Görünmez Canavarlar

Görünmez Canavarlar - Chuck Palahniuk

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.6)	Editör (9)
Kitapevi (8)	Sosyal Medya

Görünmez Canavarlar Özet

Yeraltı edebiyatının önemli temsilcilerinden Chuck Palahniuk tarafından yazılmış olan Görünmez Canavarlar adlı kitaptan bahsedeceğim. Aslında kitap demek beni karakterlerle olsun olaylarla olsun adeta büyülemiş olan bu esere hakaretmiş gibi geliyor. Kitap hakkındaki düşüncelerime geçmeden, fazla detaya girmeyerek konusundan bahsetmek istiyorum.

Genç bir manken olan Shannon, mutlu olmak adına her şeye sahiptir: yakışıklı bir erkek arkadaş binlerce hayran, parlak bir kariyer, yakın bir dost, ve büyüleyici bir güzellik. Ancak arabayla yolculuk yaparken camından içeri giren mermi yüzünden sahip olduğu her şeyi kaybeder ve görünmez bir canavara dönüşür. Tedavi için yattığı hastanede kadın olmak için ameliyat olmaya hazırlanan transseksüel Brandy Alexander ile tanışır. Daha sonrasında Shannon, Kraliçe Brandy ile beraber kendisini en yakın dostu ile aldatan nişanlısı Manus'tan intikam almak için yola çıkar.

Şu ana kadar anlattıklarım arka kapağını okuyunca da kolayca anlayabileceğiniz basit bir çıkarım. Konusunu ilk okuyunca basit bulmuştum. Kitabın ince olması da ne anlatabilir ki diye düşünmeme neden oldu. Ama başladığım an da ne kadar yanıldığımı anladım. Her ne kadar kurgusu çirkinliği yüzünden toplumdan dışlanan ve intikam peşinde olan bir kadını anlatıyor gibi olsa da bu kadar basit değil. Kitapta güzellik algısı başta olmak üzere toplumdaki bütün yanlışlar eleştiriliyor. Yazar yanlış kurulan ilişkileri, aile arasındaki iletişimi, insanın kendisi ile olan iletişimi ve çelişkisini çarpıcı ifadelerle tanımlıyor. Bununla birlikte günümüzde güzelliğin ön planda olması ve her şeyin görüntüden ibaret olmasına değiniliyor. Estetik, birbirinin aynısı insanlar, sahtekarlar, baskıcı ebeveynler ve kaybettiğimiz gerçeklik. Buraya bu konu hakkında güzel bir alıntı eklemek istiyorum.

"Nasıl bir arabanın görünüşünden sorumlu değilsen, kendi görünüşünden de sorumlu olmadığını bilmen yardımcı olur. Sen de en az bir araba kadar ürünsün. Bir ürünün, ürününün, ürünü. Arabaları dizayn eden adamlar da birer ürün. Senin ailen bir ürün. Onların ailesi de birer üründü. Öğretmenlerin, ürün. Kilisedeki papaz, başka bir ürün." diyor Brandy.

Kitap hakkında bahsetmek istediğim bir diğer şey de hepimizin belli bir kalıpta bulunduğumuzdan bahsetmesi. Aslında istediğimizi düşündüğümüz her şeyi o şekilde eğitildiğimiz için istediğimizi düşünüyor. Mesela kız çocukları Barbie bebeklerle oynamak isterler çünkü doğdukları andan itibaren onlara öğretilen şeyler bunlardır. Büyüdükleri zaman onlarla oynamak yetmez onlardan biri olmak isterler. Sıfır beden olabilmek adına ölüme kadar giden yollara başvururlar. Daracık ve kısa elbiselere binlerce lira para harcarlar. Günlerinin çoğunu makyaj yaparak geçirirler ve bunları toplum da biraz olsun kabul görülmek için yaparlar.

Erkekler sırf bu kadınları etkilemek için daha fazla para kazanmak ve güçlü olmak için çabalarlar. Bütün hepimiz bu saçma sistemin parçasıyız. Öyle ya da böyle toplum standartlarına uymaya çabalıyoruz. Kendi hakkımızda düşüncelerimizden önce başkalarının bizim hakkımızdaki düşüncelerini önemsiyoruz. Sırf "havalı" görünmek için aylarca kredi ödeyip marka telefon alıyoruz. Her ay gereksiz yere mobilya yeniliyor, marka kıyafetlere yüzlerce lira harcıyoruz. Artık ihtiyaçlarımız için değil gösteriş için harcama yapıyoruz. Biraz konudan uzaklaştım ve daha da kopmadan bir alıntıyla bu konuya son vermek istiyorum.

"Öylesine kısılıp kalmışız ki, hayal ettiğimiz her kaçış yolu, bu tuzağın başka bir parçası. İstediğimiz her şeyi, istemeye eğitildiğimiz için istiyoruz."

