Roman ABD’nin Ohio eyaletinde geçmektedir. Tatlı Yuva denilen bir çiftlikte Baby Suggs, oğlu Halle ve gelini Sethe ile birlikte köle olarak yaşamını sürdürmektedir. Halle, annesinin köle olarak çalışmasına dayanamamaktadır ve anlayışlı bir adam olan sahipleriyle ömür boyu ücretsiz çalışma karşılığında annesini serbest bırakmasını kabul ettirmiştir. Baby Suggs, özgür Afro-Amerikan’ların yaşadığı yer olan 124’e gider. Eski sahiplerinin ölmesiyle çiftliği gelen oğulları Halle’ye Sethe’ye ve çocuklarını hayatı dar etmeye başlamıştır. Küçük çocuklarının satılacağını öğrenen Sethe ve Halle kaçma planı yapmıştır. Sethe, büyük kızı Sevilen ve iki erkek çocuğunu Baby Suggs’ın yanına yollamıştır. Sethe, bir de küçük kızı Denver’a hamiledir. Halle, Sethe ve diğer köleler için de kaçma vakti gelmişti. Sethe, Halle’yi beklemesine rağmen Halle buluşma noktasına gelmemiştir. Yakalanmaları an meselesi olunca Sethe, Halle’yi geride bırakıp gitmek zorunda kalmıştır. İçinde Halle’nin de çıkıp geleceğine olan güçlü inancı hiç sönmese de Halle bir daha asla geri dönmeyecektir.
Sethe, karnı burnunda bir halde çocukları için çıktığı bu yolculukta binbir türlü zorluklar yaşamış ve yolda kızı Denver’ı doğurmuştur. Beyaz bir kadının yardımlarıyla toparlanmış yaralarını sarmış ve 124’e ulaşmayı başarmıştır. Artık Sethe ve çocuklarını özgür bir yaşam beklemektedir. Ta ki Baby Suggs’ın torunları ve bitanecik gelininin aralarına katılması şerefine düzenlediği o şaşalı yemeğe kadar. O büyük yemeğin ertesi günü öğretmen şapkasıyla uzaktan görünür. Kendine ait olan köleleri almaya gelmiştir. Sethe, öğretmeni durdurmak için korkunç bir çare bulur. Canından çok sevdiği kızı Sevilen’in boynunu keser, geçirdiği korku ve cinnetin etkisiyle Sethe, bütün hayatlarını değiştirecek bir hata yapmıştır. Kanlar içindeki bebeği yaşıyormuşçasına göğsüne bastırır.
124’te zaman çok hızlı geçmiştir. Herkesin çok sevdiği bilge kadın o korkunç olayın ardından adeta ölümü çağırıp ruhunu teslim etmeyi beklemiştir. Baby Suggs’ın ölümünün ardından Sethe’nin cezası biter ve 124’te bir lokantada iş bulur. Kızı Denver ile birlikte bir yaşam kurmaya çalışırlar. Kızının boğazını keserek öldüren Sethe ile 124’te kimse konuşmaz hatta kızı Denver bile kendi annesinden korkmakta ve o kötü ruhun annesini bir gün tekrar ele geçirip kendisine de aynı şeyleri yaptıracağını düşünmektedir. Mutlu Yuva’dan tanıdıkları Paul D. 124’e gelmiştir ve Sethe’nin yanına yerleşmiştir. Yıllar sonra tekrar bir erkek tarafından sevilmenin büyüsüne kapılan Sethe neredeyse yaşanılan o korkunç olayların hiç yaşanmadığına kendini inandırmaya başlamıştır. Sethe, Paul D. ve Denver tıpkı bir aile gibi karnavala gittiklerinde yol üstünde güzeller güzeli bir kız ile karşılaşırlar. Kız adının Sevilen olduğunu ve birilerinden kaçtığını söyler. Sethe, kızı öyle sever ki onu evlerine götürür. Denver ise ablasını daha ilk gördüğü anda tanımıştır. Küçükken onunla oyunlar oynayan, geceleri yanına gelip şarkılar söyleyen biricik ablasının ruhu sonunda dönmüştür. Paul D. ise kıza bir türlü ısınamaz ve Sevilen’in oyunlarına dayanamayarak evden ayrılır. Sevilen hep Sethe ile beraber olmak istemektedir. Denver ise ablasını hep korumak ve annesinden uzak tutmak istemektedir. Annesinin tekrar ona zarar vermesinden korkmaktadır. Sethe, yeniden ete kemiğe bürünüp gelen kızının ona ikinci bir şans verdiğine inanır ve onu mutlu etmek için elinden geleni yapar. Hatta her gece kızını eğlendirmek için uykusuz kalmaktadır ve işe geç kaldığı için en sonunda kovulur. Sethe, kendisi yemeyip kızına yedirmekte kendisi giymeyip kızına giydirmektedir. Sevilen ise Sethe’den sömürdükleriyle adeta kapıdan geçemeyecek duruma gelmiştir. Denver ise annesinin günden güne yok oluşunu izlemekte ve bir şeyler yapması gerektiğini düşünmektedir. Denver sonunda kabuğunu kırar ve gidip 124’teki kadınlardan yardım ister. Kadınlar Sethe’nin evine başka diyardan gelen bu ruh emici yaratığı kovmaya gelirler. Sethe, karşı çıkıp kızını korumaya çalışsa da engel olamaz ve Sevilen’in intikam hırsıyla yanan ruhu geldiği yere geri gönderilir.
DEĞERLENDİRME
Pulitzer Edebiyat Ödülü gibi pek çok ödüle layık görülen Toni Morrison’un Sevilen isimli romanı kölelik kavramını farklı bir açıdan ele almaktadır. Siyah ırkın kölelik sürecindeki çektiği acılara hatta binbir cefayla kavuştukları özgürlüklerini bile insanların kötülükleri yüzünden yaşayamayıp korkunç şeylere katlanmak zorunda kaldıklarına Sethe kahramanı üzerinden değinmiştir. Sethe, kendisinin ve çocuklarının özgürlüğü uğruna canını tehlikeyi atıp tutsaklığına son vermiş ve yine özgürlük uğruna canından çok sevdiği kızını öldürmüştür. Şimdi burada suçlu olan Sethe midir? Bir insanın yavrularını korumak uğruna yine yavrusunu katletmesi kendi suçu mudur yoksa yaşadığı çaresizliği yaratanların suçu mudur? Tarih boyunca kendimize bu tarz sorular sorulabileceğimiz o kadar çok trajedi yaşanmıştır ki Sethe’nin yaşadıkları bunların sadece kelimelere dökülmüş halidir. Tabi bu kelimelere döken Toni Morrison, olunca anlatım şiirsel bir dil bulup vuruculuğu ikiye katlanmıştır.
Böyle acı ve utanç verici olayların sadece romanlarda kaldığı, insanlık tarihinin başka hiçbir acıya yol açmadan sürüp gitmesi dileğiyle.
anneliğin gerçekliğini mükemmel anlatmış bir kitap benzer kitaplar var hepsi de ödül aldı bu da onlar kadar kaliteli harika bir roman
10-01-2020 12:19
buraya toni morrisoyun diğer kitapları eklenmemiş ama mükemmel bir yazardır sevilen en bilinen romanlarından bir tanesi diğer kitaplarını da tavsiye ederim
06-02-2020 14:35
kitap yorumu güzel olmuş okuduğum en güzel kitaplardan biriydi diyebilirim özellikle can alıcı bir konusu var
01-11-2022 14:28
kitabı okurken kızım olmadan asla geldi aklıma başaktör insan olunca hikaye çok da farklı olmuyor