Mesleğinde gayet başarılı olan ve onlarca hastaya sahip psikiyatr ne yazık ki iç dünyasında karamsar bir duruma sahiptir. Kliniğinde her gün insanların dertlerini dinleyen, onlara içinde bulundukları depresyondan çıkması için yol göstermeye çalışan fakat kendi yolunu kaybetmiş bir adam. İçindeki boşluğu hastalarından dinlediği ruh halleri ile hatta ve hatta onların korkularına bürünerek yaşayan birisidir.
Kimi zaman dilenci kılığında sokaklarda dolaşır, kimi zaman kara çarşaflar içine bürünerek kadın kılığına girer ve İstanbul’ un nezih yerlerinde insanların kendisine nasıl tepkiler vereceğini gözlemler. Bazen ise dertlerini kendisine garip bir eğlence olarak gördüğü hastaları ile gece yarıları buluşur ve onlarla birlikte ortaya çıkan ikinci kişiliklerini yaşar. Örneğin; İstanbul’ da önemli bir müzede müdürlük yapan bir hastası ‘ geceleri tarihi eser kaftanlar giyerek müzenin bahçesinde bir padişah olarak dolaştığını ‘ söyler. Bu fikrin üzerine atlayan doktor aynı gece hastası olan müdür ile buluşur ve bahsedilen kaftanları giyerler. Sabaha kadar bahçede kendisini padişah zanneden müdüre vezirlik yapar.
Doktorun kliniğinden çıkıp kendi evine geldiğinde hele bir de gece olduğunda kimselere bahsetmediği iç dünyası ortaya çıkar. Epeydir rüyalarını kontrol etme çabası olan adam bunlar hakkında dünyanın dört bir yanından getirttiği kitaplarını okur. Bir gece rastgele değil bilhassa uyumadan önce tüm akışına karar verdiği rüyayı görmek ister. Denemelerinin henüz olumlu gitmediği bir gece rüyasında daha önce hiç görmedi bir kız görür. Tamamen kendisini başka bir evrende başka bir çağda hisseden doktor, rüya sonunda eşsiz güzelliğine kapıldığı kızın adının Butimar olduğunu duyar ve uyanır. Kalbini rüyasında bırakarak, başarısızlığı içinde kliniğine gittiğinde bir adam sabırla kendisini beklemektedir.
İçeriye kabul ettiği adam kendisine bir danışan olarak gelmediğini tam tersine elinde doktora ait olabilecek eşyaları vermek için geldiğini söyler. Herkese hasta gözüyle bakan doktor adamı sonuna kadar dinler. Eski evleri alıp yenileyerek başkalarına sattığını anlatan adam, birkaç yıl önce satın aldığı evde bulduğu resim ve mektuplardan bahseder. Yaptığı araştırma sonunda bu mektupların da doktorun birkaç kuşak önceki akrabalarına ait olduğunu o nedenle bunları kendisine getirdiğini anlatır. Büyük amcası Yusuf’ a ait mektuplar, biletler, resimler… Tüm bunlara bir anlam veremeden, adam elindeki eşyaları bırakır ve klinikten çıkıp gider.
Eve geldiğinde elindeki her şeyi inceler. Biletler ve kağıtları fırlatıp attıktan sonra kendisini binlerce şoka sokan resmi görür. Fotoğraftaki güzel kadın yani amcasının karısı, kendisinin daha bir gece önce rüyasında gördüğü kadın Butimar’ dır. O dakikadan sonra sekreterini arar ve kendisi tekrar haber verene kadar hasta kabul etmemesini tembihler. Mektupları defalarca okur. Butimar’ ın resmi karşısında binlerce düşünceye boğulur. O anda kararını verir ve ne kadar süreceğini bilmediği rüya tasarlamasına geri döner ve uykuya dalar. İşte o zaman Yusuf ve hayatı sahneye çıkar.