Biraz da karakterlerimizden bahsetmek istiyorum. Baş karakterimiz Shannon'un yaşadığı olay her ne kadar bir trajedi gibi görünse de aslında bunu yapan, yüzünü parçalayan silahı ateşleyen kişinin kendisi olması, trajediden çok bir kurtuluş gibi görünüyor. Yıllarca toplum tarafından kendine dayatılan her şeyden kurtuluyor ve kelepçelerini kırıyor. Her ne kadar kitapta açıkça anlatılmamış olsa da baş karakterin bunu yapmasının bir diğer nedenin de ailesinin ona karşı ilgisizliği olduğunu düşünüyorum. Shannon'un abisi- daha sonrasında onun hakkında şok edici bir gerçeği öğreneceğimiz abisi- sprey kutusunun yüzünde patlamasından dolayı yüzünü kaybeder ve olay soruşturması sırasında bir dedektiften -dedektif hakkında şok edici şeyler bizi bekliyor-

Belsoğuklu kapıp evden kovulur. Bu olayın birkaç ay sonrasında ailesine gelen isimsiz bir telefondan, homofobik bireyler neşeli bir şekilde abisinin öldüğünü söyler. Ailesi geriye kalan tek çocuklarına sevgiyle bağlanmak yerine ölen oğullarını yaşatmaya çalışır. Ben bu olayın sonucunda yapılmış bir eylem olduğunu düşünüyorum. Ölmüş olmasına rağmen bütün ilginin hala onda olması ve ailesinin ona ilgi göstermemesine karşılık bir tepki.

Manus karakteri kitapta birçok kişi olarak karşımıza çıkıyor. Seth, Shannon'un nişanlısı ve Shannon' un abisinin belsoğukluğu kaptığı dedektif. Tabi ki Brandy ve Shnnon'la beraber çıkacakları yolculukta, gittikleri her şehirde, başka bir isim kullanıyor. Bu karakter hakkında pek fazla gözlem yapamadım ve pek bir düşüncem yok ne yazık ki.

Bir diğer bahsedeceğim kişi Alexander Brandy. Diğer bir deyişle Shannon' un abisi. İlk duyduğum zaman şok geçirdiğim bir gerçekti bu. Alexander evden kovulduğu zaman tanıştığı 3 transseksüel bireyin yardımlarıyla kız kardeşine benzemek için çabalar. Bu karakter hakkında diyeceğim şeyler ilk olarak Shannon'la çok benzedikleri olacak. Alexander olduğu kişiden, sıradan olmaktan bıktığı için ilk önce yüzünü yakıyor ve ardından cinsiyet değiştiriyor.

Kitabın dili ve anlatımına geçmeden önce buraya Alexder'dan bir alıntı eklemek istiyorum.

"Normal değilim ama gay de değilim, biseksüel değilim. Etiketlerin dışında bir şey istiyorum. Tüm hayatımın tek bir kelimeyle anlatılabilmesini istemiyorum. Bir hikâyeden ibaret olmasını. Bilinmeyen bir şey bulmak istiyorum, haritada olmayan bir yer gibi. Gerçek bir macera istiyorum.”

Kitabın yazılışı hakkında da bir şeyler anlatıp yazımı bitirmek istiyorum. Dili sade ve kullanılan cümleler mantıklıydı. Kitabın içinde çok güzel aforizmalar vardı. Kitabın sonunun en başında bulunması ve sürekli olarak geçmişle gelecek arasında anılar anlatması kafamı karıştırdı. Betimlemeler çoğunlukla azdı ve anlatım yüzeyseldi. Ama karakterler ve olay döngüsü sayesinde bu pek göze batmıyordu. Kitap hakkında söyleyeceklerim bu kadar. Birkaç alıntı ekleyerek yazımı bitirmek istiyorum.

"Anlattığın şeyin sadece bir hikaye olduğunu anlayacaksın. Ve aynı şeyleri bir daha yaşamayacağını. Anlattığın hikayenin sadece kelimelerden ibaret olduğunun farkına vardığında, geçmişini bir kağıt gibi buruşturup çöpe atabildiğinde işte o zaman senin kim olduğuna karar vereceğiz."

"Sakin ol," diyor Brandy, "her ne düşünüyorsan, onları milyonlarca başka insan da düşünüyor. Her ne yapıyorsan, onlar da yapıyor ve hiçbiriniz sorumlu değilsiniz. Çünkü hepimiz ortaklaşa bir çabadan ibaretiz."

"Ne kadar dikkatli olursanız olun hep bir şeyleri kaçırmış gibi hissedeceksiniz - sizi derinden etkileyen, tamamını tecrübe edemediğinizi söyleyen o berbat his. Dikkat kesilmeniz gereken dakikaları hızla geçmenizin yarattığı o zavallı duygu hep kalbinizde olacak...
Yani o hisse alışsanız iyi olur. Günün birinde tüm yaşamınız bu histen ibaret olacak çünkü..."

"Ancak ve ancak bu gezegeni yiyip bitirdikten sonra Tanrı bize yenisini verecek. Yarattıklarımızdan çok ettiklerimizle hatırlanacağız."

"Doğumunuz, hayatınız boyunca düzeltmeye çalışacağınız bir hatadır. "

"Gelecek ne zaman bir vaat olmaktan çıkıp tehdite dönüştü?"

Yazan: Zerda Nur Zeybek

Görünmez Canavarlar Soruları ve Cevapları

Görünmez Canavarlar Yorumları