Günümüz dünyasının en değerli yazarlarından bir tanesi olan Reha Çamuroğlu Son Yeniçeri kitabı ile hem okurlara mükemmel bir hikaye sunuyor hem de Osmanlı İmparatorluğunun hem yükselmesinde hem de gerilemesinde büyük pay sahibi olan yeniçerilerin tarihteki yerlerini anlatıyor.
Osmanlı İmparatorluğunun ordusu sayılan ve düşmanların korkulu rüyası olan yeniçeriler özellikle Kanuni Sultan Süleyman döneminde en modern ordulardan bir tanesiydi. Bunun başlıca nedeni yeniçerilerin eğitimli kişilerden oluşması ve katı kurallar ile düzenin sağlanmasıydı. Yeniçerilerin ailelerini yetim bırakma korkusu yaşamamaları için evlenmeleri yasaktı. Dahası askerlik dışında ek iş yapmaları yasaktı. Böylece günlük hayatlarında tamamen savaş tekniklerini ve yeteneklerini geliştirmeye harcıyorlardı.
Kanunu Sultan Süleyman’dan sonraki dönemde yeniçerilerin gelişi bir anlamda durdu. Tahta geçen padişahlar hem bütçe kısıntıları nedeni ile hem de yeniçerileri hoş tutmak amacı ile kurallarda bizi değişiklikler yapmaya başladı. Evlilik yasağı kaldırıldı ve yeniçeriler savaşlarda ailesini geri bırakma korkusu yaşamaya başladılar. Dahası günlük hayatlarında ailelerinin bakımı ile uğraşıyorlar, kendilerini geliştiremiyorlardı. Aile kurmaları nedeni ile de geçim sorunu yaşamaya başladılar. Bunun üzerine ek iş yapmaları yasağı da kaldırıldı ve yeniçeriler artık ek işler ile uğraşıyorlar, sadece sefer döneminde askerliğe geri dönüş yapıyorlardı.
Yeniçerilerin gelişimindeki durma bununla da sınırlı kalmadı. Daha önce eğitim sınırı olan yeniçeri alımında daha ucuza kaçabilmek için eğitimsiz, işsiz güçsüz kişiler yeniçeri yapılmaya başlandı. Bu da savaş sanatını öğrenmelerini oldukça zor hale getirdi. Düşman orduları kendilerini geliştirirken Yeniçeriler gelişemez hale gelmişti.
Osmanlı Padişahları yeniçerilerin durumunu görüyor fakat kontrolleri çok zor olduğu için gerekli adımları atamıyorlardı. İlk adımı atan 2. Osman bir isyan ile öldürülmüş ve tahttan indirilmişti. Bu yeniçerilerin padişaha net bir mesajıydı. Bu yeniçeriler içindeki disiplinin daha da bozulmasına neden olmuştu. Sefere çıkmak istemeyen yeniçeriler büyük sorunlara ortaya çıkartıyor, savaşların kaybedilmesini neden oluyorlardı.
Reha Çamuroğlu’nun Son Yeniçeri romanı yeniçerilerin neden oldukları sorunlara 18. Yüzyılda geçen hikaye ile anlatıyor. Bunu yeniçeriler içinde yer alan bir yeniçerinin bakış açısı ile yapıyor ve bir anlamda okurlara yeniçerilerin sona erişini yine bir yeniçerinin gözünden anlatıyor.
Osmanlı İmparatorluğu 18. Yüzyılında Osmanlının Hotin kalesine düzenlediği seferde Petru adındaki bir Rus genç esir alınır. Petru sefer sonrası İstanbul’a getirilir ve yeniçeri ağalarından bir tanesi olan Arif ağanın yanına verilir. Arif ağaya hizmet ederken Müslümanlığı seçen Petro’ya Abdullah adı verilir. Müslüman olması ile de yeniçeri olarak göreve başlar.
Fransız İhtilali ile Osmanlı daha zor bir döneme girer. Azınlıklarda başlayan ayaklanmaları bastırmak için Osmanlının elinde bir tek düzensiz yeniçeriler vardır. Sürekli sorun çıkartan yeniçerilerin yerine Sultan 3. Selim Nizami Cedid adında bir ordu kurmak ister. Buradaki ilk amaç İstanbul’u korumaktır fakat yeniçeriler buna inanmaz ve huzursuzluk çıkartırlar.
Çıkan ayaklanmaları bastırmak için sefere çıkıldığında huzursuz olan yeniçerilerin bir kısmı sefere çıkmayı kabul etmiyor ve bu da ayaklanmaların bastırılmasında başarısız olunmasına neden oluyordu. Abdullah yaşananlara bire bir şahit oluyordu. Çıkan isyanları bastırmak için Mısır’dan bir ordu getirilir. Yeniçerilerin eğitimini de üstlenen bu ordu ile yeniçeriler arasında anlaşmazlık yaşanır. Tarihler 15 Haziran 1826’yı gösterdiğinde ise yeniçerilerin sonunu getiren olaylar yaşanır.
Memiş Başçavuş Mısırlı talim hocası ile bir tartışma yaşar ve tartışma sonucunda hocasını öldürür. Bunun üzerine iki ordu arasında çatışma çıkar. Tüm yeniçeriler ayaklanmak üzere toplanırlar fakat Sekbanı Cedid askerleri hem eğitimli hem de topçu desteğine sahiptirler. Yeniçerilere çok büyük kayıplar verirler ve yeniçeriler dağılmak zorunda kalır. Fakat bunu yeniçerileri tamamen ortadan kaldırmak için fırsat bilen Sultan 2. Mahmut Belgrad ormanına kaçan yeniçerilerin hepsinin öldürülmesi emrini verir. Bunun üzerine Belgrad ormanı ateşe verilir ve geri kalan tüm yeniçerilerin ölmesi sağlanır. Bunların içinde son yeniçeri olarak adlandırılan Abdullah da yer alır.
Son Yeniçeri hem tarihe ilgi duyanlar hem de savaş romanlarını sevenler için mükemmel bir eser. Yeniçeri Abdullah’ın gözünden yeniçerilerin son dönemlerinde yaşananlar mükemmel bir kurgu ile anlatılıyor ve okurların o dönemde yaşananları bire bir yaşamaları sağlanıyor.
Son Yeniçeri Soruları ve Cevapları
Son Yeniçeri kimin eseri?
Reha Çamuroğlu
Son Yeniçeri türü nedir?
Yerli Romanlar, Tarihi, Politika
Son Yeniçeri kaç sayfa?
436
Son Yeniçeri Yorumları
hikaye çok güzel anlatılmış keşke ders kitapları da böyle olsa merak ederek öğretiyor resmen
20-04-2017 20:40
sürükleyici ve bilgilendirici bir roman
22-05-2017 19:20
okuduğuma pişman olduğum kitaplardan bir tanesi özet ödevi olmasa okumazdım zorla okumayacaklara da okumalarını tavsiye etmem
21-05-2019 22:07
yeniçeriler romanını okumuştum merak edip bunu da okudum güzel bir anlatımı var başarılı buldum
14-03-2022 20:04
yeniçeriler romanı özetini arıyorum sayfanızda bulamadım