Kitap Türü:Din / TasavvufOrjinal Adı:Güzellik ve AşkÇeviren:Abdülbaki Gölpınarlı
Puan Tablosu
Hüsn ü Aşk Özet
Edebiyat dünyasında türünün en önemli eserlerinden biri olan, günümüz Türkçesiyle Güzellik ve Aşk anlamına gelen Hüsn ü Aşk, Şeyh Galib’in erken yaşında derin anlamlarla yazdığı bir mesnevidir.
Hüsn ü Aşk’ın dili, bazen günümüz Türkçesine yakın cümlelerle kurulsa da Arapça ve Farsça tamlamaların geniş olarak kullanıldığı Osmanlı Türkçesine daha yakındır. Tasavvufa dair güçlü metaforlarla oluşturulmuş alegorik ve sembolik bir eserdir. İnce hayaller, derin anlamlarla eserini benzersiz kılmıştır.
Şeyh Galip, Mevlevi dervişlerinin geride bırakmaları gereken yolu, bu yolda yaşanacak serüvenleri ve başa gelecek olan güçlükleri anlatmıştır. İnsan-ı kamil olma yolunda, sâlikin kendisi yahut karşılaşacağı kişiler ile daima arzu edilen Mutlak Güzel’dir. Aşk’ın Hüsn’e kavuşma yolunda başından geçen olaylarda karşısına çıkanlarda genel olarak tasavvuf yolunun çileleridir.
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed ile başlar ilk beyitler. O’na olan övgü ve güzel vasıflarının açıklamasından bahsedilir. Peygamber’in şerefli miracı, apaçık mucizesi ile varoluşundaki mükemmeliyete değinilir.
Bir gece Ümmühânî’nin evi / O ay yüzlünün olmuştu göğü
O gece sanki rahmet memuruydu /Tanrı hareminin baş memuruydu…
Mevlana Hüdavendigâr’a övgüyle devam eder.
Dünyanın her yanında yürür hükmü / Zamanın parçalarına yayılmış feyzi
Himmetinin feyziyle dolmuş alem /Abestir; bahsetme onun kerametinden…
Muhabbetoğulları, meclisler, avlanmalar gibi konulardan bahsettikten Hüsn ile Aşk’ın doğumuna gelir.
Bu saraya ayak bastı, o gece iki soylu çocuğu. Derhal umut şafağı söktü. Hem ay hem güneş doğdu. O hâle sebep bu iki şahmış. Her biri ay ile güneşe binermiş. Biri yasemin göğüslü kız çocuğu, biri Mesih yüzlü oğlan çocuğu… O kıza Hüsn adını verdiler, seçkin oğlana mutsuz Aşk dediler. Sonraları kimi Hüsn’e dedi Leyla, Şirin kimi Azra… Sonraları değişti o kelimeAşk’a Leyla dedi, Mecnun Hüsn’e… Güzel bir meclisle Hüsn ile Aşk nişanlandı.
Hüsn’ün aylar yıllarca gamsız olduğu vakit geçmedi. Kabiledekiler bu iki çocuğun hüner öğrenmesine karar verdiler. Edeb adlı bir okula yolandılar.
İki dil, bir gönül kalem gibi bir konuyu anlatırlardı. Bir dalda iki gül goncası birbirlerine bülbül olurlardı.
Hüsn Aşk’a aşık oldu. Arzusu günden güne arttı. Ay gibi gönlü kan doldu. Aşk onun gönlündeki derdi büyüttü. Bin türlü fikre, hayale alıştı. Her türlü engeller yollarına katıldı.
Cevretmeye başladı felek gibi / Çekti aralarına ayrılık seddini
Emretti; bu iki sevdalı / Birbiriyle bakışmamalı
Emre uymamak zor işti / İki ay yüzlü mecburen ayrıldı…
Hüsn’ den Aşk’a, Aşk’tan Hüsne mektuplar gitti geldi. Hüsn sürekli ah çekiyordu. Sebebini Aşk ile Allah biliyordu.
Hüsn’ün dadısı İsmet çareler aradı. “Elbette sen onunla sözlüsün, ebedi vuslatla murada ereceksin,” diye avutmalara kalktı. Bir zaman sonra işler tersine döndü. Aşk Hüsn için mecnun oldu. Hüsn’den yana umutsuz kalınca başladı feryada. Artık cananı belası gönlünü sarmıştı. Ne cehennemden ne tufandan korkardı. O kadar çok gözyaşı döktü ki bütün dünyayı su bastı, girdap oldu. Zayıfladı, kıvılcım çizgisine döndü, her diyara yokluk yolunu açtı.
Aşk’ın lalası Gayret, pamuklar içinde sakladığı Aşk’ın haline inanamaz oldu, bağırdı, azarladı. Sonunda Aşk’ın yanında yer aldı.
Aşk Hüzn ile nikâhlanmak istedi artık her şeyi göze almıştı.
Hüsn incisine talibim ben / Talep kavgasında galibim ben.
Hüsn aydınlık güneş ise / Felek oldum ben o güneşe
Kavga olursa son çare / Kalem, ok, kılıç işte…
Kabile dalga geçti Aşk ile. Aşk yalvardı yakardı, tüm belaları kabul etti. Vahşi hayvanlarla, gulyabanilerle savaştı. Yolu ateşten denizlere çıktı. Yalvardı Allah’a.
O dilber çeksin beni kucağına / Süt, şeker olayım zevkiyle, gamıyla.
İmkânsız olsa da bunu gerçekleştir / Ne yazık ki bunlar bir hayaldir
Senden imkânsızı istemek haktır / Her şeyin gerçekleşme ihtimali vardır.
Gam hastayım, dert umarım / Çoktan beri dert aşinasıyım.
Bir kıl derdimle şifamı / Bir kıl teranemle iniltimi…
Ve sonuna Aşk’a vuslat perdeleri açıldı.
Yazan: Pınar Çağlayan
Hüsn ü Aşk Soruları ve Cevapları
Hüsn ü Aşk kimin eseri?
Şeyh Galib
Hüsn ü Aşk türü nedir?
Din / Tasavvuf
Hüsn ü Aşk kaç sayfa?
464
Hüsn ü Aşk Yorumları
okurken uyuya kalacak gibi oluyor sanırım bitiremeyeceğim sıkıcı bir eser
02-08-2017 22:59
10 numara bir kitap
09-09-2017 23:01
hüsnü aşk türü ne acaba? buraya din tasavvuf olarak girilmiş ama bana en alt türü lazım?
21-05-2019 22:06
yazarı tekrik ederim çok güzel bir esere imza atmış dili ağır olmasına rağmen çok güzel hitabeler var