Yol Ayrımı

Yol Ayrımı - Kemal Tahir

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.5)	Editör (9)
Kitapevi (10)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Yol Ayrımı Özet

1. Bölüm: Madrabazlık

Madrabazlık = Hilebazlık (TDK' den alınmıştır.) Anlamına gelmektedir.

Murat, Vakit gazetesinin yarın çıkacak olan sayısını incelemekteydi. Kayda değer bir haber olmadığını düşünürken, gazete sahibi, aynı zamanda da milletvekili olan Âsım Bey'den ilk sayfanın basımını durdurması için kendisine telgraf gelmiştir. Murat önemli bir haber olduğunu anlar ve basımı durdurur. Diğer sayfaların basımının ise artırılmasını ister. Haberin ne olduğunu düşünürken Âsım Bey gelmiştir.

Haber, Türkiye'de yankı uyandıracak bir haberdir. Yeni bir parti kurulmaktadır. Parti'yi de Fethi Bey kurmaktadır. Gazi paşa bunun haber olmasını isteyerek Âsım Bey'i görevlendirmiştir. Bu işin arkasında da yine Gazi Paşa vardır ve onun isteği doğrultusunda Serbest Fırka kurulacaktır. Parti de bulunacak kişileri de Gazi Paşa belirlemiştir.

Avukat Deli Celâdet Bey, Farmason Doktor Münir Bey, Ağaoğlu Mehmet Bey yani eski üç ittihatçı toplanmış, parti işini konuşmaktadırlar. Ağaoğlu Mehmet Bey, aynı zamanda milletvekilidir. Paşa, onu da Serbest Fırka'ya geçirmiştir. İşi diğer arkadaşlarına anlatan Ağaoğlu Mehmet Bey ve arkadaşları bu işi uzun uzun konuşurlar orada. Ancak Doktor Münir Bey'in de Avukat Celâdet Bey'inde Serbest Fırka'ya geçme hevesleri yoktur.

Aradan biraz zaman geçer. Fethi Bey, İzmir'e kongre için Paşa tarafından gönderilir. İzmir de halk tarafından çok güzel karşılanan Fethi Bey'e karşılık Cumhuriyet Fırkası'nı halk istemeyerek taşlarlar. Bu haberi alan Avukat Deli Celâdet Bey, hemen giderek Serbest Fırka'ya katılır. Ardından ofisine gelen Doktor Münir Bey ile konuşurken verdiği kararın doğruluğunu sorgulamaya devam etmektedir.

2. Bölüm: Kuvayı Milliyeciler

Murat, en yakın arkadaşı Kadir'in babası olan Ramiz efendi ile konuşmak için eski mahallesine döner. Ramiz efendi lise de öğretmendir. Ancak eşi Fatma hanım kanser hastalığına tutulduğundan beri içkiye başlamış, eşi öldükten sonra ise büsbütün alkol bağımlısı olmuştur. Murat ile oturup içmeye başlarlar. Ramiz efendi Kadir'den bahseder. Serbest Fırka'nın kurulmasına olan sinirinden bahseder Murat'a.

Kadir, zenginliğe önem veren, Avukat Deli Celâdet Bey'in yanında staj yapan, yeni bir avukattır. Babası, tüm parayı içkiye verdiği için kılığına, kıyafetine dikkat edemez. Kadir ise annesinden kalma yatağı satarak babasına kıyafet almak ister. Ramiz Bey de bunu kabul etmediği için aralarında sık sık tartışma yaşanır.

