary Frankestein ‘nın da yaratıcısıdır.
Yazılışından 140 yıl sonra basıla, gotik edebiyatında büyük yankı uyandıran bu novella, ilk kez İthaki yayıncılık tarafından 2018 yılında Türkçeye çevrilerek edebiyatımızdaki yerini almıştır. Baş karakterimiz olan Mathilda tıpkı Mary gibi doğumundan kısa süre sonra annesini kaybetmiştir. Ve Mathilda 16 yaşına kadar halasının himayesinde büyümüştür. Tıpkı annesi gibi akıllı, naif ve güzel bir kızdır. Babası büyük bir aşka bağlı olduğu eşini kaybetmenin vermiş olduğu acı ve keder nedeniyle herkesten ve her şeyden uzaklaşmıştır. Arada mektuplaşmaları olsa da Mathilda hiç görmemiş olmasına rağmen babasına büyük bir hayranlık ve sevgi beslemektedir. Halasının ölümü üzerine baba kız birlikte yaşamaya başlarlar. Her şey mükemmel gitmektedir. Baba kız yürüyüşe gitmekte, her konuda konuşabilmektedir. Bir gün komşuları olan genç bir çocuğun kızına ilgisini fark eden baba sinirlenmiş ve çocuğu kovmuştur. Mathilda bir daha çocuğu görmemiştir. Bu olayın üzerine babasının Mathilda’ya olan hisleri artık gün yüzüne çıkmaya başlar. Babası Mathilda’dan uzaklaşamaya ve ona karşı tavır almaya başlayınca Mathilda buna anlam veremez, çok üzülür ve sürekli kendini sorgulamaya başlar. En sonunda cesaretini toplayarak babasıyla konuşmaya karar verir. Bir gün ormanda bir ağacın altında babası otururken yanına giden Mathilda bu yüzleşme sonucunda babasının kendisine duyduğu aşkı öğrenir. O saatten sonra Mathilda ‘nın hayatı eskisi gibi olmayacaktır. Kendisini odasına hapseder ve babasından kaçar hale gelir. En sonunda bir mektup yazarak evden ayrılmayı düşündüğünde evdeki hizmetkarlarından biri babasından kendisine bir getirir . Babası evi terk etmiştir. Gece rüyasında babasının bir uçurum kenarında intihar ettiğini gören Mathilda hemen yola düşer ve babasını aramaya başlar . Fakat yetişemez ve babasının öldüğünü öğrenir. Büyük bir bunalım yaşayan Mathilda herkesten ve her şeyden uzakta kendini bir nevi rahibeler gibi invizaya çeker. Uzun bir inzivai hayatın ardından Woodwille adlı gençle tanışan Mathilda geçmişi ardında bırakamaz ve yalnız başına hayata gözlerini yuvar.
Kitabın 12. Son bölümünden sonra ise ek olarak Hayaller Alemi adlı kısım yer almaktadır. Hayaller alemi aslında Mathilda’nın taslağı denebilir. Bu kısım daha sonra genişletilip düzeltilerek Mathilda yayınlanır.
KİŞİSEL DEĞERLENDİRME:
Kitap alışılmışın dışında o dönemde hem genç bir kadın tarafından ele alınması hem de ensest ilişkiyi konu edinmesi açısından döneminde oldukça ses getirmiştir. İlk başta ensest ilişki tereddüt yaratsa da aslında olayında naif bir şekilde insan da kötü tesir yaratmadan üstü kapalı şekilde anlatılması aslında kitabı okunur kılmakta. Okurken bende ilk olarak ensest ilişki anlamında Türk edebiyatındaki Aşk – ı Memnu aklıma geldi. Bizlerde de eleştiri toplamasına rağmen toplumun yozlaşmış bir gerçeği olarak konu edinmiştir. Yakın zaman edebiyatında da Zülfü Livaneli ve Elif Şafak ta bu konunun oldukça etkili bir şekilde işlendiği görülür. Bazı yerlede Mary Shelley ‘nin abartılı geldiği hissedilse de yazarın içtenliği ve samimiyeti bunu edebi bir zevke dönüştürmekte okuyucu için. Genel anlamda ben severek okudum. Keşke bu kadar geç Türkçe ye çevrilmeseydi. Son olarak Mary Shelley ‘i daha yakından tanımak isterseniz hayatını konu edinen Mary Shelley filmine de bir göz atın derim.
Mathilda Soruları ve Cevapları
Mathilda kimin eseri?
Mary Shelley
Mathilda türü nedir?
Yabancı Romanlar
Mathilda kaç sayfa?
128
Mathilda Yorumları
kitap beklentimin altında kaldı merak ettiğim yazarlardan bir tanesiydi
04-07-2020 15:00
frankenstein'ı harikadır ama kesinlikle
04-07-2020 17:39
mathilda hangi kitap karakteri diye soru vardı da kitabın adı mı aynı?