Nur Baba

Nur Baba - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.8)	Editör
Kitapevi (8)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Nur Baba Özet

Nur Baba, bir Bektaşi şeyhi ile daha sonradan Bektaşi cemiyetine dâhil olacak olan genç bir kadının aralarındaki tutkulu ve entrikalı aşkın hikâyesidir. Cemiyete üyelerin toplandığı yer olan dergâh bir ibadethaneden çok çalgılı, türkülü, sazlı, sözlü, rakılı ve sabaha kadar süren eğlencelerin yapıldığı yerlere dönmüştür.

Nur baba isimli adam dergâhın şeyhidir. Şeyhliği yanında büyüdüğü adamdan(Arif Baba’dan) devralmıştır. Gençliğinde öyle fena şeyler yapmış ki dergâhta kimse kalmamıştır fakat Arif Baba öldükten sonra asıl adı Nuri olan Nam-ı diyar Nur Baba ve Arif Baba’nın karısı arasındaki aşk ve sonrasında gelen evlilik cemiyetin ilgi odağı olmuş ve dergâh yeniden dolmuştur. Celile Bacı, sayesinde kazandığı güç ve saygınlığa rağmen Nur Baba; Celile Bacıdan sıkılmaya başlamıştır.

O zamanın soylu ve zengin ailelerinden olan genç ve güzel Ziba Hanım, Nur Baba’nın gönlünü çelmiştir. Nur Baba, Ziba hanımı elde etmek için türlü türlü şeyler yapmıştır. En sonunda da Ziba Hanım, ailesini redderek dergâha yani Nur Baba’nın yanı başına gelmiştir. 10 yılı aşkın süren bu aşk Nur Baba’nın Ziba ’ya olan ilgisinin ve sevgisinin sönmesiyle bitmeye başlamıştır. Nur Baba’nın gönlü bu kez de Ziba Hanım’ın biricik yeğeni olan Nigar Hanıma kaymıştır. Ziba Hanım, lakırdıyı öğrendikten sonra bu aşka engel olmak için türlü türlü oyunlara girişmiştir. Nur Baba, Ziba ‘ya yeğeni Nigar Hanımı dergâha çağırması için ısrarlarda bulunmaktadır fakat Ziba hanım buna katiyen karşı çıkmaktadır. Nigar Hanım, Nur Baba’nın bu ilgisini manasız bulsa da bu durumdan oldukça hoşnuttur. Zaten bir sefirin karısı olan Nigar Hanım, çocukları ve kocasının akrabalarıyla beraber âdete bir kafeste yaşamını sürdürmektedir. Günahın ılık çekiciliği ve hayatına gelen tatlı heyecanın etkisiyle bu yasak aşka ilgisi giderek artmaktadır. Nur Baba ise Nigar Hanımı ikna etmek için türlü türlü oyunlar yapmakta, mektuplar yazmakta, Nigar’a türküler yakmaktadır.

Nigar Hanım, aslında kendisine aşk besleyen fakat bunu itiraf edemeyen genç arkadaşı Macit ile beraber dergâh davetini kabul eder ve gereklerini yerlerine getirerek Bektaşi olurlar. Tüm bu türlü türlü oyunlar karşı çıksa da Nigar’ı iyice içine çekmiştir. Nur Baba’ya büyüyen aşkını daha fazla gizleyemez ve aralarında büyük bir aşk doğar. Bütün yaz Çamlıca tepelerinde, boğazda, korularda, sahillerde çifte kumrular gibi gezer aşk yaşarlar fakat kış geldiğinde görüşmeleri zorlaşır. Nur Baba, sonunda Nigar Hanım’ı ikna ederek dergâha taşınmasını sağlar. Nigar Hanım evini çocuklarını ve kocasını terk ederek dergâha taşınır. Doludizgin bu aşkın üstünden 5 yıl geçer. Nigar adeta 50 yıl yaşlanmış gibidir. Dergâhın yorucu ve hızlı hayatı, alkol, sigara gibi faktörler yüzünden Nigar, adeta çökmüştür. Nur Baba’nın olacak o ya; Nigar’a da aşkı sönemeye başlamıştır. Süheyla isimli genç bir muhibbi ile evleneceğini söyler ve Nigar bir kez daha çöker. Macit; Nigar’a çocuklarıyla beraber yanına taşınmasını ve dergâhtan ayrılmasını söyler fakat Nigar ömrünü, malını, canını feda ettiği dergâhtan ve büyük aşkı Nur Baba’dan kopamaz.

Nur Baba, şüphesiz ki içinde bulundurduğu salt gerçeklik yüzünden Yakup Kadri’nin en çok eleştiri almış romanıdır. Nur Baba, 17. İnci yy. da kurulduğu düşünülen bir Bektaşi tekkesidir. Karaca Ahmet Sultanın himayelerindedir. Özellikle 1800’lü yılların sonlarından itibaren 1925’de kapatılana dek İstanbul'un sosyal hayatında ve sosyetesinde çok büyük rol oynamış ve ilgi görmüştür. İbadet amacıyla insanlara hizmet için kurulmuş ve amacından saparak, insanlık ayıbına dönüşen dergâhın içindeki utanç verici olaylara tanıklık etmekteyiz. Dergâhın şeyhi Nur Baba, elindeki dini otoriteyi kullanarak kadınlara bir nevi ruhani eziyet etmekte ve sıkılana kadar eş değiştirmektedir. Nur Baba’nın istediği kadını elde etmek için türlü türlü oyunlara tüm dergâhça başvurulmaktadır. Ya da kadınlar kendi aralarında taht savaşı vermektedir. Bu gibi entrikaların yanında ibadet adı altında sabahlara kadar içki içilmekte ve sofralar kurulmaktadır. Gecenin sonunda sofralar bir tekme ile yıkılmakta ve dostluk adı altında oturulan bu sofradan düşmanlıkla kalkılmaktadır.

Evli bir adam ve kadın arasındaki ilişkinin dergâhta eğlence konusu olmasının ardından bir karakterin ağzından, Yakup Kadri fikrini şu şekilde beyan etmiştir: “Bunlar muhakkak aile hayatı aleyhine kurulmuş birtakım müessesler olacak. “

Editör: Ceren Kozalıoğlu

Nur Baba Soruları ve Cevapları

Nur Baba Yorumları