Yusuf dinine bağlı olan, sadece bir hocası ve en yakın arkadaşı Behzat ile hayatını sürdürmektedir. Yaşlı bir baba ve anası bir de Osmanlı adına Anadolu’ ya giden ağabeyi vardır. Medresede eğitim gören Rus kontrolü altındaki köylerinde tek eğlencesi kaplumbağası ve arkadaşlarıdır. Yusuf bir gün rüyaların aslında tasarlanabileceğini ve bunu yapmak için çalıştığını arkadaşına anlatır. Okur yazarlığı çok iyi olan bu gençler medreseden sonra günlerini köyün kenarındaki gölde geçirmeye başlarlar. Yusuf böyle günlerden birinde, arkadaşına rüyasında gördüğü eşsiz güzellikteki bir kızı anlatmaya başlar ve adının Butimar olduğunu söyler.
Rüyalarını defalarca tekrar gören Yusuf bir gün eğlence olsun diye arkadaşıyla birlikte Revan şehrine gider. Orada çeşitli insanlarla karşılaştıktan sonra bir düğüne davet edilirler ve karşısına rüyalarını süsleyen Butimar çıkar. Tek kelime konuşamaz, mecbur köylerine geri dönerler. Sonraki günlerde bir yolu bulur ve Rusların kontrol noktalarına rağmen Revan şehrine gitmeyi başarır. Daha önce tanış olduğu insanların da yardımı ile Butimar’ ın evini bulur, Allah’ ın emri ile babasından ister. Fakat reddedilir, bunun üzerine neden olarak hem Müslüman olması hem de fakir olmasının etkili olduğunu düşünüp köye geri döner. Köyde Müslümanlara yönelik kıyımlar başlamıştır ve herkes evlerini terk etmektedir. Yusuf’ un ailesi de Anadolu’ ya ağabeyinin yanına göç eder. Yusuf her şeyi anlattığı kardeşi Behzat ile işbirliği yapar ve Revan’ a giderek, Butimar’ında isteği ile bir gece onu alıp kaçırır. Butimar’ ı kaçırması ile başlayan simya aşkı onu tıpkı Yusuf peygamber gibi bir kuyunun içine çeker…
Eskader 2015 yılının en iyi romanı ödülünü kazanan bir kitap Butimar. Konusu ve işleniş biçimi ile oldukça farklı. Bana göre bakış açısına göre değişecek bir kitap. Ödül almış, mutlaka hak etmiştir lakin aklımı kurcalayan sorulara ben yanıt alamadım. Mesela doktorun baştan itibaren adını bilmiyoruz, kitap bitiyor hala yok. Emin olmak için sayfaları tekrar gezdim yine yok, buna karşılık kedisinin adının Domates olduğunu bilebiliyoruz. Doktorun kişiliği ve iç dünyası çok güzel anlatılmış. Geçmişe dönünce Yusuf’ un dünyasının da ne kadar güzel betimlendiği ortada. Gerçek mi yoksa hayal mi kestirilemeyen sayfalar mevcut. Yapı itibarı ile güzel, beğendim ama son sayfalar bir şeylerin yarım kaldığı hissi uyandırıyor. Kitabın sayfalarında bazen öylesine derin kelimeler geçiyor ki altını çizmeden duramıyorsunuz.
Yazan: Betül PALACI
Butimar Soruları ve Cevapları
Butimar kimin eseri?
Kaan Murat Yanık
Butimar türü nedir?
Yerli Romanlar
Butimar kaç sayfa?
390
Butimar Yorumları
bu adam iskender palanin öğrencisiydi dimi
28-01-2018 05:13
hayır öğrencisi değil. kendisi öğrencilik yollarında şah&sultanı lisans tezi olarak yazmıştır. fakat şuan bildiğim kadarı ile iskender palanın asistanlığını yapıyor.
15-02-2018 15:32
kitapyurdundan aldım ama pişman oldum aslında fena kitap değil ama 25 tl edecek bir kitap da değil