Ramiz Bey'in Kuvayımilliyeci arkadaşlarından olan Kâmil Bey, yıllar önce kendisi hapishanedeyken eşi kendisinden boşanmış, kızı Ayşe'yi ise yıllardır görmemiştir. Şimdi ise kızı Ayşe'yi yanına almak istemektedir. Ancak, Ayşe'nin yanına gelişinin zenginliğinden ötürü değil, babasını sevdiği ve gerçekten istediği için gelmesini istemektedir. Ayşe'nin annesi zengindir. Zenginliği bırakıp sefalete geleceğini bile bile babasında kalmak isterse zenginliğini açık ederek kızını yanına alacaktır. Ama kızı istemezse sefaleti o halde kızını istemeyecektir. Kızın karşısına ilk başta babasının arkadaşı olarak çıkmayı düşünse de iki yalan söylemenin doğru olmayacağını düşünüp ilk başta arkadaşı Doktor Münir Bey'i yollar yanına. Münir Bey üslubunca anlatır her şeyi Ayşe'ye. Ayşe yıllar sonra babasının yaşadığını öğrenince ağlamaya başlar.

Ayşe gelecek diye Kâmil Bey evde tek arkadaşlarını toplayıp yemek verecektir. Kadir, Ayşe ile evlenmeyi düşündüğünden babasının kıyafetini düzeltmesini ister. Böylece babası yatağın satılıp kendisine kıyafet alınmasına razı olarak bu görevi Murat'a verir. Murat, tanıdığı olan Şükran Hanım'ın sayesinde yatağı satacağı otuz lira yerine, yatağı getirdiği Bohça'nın değerini anlayarak iki yüz elli liraya satar. Böylece yatağı da kurtarmış olur. Ve Ramiz Efendi'nin kıyafetlerini alır.

3. Bölüm: Yol ayrımı

Selim, çıkardığı dergi olan Kurtuluş dergisinde dönemin siyasetiyle ilgili mahlasını kullanarak yazılar yazar. Bastıracağı yayınevi ise siyaset içerdiği için derginin o sayısını basmak istemez. Sinirlenen Selim, dergiyi basacak kişiyi döver. Sonradan anlar ki o kişi, polislerin ispiyoncusu olan kişiymiş. Birkaç gün sonra gelip Selim'i götürürler. Selim, dik başlı biridir. Götüren kişilere de karşı gelip, küfür edince öldüresiye döverler Selim'i.

Murat üç gün haber alamaz Selim'den. Sonunda bulduğunda ise, Selim ince hastalığa yakalanmış, durumu kötü bir vaziyettedir. Hastane de yatacak yer bulamazlar. Murat, Selim'i tanıdığı bir otel'e teslim ederek Ankara'ya iş için gider.

Kadir, Ayşe ile konuşmaya başlamıştır. Ayşe, Selim'in durumunu Murat'ın yakını olduğu nedeniyle Şükran Hanıma söyler. Şükran Hanım para ile Selim'i özel kliniğe yatırır. Murat, Ankara'dan geldiğinde Selim ölmüştür.

Serbest Fırka sonunda kapanmış, muhalefet rahatlamış, halkın kafası karışmıştır. Ayşe ile Kadir evlenmeye karar verirler. Kadir'in babası Ramiz Efendi ise gittikçe delirmeye başlamıştır. Sonunda ise Şükran ile Murat birbirlerini sevdiklerini anlarlar.

Değerlendirme:

Yol Ayrımı isimli eser, Kemal Tahir'in esir şehir üçlemesi adı altında yayınladığı üçlemenin son kitabıdır.

Eser, dönemin Türkiyesini açık bir dille anlatmıştır. Halk açken, aydın kesim edindiği ayrıcalıklar ya da edinmeye çalıştığı ayrıcalıklar ile bolluk içinde geçinirken, halkın diğer kesimleri açlıkla mücadele etmektedir. Çok partili hayata geçiş döneminde ise Halk artık özgürlük istediği için yeni gelen Parti'nin istenilen özgürlüğü sağlayacağına inanmaktadır. Edebiyatçılar, gazeteciler fikirlerini açıkça beyan ederlerse başlarına gelecek olan olay Selim karakterinde oldukça iyi anlatılmıştır.

Editör: Senanur KARAKUZULU

Yol Ayrımı Soruları ve Cevapları

Yol Ayrımı Yorumları